بهبود 3 شاخص کلیدی اقتصاد
اقتصاد ایران پس از پشت سرگذاشتن ماههای دشوار سال 1397 مسیر خود را تغییر داده است. بررسی شاخصهای کلیدی اقتصادی در شش ماهی که از سالجاری میگذرد، نشان از آن دارد که با وجود تمام تنگناهای تحریم، علائم بهبود در اقتصاد نمایان شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، نخستین علامتی که فعالان اقتصادی را به آینده امیدوار کرد، کاهش 2.5 درصدی شتاب نرخ تورم ماهانه در اردیبهشت امسال بود که در خرداد ماه این کاهش شتاب به تورم نقطه به نقطه نیز تسری پیدا کرد. درحالی که در فروردین امسال تورم ماهانه 4 درصد رشد داشت این رقم در اردیبهشت ماه به 1.5 درصد رسید و در خرداد به 8 دهم درصد کاهش یافت.
درخرداد ماه در کنار افت بیشتر شتاب تورم ماهانه، تورم نقطهبهنقطه نیز از 52.1 درصد اردیبهشت به 50.4 درصد رسید. هرچند در تیرماه یک بار دیگر به دلیل رشد تقاضای تابستانی تورم ماهانه به 2.8 درصد افزایش یافت، اما تورم نقطهبهنقطه به روند نزولی خود ادامه داد و روی عدد 48 درصد ایستاد. در مرداد ماه بار دیگر تورم ماهانه با 6 دهم درصد رشد شتاب خود را کاهش داد و تورم نقطهای افت قابل توجهی را با رسیدن به عدد 41.6 درصد به نمایش گذاشت. البته این درحالی است که همچنان شاخص تورم سالانه (12 ماه منتهی) با وجود کاهش سرعت، به روند صعودی خود ادامه داده و در مرداد ماه به 42.2 درصد رسیده است.
براساس تحلیل کارشناسان نرخ تورم در شهریور ماه نیز به روند نزولی شتاب خود ادامه میدهد. در این ماه برآورد میشود که نرخ تورم ماهانه بهدلیل موج خریدهای شهریوری برای آماده شدن برای بازگشایی مدارس در مهر ماه و همچنین تأثیر تشدید تحریمها، همانند تیر ماه با رشد همراه شود، اما تورم نقطه به نقطه همچنان به روند نزولی خود ادامه خواهد داد و احتمال میرود که از رشد تورم سالانه نیز محدودتر شود.
این درحالی است که در شهریور ماه نیز ثبات نسبی بازار ارز حفظ شده و همچنان دلار امریکا در کانال 11 هزار تومانی قرار دارد. از سوی دیگر قیمت مواد خوراکی و آشامیدنی نیز در برخی گروهها کاهش یافته و در برخی دیگر ثابت مانده است. در این ماه افت قیمت میوه مشهود بود. البته رکود بازار مسکن و افت قیمتها دراین بازار نیز عامل دیگری است که به تداوم روند نزولی نرخ تورم کمک کرده است.
دومین نشانه
دومین نشانهای که در تیرماه امسال نمایان شد، کاهش نرخ بیکاری در بهار 98 بود. براین اساس نرخ بیکاری که در بهار سال گذشته 12.1 درصد بود، در بهار امسال با کاهش 1.3 درصدی به 10.8 رسید. در این فصل نرخ بیکاری جوانان نیز 1.8 درصد کمتر شد. درحالی که در بهار سال گذشته نرخ بیکاری جوانان به 28.3 درصد رسیده بود در بهار امسال این نرخ به 26.5 درصد کاهش یافت.
گرچه دراین فصل نرخ مشارکت اقتصادی با افت نیم درصدی از 41.1 درصد به 40.6 درصد رسیده است، اما بررسی تعداد بیکاران نشان میدهد که 364 هزار و 789 نفر از جمعیت بیکاران کشور کاسته شده است.
سومین نشانه
سومین نشانهای که خبر آن را در ابتدا سخنگوی دولت و سپس رئیس کل بانک مرکزی اعلام کردند، مثبت شدن نرخ رشد اقتصادی بدون نفت در سه ماهه نخست سالجاری است. براین اساس نرخ رشد اقتصادی کشور پس از سه فصل پیاپی رشد منفی در بهار امسال با رشد 4 دهم درصدی به مدار رشد بازگشته است.
پیش از این نیز نهادهای داخلی و خارجی از مثبت شدن نرخ رشد اقتصادی ایران در سال 1398 و 1399 خبر داده بودند. در شرایطی که بخش نفت با لغو تحریمها در دوران برجام پیشران رشد اقتصادی کشور بود، در دوره بازگشت تحریمها بخشهای دیگری همچون کشاورزی و خدمات نقش پیشران رشد اقتصادی را بر عهده گرفتهاند. به اعتقاد کارشناسان با کاهش نقش نفت و درآمدهای ارزی آن، اقتصاد به سمت رشد درونزا پیش رفته است و با اتکا به داشتههای داخلی خود در تلاش برای جبران خلأ نفت است.
این سه نشانه اصلی در کنار ثبات نسبی بازارها بخصوص بازار ارز، در شرایطی که اقتصاد ایران تحت سختترین تحریمها قرار دارد، حکایت از پتانسیلهای درونی اقتصاد ایران دارد. گرچه همچنان نرخ تورم نسبت به سالهایی که این شاخص تکرقمی بود، فاصله زیادی دارد و نرخ رشد اقتصادی نیز بهصورت اندک مثبت شده است، اما انتظار این است که با تداوم این روند روزهای بهتری پیش روی اقتصاد ایران و فعالان آن قرار گیرد.
با تداوم این روند یعنی از یک سو کاهش شتاب نرخ تورم و از سوی دیگر تداوم مثبت شدن رشد اقتصادی بخشهای مختلف، در کنار فعالان اقتصادی مردم نیز فشار کمتری را متحمل خواهند شد. این درحالی است که اکثر برآوردها تأکید میکند که در سال آینده اقتصاد ایران بهصورت کامل به رشد اقتصادی پایداری دست یابد.