مشاور بولتون و پمپئو در لیست انتظار

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق،  ترامپ از ژانویه 2017 تاکنون مایک فلین، هربرت مک‌مستر و جان بولتون را به سمت مشاور امنیت ملی که تأثیرگذارترین شخص بر رئیس‌جمهور در حوزه سیاست خارجی آمریکا به شمار می‌آید، منصوب و برکنار کرده است.  با اخراج بولتون، کاخ سفید اعلام کرد که چارلز کوپرمن معاون بولتون موقتا جانشین او خواهد بود و در روزهای آینده مشاور امنیت ملی جدید رئیس‌جمهور آمریکا معرفی خواهد شد. از همان دقایق اول گمانه‌زنی رسانه‌ها در مورد جانشین احتمالی بولتون آغاز شد. حلقه افراد نزدیک به ترامپ، قبل از هر چیز توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد اما در سه سال اخیر اختلاف‌ها و تنش‌ها به‌اندازه‌ای بوده که دیگر نمی‌توان گزینه مناسبی را در حلقه نزدیکان رئیس‌جمهور آمریکا یافت. اما با بازترکردن این حلقه چند نام کوچک و بزرگ خودنمایی می‌کند. فرد فلیتز رئیس دفتر سابق جان بولتون، کیث کلوگ ژنرال بازنشسته که پیش از این مدتی به‌طور موقت مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا بود، جک کین نظامی سابق ارتش آمریکا که در حال حاضر مشاور امنیت ملی مایک پنس معاون ترامپ است، رابرت بلیر مشاور میک مولوانی سرپرست ستاد ارتش ایالات متحده و رابرت اوبرین فرستاده ویژه ترامپ در امور گروگان‌ها؛ اما نام‌های بزرگ‌تری در مقایسه با این نا‌م‌ها مورد توجه قرار گرفته‌اند. 

چارلز کوپرمن

کوپرمن در ماه ژانویه 2019 از سوی ترامپ به عنوان معاون مشاور امنیت ملی منصوب شد. کوپرمن 68ساله که از مقام‌های رسمی دولت رونالد ریگان محسوب می‌شد، در سال‌های گذشته با کمپانی‌های بویینگ و لاکهید مارتین همکاری‌های دفاعی داشت. رابطه کوپرمن و بولتون به 9 ماه اخیر در دولت ترامپ محدود نمی‌شود. این دو سابقه همکاری حدود 30ساله دارند. کوپرمن که یهودی و عضو حزب جمهوری‌خواه است، دکترای مطالعات استراتژیک از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و فوق لیسانس روابط بین‌الملل از دانشگاه بریتیش‌کلمبیا دارد. او در دولت ریگان سمت‌هایی از جمله مدیر اجرائی کاخ سفید، اداره ملی هوافضا، کمیته مشورتی رئیس‌جمهوری در امور کنترل تسلیحات و خلع سلاح را بر عهده داشت. 

بولتون در ماه ژانویه پس از انتصاب کوپرمن به عنوان معاون خود از سوی ترامپ، به تمجید از این همکار سال‌های متمادی خود پرداخت و گفت: «چارلی در بیش از 30 سال اخیر مشاور من بوده و در دولت رئیس‌جمهور ترامپ هم همین سمت را در کنار من خواهد داشت. چارلی تجربیات و تخصص قابل توجهی در حوزه دفاعی، کنترل تسلیحات و برنامه‌های فضایی دارد و از این منظر می‌تواند کمک بزرگی برای رئیس‌جمهور باشد».

منتقدان کوپرمن با توجه به نزدیکی فکری او و بولتون، نه‌تنها تفاوتی میان این دو نفر قائل نیستند بلکه کوپرمن را یک چهره محافظه‌کار تندرو می‌دانند که به‌اندازه بولتون در برابر دوربین‌ها نبوده و برای افکار عمومی چندان شناخته‌شده نیست. این منتقدان به همکاری کوپرمن با یکی از جنجالی‌ترین مخالفان اسلام‌گرایی به نام فرانک گافنی اشاره می‌کنند. 

این همکاری در «مرکز سیاست امنیتی» در سال‌های 2001 تا 2010 رقم خورده است. این مرکز یکی از مروجان تئوری نفوذ اخوان‌المسلمین در ساختار  حکومت ایالات متحده است. 

مدیر اجرائی شورای روابط اسلامی آمریکا با ابراز نگرانی از انتصاب کوپرمن به عنوان جانشین موقت بولتون در بیانیه‌ای گفت: «با اینکه خروج بولتون از دولت آمریکا اقدامی مثبت بوده اما جایگزینی یک اسلام‌هراس دیگر به جای او نمی‌تواند با استقبال روبه‌رو شود. مرکز سیاست امنیتی همچنان به انتشار دیدگاه‌های ضداسلامی خود ادامه می‌دهد و کوپرمن هم رابطه‌ای نزدیک با این مرکز دارد. جایز نیست که چنین فردی یکی از مهم‌ترین سمت‌های امنیتی جهان را عهده‌دار شود». 

«جفری کای» نویسنده آمریکایی که در مورد شکنجه‌های سیا تحقیق می‌کند، در اولین واکنش خود به انتصاب کوپرمن، او را «اسلام‌هراس نئاندرتال ریگانی» خواند که «هیولایی در صعنت دفاعی» محسوب می‌شود و «رابطه‌ای بسیار نزدیک با جان بولتون» دارد. کای همچنین به طعنه گفت «این روزها با وجود تغییراتی که به سرعت در واشنگتن رخ می‌دهد، آب از آب تکان نمی‌خورد».

یکی از مقام‌های دولت آمریکا که در جریان تحولات اخیر قرار دارد، نگاه دیگری به کوپرمن دارد. او به نیویورک‌تایمز می‌گوید: «رئیس‌جمهور ترامپ واقع‌گرایی کوپرمن را می‌ستاید و آن را به دیدگاه ایدئولوژیک بولتون ترجیح می‌دهد. اگر رئیس‌جمهور خواستار برنامه‌ریزی بلندمدت در حوزه امنیت ملی است کوپرمن گزینه مناسبی است و بر افرادی با تفکرات بولتون ارجحیت دارد».

استفن بیگان

نماینده ویژه ایالات متحده در امور کره‌شمالی از دیگر گزینه‌های سمت مشاور امنیت ملی ترامپ است. بیگان نیز مانند ترامپ تنش‌های متعددی با بولتون بر سر بحران شبه‌جزیره کره و مذاکره با کره‌شمالی داشت و خلاف بولتون معتقد است اتخاذ سیاست سخت‌گیرانه در قبال پیونگ‌یانگ نمی‌تواند به پایان بحران هسته‌ای شبه‌جزیره کره کمک کند. بیگان را باید یک تکنوکرات دانست که در مقابل بولتون با دیدگاه‌های ایدئولوژیک قرار دارد. او به‌تازگی رابطه خود با ترامپ و مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا را نزدیک‌تر کرده است. 

برایان هوک

نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران هم از شانس‌های سمت مشاور امنیت ملی ترامپ به شمار می‌آید. برایان هوک که در حال حاضر  مشاور ارشد پمپئو است، از معدود بازماندگان دوره رکس تیلرسون در وزارت خارجه آمریکا محسوب می‌شود. یکی از مقام‌های وزارت خارجه آمریکا می‌گوید ترامپ از رویکرد هوک در قبال ایران بسیار راضی و خواهان ادامه این استراتژی است. نکته قابل توجه درباره  هوک این است که حمایت جرد کوشنر، داماد و مشاور ارشد ترامپ را نیز با خود دارد. هوک و کوشنر همفکری زیادی دارند و گفته می‌شود با خروج قریب‌الوقوع جیسون گرینبلات، تدوینگر طرح صلح خاورمیانه موسوم به «معامله قرن»، هوک جای او را خواهد گرفت. 

داگلاس مک گرگور

سرهنگ بازنشسته ارتش که کتاب‌های متعددی درباره لزوم بازنگری در ساختار ارتش آمریکا نوشته، از دیگر چهره‌های امنیتی مورد علاقه ترامپ است. مک گرگور همچنین یکی از برنامه‌های مورد علاقه ترامپ در شبکه فاکس‌نیوز را اجرا می‌کند. رسانه‌های آمریکایی می‌گویند برنامه او و ارزیابی یکی از میهمانانش درباره تبعات مرگ‌بار سیاسی حمله به ایران باعث شد تا ترامپ در آخرین لحظات مانع از اجرائی‌شدن فرمان خود برای حمله به بعضی مواضع ایران در واکنش به هدف قراردادن پهپاد آمریکایی شود. 

ریچارد گرنل

ریچارد گرنل، سفیر فعلی ایالات متحده در آلمان، یکی از معدود هواداران دیپلماسی خاص ترامپ است و در مقابل هم ترامپ علاقه زیادی به این دیپلمات دارد. گرنل کوتاه‌مدتی پس از آنکه کار خود را در آلمان آغاز کرد، به شرکت‌های آلمانی نسبت به همکاری تجاری با ایران هشدار داد. این هشدار با واکنش منفی شرکت‌های آلمانی روبه‌رو شد اما در نهایت این شرکت‌ها مجبور به تبعیت از تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران شدند. چندی پیش هم نام گرنل به‌عنوان یکی از گزینه‌های مورد نظر ترامپ به عنوان سفیر آمریکا در سازمان ملل مطرح شده بود.