قیمت واقعی خودرو؛ نرخ کارخانههاست
قیمت خودرو در روزهای اخیر روند نزولی را در پیش گرفته است. در این بین کارشناسان و فعالان بازار دلایل مختلفی را برای این امر برمیشمارند.
عدهای آن را ناشی از کاهش نرخ ارز میدانند و گروهی معتقدند دستگیری مدیران ارشد خودروسازیهای بزرگ دولتی باعث ایجاد واهمه بین دلالان و خروج آنان از بازار شده است. در این بین اما خودروسازان نظر دیگری دارند و معتقدند در هفتههای اخیر با تکمیل قطعات خودروهایی که نقص داشتند عرضه در بازار افزایش داشته و موجبات کاهش قیمت را به همراه داشته است. اما آنچه اکنون به چشم میخورد برخلاف سال گذشته که قیمتها به شکل روزانه میلیونها تومان افزایش قیمت را تجربه میکردند، اکنون به شکل لاکپشتی روند نزولی را طی میکنند و با هر خبر یا شایعه منفی بار دیگر گران میشوند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، در این بین بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند خصوصیسازی آخرین راهکار دولت برای خالیکردن کامل حباب قیمتهاست. با اینکه وزیر صمت در این باره وعده داده تا پایان سال 99 دو شرکت ایرانخودرو و سایپا به شکل کامل واگذار میشوند، اما این شعار سالهاست که سر داده میشود و هر دو سال یک بار آن را تمدید میکنند. در رابطه با آنچه اکنون در صنعت خودروسازی کشور حاکم است، این روزنامه گفتوگویی با محمدرضا نجفیمنش، رئیس انجمن همگن قطعهسازی، انجام داده است که در ادامه میخوانید.
مدتی است که نرخ خودرو روند نزولی را طی میکند؛ آیا این اتفاق ریشه در کاهش نرخ ارز دارد یا مذاکرات بینالمللی که شکل گرفته ایجاد امید کرده است؟ به نظر شما حباب بازار خودرو کاملا خالی شده یا همچنان باید منتظر کاهش قیمتها باشیم؟
من ماههاست در هر مصاحبهای که انجام میدهم به حباب قیمت خودرو اشاره میکنم. اکنون نیز این حباب کاملا خالی نشده و تا زمانی که از بین برود کاهش قیمت خودرو باید ادامه یابد. اصلیترین دلیل کاهش قیمت خودرو نیز به همین موضوع بازمیگردد. همانند آنچه در بازار ارز شاهد آن هستیم. روزی که نرخ دلار به بالای 18 هزار تومان رسید عدهای سراسیمه شدند و به بازار هجوم آوردند که مبادا نرخها بالاتر برود و سرشان بیکلاه بماند. اما مشاهده کردیم که این نرخها شکست و اکنون نرخ دلار در مرز کانال 10 هزار تومان قرار دارد و امید میرود بیش از این هم کاهش یابد. در بازار خودرو نیز همین جو حاکم است. مدتی قیمتها به شکل تصاعدی بالا رفتند و عدهای فضا را به نفع خود تغییر دادند، در حالی که همان زمان هم ما به مردم هشدار دادیم که قیمتها حبابی بوده و بهتر است فعلا دست از خرید بکشند. در شرایط کنونی نیز این حباب در بازار مشاهده میشود و گروهی از فعالان بازار در مقابل کاهش قیمتها از خود مقاومت نشان میدهند، اما به هر حال این سد هم میشکند و بهای محصولات سرریز میشود.
اکنون تفاوت قیمت قابلتوجهی بین قیمت کارخانه و بازار مشاهده میشود. کدام یک از این قیمتها به واقعیت نزدیکتر است؟
طبق واقعیات موجود امروز قیمتهایی که در کارخانه تعیین میشود نرخ واقعی خودروهاست. این دلالان هستند که بهای آن را از کارخانه به بازار تغییر میدهند و به دنبال سودهای غیرقابل توجیه میگردند. در حالی که اگر بهای تمامشده محصولات بیشتر بود خود کارخانهها اقدام به افزایش قیمت محصولات میکردند.
دستگیری و بازداشت چند تن از مدیران ارشد خودروسازیها چه تاثیری در روند رو به کاهش قیمتها داشته است؟
این امر تاثیر چندانی بر روند قیمتها ندارد، چراکه فقط یک مدیرعامل دستگیر شده و بقیه از مدیران سابق شرکتها به حساب میآیند و هنوز هم دادگاه رسیدگی به جرائم آنها برگزار نشده که بخواهیم در این باره تحلیلی انجام دهیم. اما نکته مشخص این است که بازار از طریق بازداشت و دستگیری رقابتپذیر نمیشود، بلکه هرچه سریعتر باید خصوصیسازی انجام پذیرد و با واگذاری و رقابتپذیرکردن بازار بر تعدیل قیمتها جامه عمل پوشاند.
طبق گفته وزیر صمت تا پایان سال 1399 خصوصیسازی کامل خودروسازیها انجام میپذیرد. آیا اکنون زیرساخت و اراده جدی برای واگذاریها وجود دارد؟ آیا میتوان خصوصیسازی را نسخه بدون ایرادی برای این صنعت دانست؟
اکنون دیگر بحث زیرساخت و اراده مطرح نیست، باید این اتفاق تا پایان سال 99 محقق شود و اگر چنین اتفاقی رخ ندهد، در واقع قانون اجرا نشده است. ما خواستار واگذاری هرچه سریعتر این شرکتها هستیم و دولت هم باید تمام امکانات خود را بسیج کند تا این امر رخ دهد. حال درباره اینکه آیا خصوصیسازی نسخه شسته و رفتهای برای این صنعت است یا خیر باید گفت به شرطی واگذاریها موفق میشود که به اسم خصوصیسازی، پای خصولتیها به این صنعت باز نشود. در صورتی که صنعت خودروسازی کشور به بخش واقعی خصوصی واگذار شود، میتوان به رونق این صنعت و تعدیل قیمتها و بهبود ایمنی و کیفیت خودروها امید داشت. در واقع ذات صنایع ایران خصوصی است، اما معلوم نیست که چرا دولت در مقابل واگذاری آنها مقاومت نشان میدهد. اگر صنعت خودروسازی ما به شکل سابق که خصوصی بود اداره میشد قطعا امروز ما از کره جنوبی هم جلوتر بودیم و در بازارهای جهانی هم حرفی برای گفتن داشتیم. اما دولت با احاطه بر این صنعت باعث شده اکنون شاهد چنین وضعیتی باشیم. مگر شرکتهایی نظیر ارج و آزمایش که خصوصی بودند عملکرد بدی از خود نشان داده بودند؟ اما متاسفانه در رقابت با خصولتیها نتوانستند دوام بیاورند.
اکنون خودروسازان دلیل کمبود عرضه در بازار را نبود قطعه قلمداد میکنند. اکنون واقعا قطعهای تولید یا وارد نمیشود که به دست خودروسازان برسد؟
خوشبختانه در هفته گذشته تعداد قابلتوجهی قطعه به دست خودروسازان رسید و آنها خودروهای جدید را به بازار عرضه کردند که تاثیر این اتفاق بر کاهش قیمت را نباید نادیده گرفت. با این حال اکنون اصلیترین مشکل قطعهسازان که کمبود سرمایه و نقدینگی است پا برجای مانده و گشایشی در این زمینه صورت نگرفته است. در حالی که از دولت انتظار میرود نقدینگی مورد نیاز قطعهسازان را تامین کند. در این صورت دیگر کشور از واردات قطعه بینیاز میشود و ما امروز میتوانیم قطعاتی را تولید کنیم که قابل رقابت با محصولات مشابه خارجی است.