نذر آب در سرزمین نیمروز
این روزها با اینکه در سومین ماه فصل تابستان به سر میبریم اما سیستان و بلوچستان هنوز گرمایی بالای 40 درجه را تجربه میکند، این در حالی است که آنچه مردم این خطه پهناور را عذاب میدهد، گرمای هوا نیست بلکه نبود آب، اقتصاد و زندگی مردم را به زیر خط فقر رسانده خط فقری که تصور آن برای مردم پایتختنشین و سایر شهرهای کشور غیرممکن است. باید بروی و از نزدیک ببینی تا عمق دردی را که سیستانیها و بلوچها میکشند، با پوست و استخوانت حس کنی.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، سیستان و بلوچستان، سرزمین نیمروز بهدلیل مساحت زیادی که دارد روستاهای متعددی را در خود جای داده است، روستاهایی که کیلومترها از هم فاصله دارند و راههای ارتباطی آنها نیز غیراتوبانی و خطرناک است. مردم این روستاها با معضلات زیادی از جمله نبود امکانات اولیه، آب، غذا، اعتیاد و بیکاری دست و پنجه نرم میکنند.
محترم آباد، روستایی که کمتر میتوان نام روستا روی آن گذاشت یکی از مناطق محرومی است که به محض اینکه چشمت به آن میخورد موج محرومیت را در آن میتوانی براحتی لمس کنی. در این گرمای نفسگیر، اهالی، تنها دو ساعت در روز آب دارند و همزمان نوسانات شدید برق هم گذران زندگی را سختتر کرده است. یخچالها به خاطر همین نوسانات برق به کرات خراب میشوند و زندگی را دشوار میکنند. بهدلیل نبود آب سالم کودکان درگیر بیماریهای زیادی هستند. در یک ماه اخیر شش کودک این منطقه به هپاتیت مبتلا شدهاند. امکانات پزشکی در این روستا تقریباً نزدیک به صفر است و مردم مجبورند برای انجام آزمایش و مراجعه به پزشک تا ایرانشهر طی طریق کنند. هرچند بهدلیل شرایط بد اقتصادی بسیاری از مردم از درمان بیماریهای خود یا فرزندانشان سرباز میزنند، در سال گذشته چندین کودک بهدلیل تب بالا و نبود امکانات پزشکی جان خود را از دست دادند. امکانات پزشکی روستای محترمآباد و بسیاری از روستاهای دیگر استان تا حدی کم است که خانوادهها نمیتوانند از پس ختنه کردن پسران خود برآیند.
مریم 35 ساله است و پنج فرزند دارد. در پاسخ به این سؤال که برای درمان بیماریهای بچهها چکار میکنی، میگوید: «ما زیاد دکتر نمیرویم بیشتر از روشهای سنتی استفاده میکنیم مثلاً پشت گوش بچهها را با تیغ میبریم (حجامت)، امکان پرداخت هزینههای دوا و دکتر را نداریم.» کمکم درد دلش باز میشود. سیستان و بلوچستانیها خیلی خجالتی هستند مخصوصاً زنها و بچهها وقتی چشمشان به خبرنگارها میافتد، فاصله می گیرند، با خوشرویی و از در دوستی وارد میشوم و خودم را به آنها نزدیک میکنم. عکاسها از همین فرصت استفاده میکنند و تند و تند از سوژهها عکاسی میکنند. این همه فقر و محرومیت باور کردنی نیست. از لیلا زن دیگری که مشغول گلدوزی است سؤال میکنم درآمدتان از کجاست؟ شوهرت چه کاری دارد؟ سرش را به زیر انداخته، جواب میدهد که شوهرم بیکار است، تا 10 سال پیش کپرنشین بودیم اما حالا صاحبخانه شدهایم اما چه خانهای؟ نه حمام داریم و نه دستشویی. پنج خانواده از یک دستشویی مشترک استفاده میکنیم.
هوا رو به تاریکی میرود صدای طبل و دهل بلند میشود. عروسی در راه است. به ماشین گل زده نزدیک میشوم. عروس را نمیبینم چند مرد خوشحال و شاد در ماشین نشستهاند، سؤال میکنم عروس خانم کجاست؟ گفتند ما عروس را بیرون نمیآوریم. عروس نباید در ماشین عروس بنشیند. داماد میگوید: «امشب دو داماد داریم و دو عروس، بیکاری، فقر و نبود آب، زندگی را سخت کرده با اینکه فوق لیسانس دارم، بیکارم اما با این همه مشکل باز هم میخندیم، بازهم امید داریم و باز هم شادیم.البته در کنار این مشکلات شاهدیم مسئولان دولت هم تلاشهای خودشان را برای ریشه کنی فقر و ایجاد اشتغال انجام میدهند.»
روستاهایی مانند محترمآباد در سیستان و بلوچستان زیاد هستند، محمودآباد، چاه احمد، لالآباد، صیادان، گلآباد، نوک آباد، زرآباد و کهیر و خیلی روستاهای دیگر منطقه همگی از بیآبی و نبود امکانات اولیه رنج میبرند. اما این مردم به طرز عجیبی، نجیب و قانع هستند. وقتی همراه با نیروهای هلال احمر برای توزیع اقلام درون خانهها رفتم در چشمان تکتک اهالی از کودک تا جوان چه زن و چه مرد بارقههای امید همراه با تواضع و تشکر از ته قلب را به چشم دیدم و لمس کردم. سیستان و بلوچستان آباد میشود، با همت مردم و دولت.
امسال برای دومین بار سازمان هلال احمر به طور جدی برای کاهش آسیبها و مشکلات ناشی از کمآبی در مناطق محروم این استان همچون دیگر استانهای کشور که از بیآبی رنج میبرند، اقدامات ویژهای داشت.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان سیستان و بلوچستان با بیان اینکه بیش از دو دهه است که استان خشکسالی را تجربه میکند، میگوید: امسال بارندگی داشتیم ولی چون بارندگیها رگباری است زیاد مؤثر نیستند. از آنجایی که بسیاری از کسب و کارها مانند کشاورزی و صیادی به آب مربوط میشود مردم دچار مشکلات عدیدهای شدند. بیشتر مردم سیستان و بلوچستان درگیر شدهاند. بسیاری مهاجرت کردهاند و به مشهد، تهران و یزد کوچ کردهاند. باید به فکر مردم منطقه بود. طرح «نذر آب» در همین راستا امسال هم مانند سال گذشته در این استان خدماترسانی داشته است. در سه محور تأمین آب، سلامتمحور و معیشتمحور فعالیت داشتیم. در 11 نقطه در استان سیستان و بلوچستان بهصورت کاملاً داوطلبانه توسط خیرین از خرید تانکر گرفته تا خرید سبدهای حمایتی، معیشتی و فرهنگی خدماترسانی انجام گرفته است.
رسول راشکی در ادامه با اشاره به خدمات پزشکی و درمانی توضیح میدهد: در نقاطی که دچار مشکل هستند خدمات پزشکی، درمانی و دارویی توسط پزشکان و متخصصان آن هم بهصورت داوطلبانه صورت گرفته است. با اعلام سازمان آب و فاضلاب روستایی 520 روستا دچار مشکل کمآبی هستند. خیرین هم در این خصوص ورود کرده و تانکرهای آب در اختیار این مناطق قرار میگیرد. در سال گذشته در برخی مناطق که بحرانها ادامهدار بود، خیرین کمکهای خود را ادامه داده و نیازمندان را رها نکردند. در طرح «نذر آب» تا پایان شهریور ماه، از 11 استان مختلف کشور برای اجرای طرح به استان سیستان و بلوچستان میآیند. سال گذشته 1265 تانکر داده شده امسال 1974 تانکر از هزار لیتری تا 7 هزار لیتری بر اساس مناطق روستایی و تعداد خانوارها، جاگذاری میشود.