ظریف: به تجارت با هر کشوری که بخواهیم ادامه خواهیم داد
وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگو با شبکه ان.بی.سی مواضع کشورمان را درباره رویدادهای اخیر منطقه شرح داد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌وگو با شبکه ان.بی.سی در پاسخ به این سوال که آیا آزاد شدن کشتی حامل سوخت ایران توسط دولت جبل‌الطارق در واقع نوعی مبادله در قبال آزاد شدن کشتی انگلیسی بوده است، گفت: نه ما از ابتدا گفته‌ایم که این از نظر قوانین بین‌المللی غیرقابل قبول بوده است. ایران عضوی از اتحادیه اروپا نیست و ما مشمول مقررات اتحادیه اروپا نمی‌شویم. اتحادیه اروپا نیز مدعی این نیست که می‌تواند مقرراتش را به طور فرامرزی بر کشورهای دیگر اعمال کند. این واقعیت امر بوده است و همچنین مقصد این کشتی ارتباطی به اتحادیه اروپا نداشته است . این درحالی است که ما محدودیتی را به رسمیت نمی‌شناسیم و به تجارت‌مان با هر کشوری که بخواهیم ادامه خواهیم داد. اما این موضوعی بود که ما به وضوح به انگلیس و دولت جبل‌الطارق اعلام کردیم و دادگاه در جبل‌الطارق تصمیم گرفت این کشتی را آزاد کند.
وی همچنین درباره کشتی انگلیسی توقیف‌شده توسط ایران گفت: این کشتی برخی مقررات دریانوردی را نادیده گرفت و باید روند مربوطه را در نظام دادگاهی ما طی کند. ما آنچه از دستمان بر بیاید انجام خواهیم داد تا روند را سرعت ببخشیم.
ظریف همچنین در پاسخ به سوال خبرنگار این شبکه درباره وجود ارتباط در زمان این دو رویداد گفت که ارتباطی وجود نداشته است.
وی ادامه داد: پیش از این ما درباره رعایت مقررات در زمینه محیط زیست، کانال‌های مناسب ارتباطی خویشتن‌دار بوده‌ایم اما هنگامی که با اقدامات خصمانه مواجه شویم نباید خویشتن‌داری کنیم. این دو موضوع در این حد با یکدیگر مرتبط بوده‌اند، اما این نمونه بارزی از عدم پایبندی به قوانین دریانوردی در تنگه هرمز و خلیج فارس بود. به همین دلیل است که [نفت‌کش انگلیسی] توقیف شده بود.
وزیر امور خارجه ایران سپس درباره این که با توجه به پر تردد بودن خلیج فارس و تنگه هرمز و بالا بودن امکان وقوع حادثه، ایران چگونه می‌تواند این خطر راکاهش دهد، گفت: از نظر تاریخی، ما امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز را تعیین کرده‌ایم، این مناطق شریان‌های حیاتی ما هستند. ما به تامین امنیت همه ادامه خواهیم داد. اما اگر کشورهایی از خارج منطقه بخواهند امنیت ما را به خطر بیاندازند، اتحاد نظامی علیه ایران تشکیل بدهند و ائتلافی با هدف این تشکیل بدهند که ایران منفعتی نبرد با توجه به این که کشوری ساحلی است، دچار یک اشتباه محاسباتی جدی شده‌اند. همان طور که شما گفتید اینجا یک منطقه آبی کوچک و به شدت پرازدحام است.
وی سپس با اشاره به سرنگون شدن هواپیمای مسافربری ایرانی توسط ناو آمریکایی در سال‌های گذشته که به جان باختن 290 نفر از غیرنظامیان منجر شد، ابراز امیدواری کرد که چنین اتفاقی دیگر رخ ندهد و گفت که فکر نمی‌کند آمریکا یا هیچ حضور نظامی خارجی دیگری در منطقه بتواند برای کسی امنیت برقرار کند. ما می‌خواهیم که خلیج فارس و تنگه هرمز برای همه در امنیت باشد.
ظریف در ادامه این گفت‌وگو درباره این که آیا راه ارتباطی پنهانی برای دو طرف وجود دارد که بتوانند راجع به حوادث بالقوه وجود دارد یا نه، اظهار کرد: ما به طور رسمی از کانال دولت سوییس در ارتباط هستیم که حافظ منافع آمریکا در ایران است. این در گذشته کارآمد بوده است. اما این در شرایطی است که کسی به دنبال گسترش تنش نبوده و همه به دنبال کاهش تنش باشند. من چنین چیزی را نمی‌بینم و فکر می‌کنم کسانی هستند که می‌خواهند آمریکا و دونالد ترامپ را در دامی قرار دهند که انتخابی به جز گسترش تنش نداشته باشند.
وی همچنین در این زمینه اشاره کرد که به مواضع جان بولتون و نتانیاهو واقف است.
وزیر امور خارجه کشورمان سپس با اشاره به مدت زیادی که صرف مذاکرات هسته‌ای با دولت قانونی پیشین آمریکا شده بود در پاسخ به این سوال که آیا اگر امکان این باشد در غیاب افراد تندروی دولت آمریکا با دونالد ترامپ مذاکره‌ای انجام شود، می‌توان به توافقی جدید دست یافت، گفت: ما در حال حاضر هم یک توافق داریم. درآمریکا انقلابی اتفاق نیفتاده است.
وی در جواب خبرنگار ان.بی.سی که گفت«پس مذاکره بیشتری انجام نخواهد شد» اظهارکرد که مذاکرات را نادیده نمی‌گیرد اما مذاکرات باید بر مبنای «احترام متقابل» و نه لزوما بر اساس «اطمینان متقابل» باشند، چراکه توافق هسته‌ای موجود بر اساس «عدم اعتماد دوجانبه» انجام شده است اما[ این توافق] مبتنی بر این واقعیت است که دو کشور یکدیگر را به عنوان شرکای در حال مذاکره‌ای به رسمیت می‌شناسند که به کلمات و امضای خودشان احترام می‌گذارند.
وی افزود: [این دو طرف مذاکره] به سادگی یک توافق را ترک نمی‌کنند و این توافق، توافق معمول نبوده و دارای سازوکاری برای حل‌وفصل کردن مجادله‌ها است.
ظریف با توجه به این اظهارکرد که فکر نمی‌کند اگر آمریکا درباره تمایلش به مذاکرات جدی بود از فرصتی که زمان، مکان و دسته‌ای از اصول مشخص را برای مذاکرات جدی در اخیارش می‌گذاشت، رویگردان می‌شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در ادامه این گفت‌وگو درباره ادعاهای آمریکا مبنی بر این که ایران در زمینه‌های مختلفی از تروریسم حمایت می‌کند و به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای است، تشریح کرد: اول از همه این که توافق هسته‌ای در زمینه اختلاف‌های منطقه‌ای ما انجام شد و اختلاف‌های منطقه‌ای ایران و آمریکا پس از توافق هسته‌ای آغاز نشده است. ما تصمیم گرفتیم که بدون تعصب به تفاوت‌های منطقه‌ای یکدیگر به یک توافق هسته‌ای دست پیدا کنیم و این که تفاوت‌های منطقه‌ای ما به چیزهایی که بر سر آن‌ها در توافق کردیم، آسیبی وارد نکند.
وی در مورد دوم با اشاره به موارد مختلفی از فعالیت‌های کارشکنانه آمریکا در منطقه مانند حمایت از صدام حسین در حمله به ایران، حمایت از طالبان در سلطه بر افغانستان در دهه نود میلادی، زندانی کردن نخست‌وزیر لبنان، بمباران یمن، حمایت از داعش در سوریه و مواردی دیگر از این دست گفت که این ایران نیست که منبع بی‌ثباتی در منطقه است، بلکه اتحاد آمریکایی است.
ظریف همچنین راجع به این که آیا ایران حاضر خواهد بود درباره مواردی که مورد بحث هستند، مذاکراتی جداگانه داشته باشد، گفت: ما زمانی که در حال مذاکره توافق هسته‌ای بودیم گفتیم که اگر آمریکا در اجرای تعهداتش، جدیت و صداقت به خرج دهد احتمال دارد این امکان فراهم شود که درباره موضوعات دیگر هم گفت‌وگو کنیم. ما تفاوت‌های بسیاری درباره این موضوع‌ها داریم.این آمریکا بوده که در جای اشتباهی از تاریخ ایستاده است. آمریکا نه تنها از تروریسم اقتصادی علیه ایران حمایت می‌کند، بلکه در آن مشارکت دارد. ممکن است بیماران سرطانی به علت عدم داشتن داروهای مورد نیازشان جان خود را از دست بدهند. خوشبختانه ما حدود 97 درصد از نیازهای دارویی‌مان را می‌توانیم با تولیداتمان برطرف کنیم اما هنوز به بخشی از آن‌ها نیاز داریم و نمی‌توانیم وارد کنیم و این به این دلیل نیست که آمریکا شرکت‌های دارویی در ایران را تحریم کرده است، بلکه به این دلیل است که مسیر تبادلات مالی را بسته است.
وی همچنین گفت که آمریکا مجوزی برای شرکت‌هایی که می‌خواهند در زمینه تبادلات بشردوستانه با ایران همکاری کنند، صادر نکرده است و ایران قادر نیست تبادلات مالی برای خریدن دارو و غذا انجام بدهد.
ظریف در پاسخ به این پرسش که ایران برای کاهش تاثیر این تحریم‌ها حاضر است چه اقداماتی انجام بدهد و آیا از آنچه که «فعالیت‌های خصومت‌آمیز» خوانده شد، دست خواهد کشید، گفت: ما بر این باوریم که اگر ایران سیاست خود را دنبال نمی‌کرد، اکنون عاملان متخاصمی همچون داعش بر قلمروهایی از منطقه حکومت می‌کردند. ما اول از همه باید تشریح کنیم که فعالیت بدخواهانه چه نوع فعالیتی است. ما در این منطقه بوده‌ایم. هفت هزار سال است که در این منطقه‌ایم و امیدوارم هفت هزار سال دیگر نیز در آن بمانیم. این آمریکا است که در این منطقه جایی ندارد.این آمریکا بوده که نابسامانی به بار آورده است. دونالد ترامپ خودش گفت که 7تریلیون دلار هزینه کرده و خون‌ها ریخته است. نتیجه آن چه شده؟ داعش. شاید به طور مستقیم نباشد اما به واسطه اقدامات آن حاصل شده است؛ چرا که اشغال[یک سرزمین] موجب تنازع و نارضایتی می‌شود.
ظریف به عنوان نمونه‌ای از فعالیت‌های کارشکنانه آمریکا در منطقه به مسالهه رسمیت شاختن بیت‌المقدس[به عنوان پایتخت رسمی رژیم صهیونیستی] برخلاف قطع‌نامه‌های مجمع عمومی سازمان ملل اشاره کرد و گفت که آیا چنین اقدامی قانونی به حساب می‌آید؟
وی همچنین با اشاره به این که اقدامات آمریکا و متحدانش در منطقه، منبع مشکلات هستند گفت که آمریکا باید با نگاهی نقادانه به عملکرد خود، ببیند که مشکل چیست و چرا در وضعیت کنونی منطقه قرار داریم و چرا مردم این منطقه آمریکا را دشمن اول خود به حساب می‌آورند.
وزیر امور خارجه کشورمان در تشریح نتایجی که کاهش تعهدات برجامی ایران در بر خواهد داشت گفت: همان طور که گفتم، توافق هسته‌ای بر مبنای اعتماد دوجانبه نبوده و بر اساس عدم اعتماد دو جانبه حاصل شد. اگر بر اساس اعتماد دوجانبه بود، تنها دو صفحه داشت. [توافق هسته‌ای] مبتنی بر عدم اعتماد دو جانبه بود و به همین دلیل است که توافقی صدو پنجاه صفحه‌ای است و شامل مکانیسم اصلاح کردن عدم پایبندی طرف‌های آن است. اگر ایران پایبندی نمی‌کرد، آن‌ها می‌توانستند ما را به شورای امنیت برده و تمامی تحریم‌ها را باز گردانند. این درحالی است که اگر آن‌ها، آمریکا و تا حدی اروپا به تعهداتشان عمل نمی‌کردند، طبق 36 برجام ما این انتخاب را داریم که پایبندی به توافق را کاهش بدهیم و این همان کاری است که [اکنون] انجام می‌دهیم.
وی سپس در پاسخ به این که گام بعدی چه خواهد بود، گفت: گام بعدی طی چند هفته آینده فرا خواهد رسید و دربرگیرنده الزاماتی خواهد بود که ما به طور داوطلبانه بر عهده گرفته‌ایم. هیچ یک از این‌ها تخطی از قانون بین‌المللی به حساب نخواهند آمد و تنها عدم اجرای برخی تعهداتی خواهند بود که ما به طور داوطلبانه و در ازای تعهدات طرف‌های دیگر در توافق هسته‌ای تقبل کردیم. ما منفعتی از جانب برجام دریافت نکرده‌ایم.[اعضای برجام] و شورای امنیت سازمان ملل موظف به عادی‌سازی روابط ایران با جهان هستند . آمریکا نه تنها خود پایبند نیست، می‌خواهد کسانی را هم که به توافق پایبند هستند تنبیه کند.
خبرنگار این شبکه با گفتن این که قابل درک است ایران به دلیل خروج آمریکا از توافق فکر می‌کند کاهش پایبندی‌اش به توافق، قانونی است، این سوال را مطرح کرد که آیا این رویکرد موجب نمی‌شود که دونالد ترامپ از این وضعیت بهره ببرد و این طور تلقی شود که ایران به دنبال بمب هسته‌ای است که ظریف در پاسخ به او گفت:نه.
وزیر امورخارجه ایران ادامه داد: ما به وضوح گفته‌ایم، بمب هسته‌ای در [حیطه] منافع استراتژیک ما قرار ندارد و رهبر انقلاب اسلامی ایران فتوایی دادند که تولید، توسعه و انبار کردن تسلیحات هسته‌ای با توجه با ملاحظات فقهی اسلام، ممنوع است. ما[ در این زمینه] تضمین‌هایی ارائه کرده‌ایم.
وی در ادامه در پاسخ به این که آیا افزایش غنی‌سازی اورانیوم ایران، درباره مقاصد ایران ایجاد ابهامی نمی‌کند تشریح کرد که چنین نیست و قصد ایران از ابتدا، تامین سوخت برای رآکتور هسته‌ای خود بوده و آمریکا تصور می‌کند که با ممانعت از دسترسی ایران به آنچه نیاز دارد و جلوگیری از دیگران در تامین آنچه ایران احتیاج دارد، ما این واقعیت را به عنوان یک امر مسلم خواهیم پذیرفت و این اشتباه است.
ظریف با اشاره به اقدام آمریکا در جلوگیری از دسترسی به تسلیحات دفاعی مورد نیاز ایران در جنگ با صدام حسین ، گفت: ما خودمان آن[تسلیحات] را تولید کردیم و حالا به ما می‌گویند که چرا موشک تولید می‌کنید. ما موشک تولید می‌کنیم چون هیچ کسی آن‌ها را به ما نداد. موشک تولید می‌کنیم چون کسی به ما هواپیما، جت‌های جنگنده و تانک نداد و باید خودمان آن‌ها را تولید کنیم. ما سوخت هسته‌ای تولید می‌کنیم، چراکه آمریکا سعی کرد با ممناعت از به دست آوردن سوخت، از به راه انداختن یک رآکتور هسته‌ای تحقیقاتی که آمریکا خودش در دهه پنجاه برای ما ساخت، جلوگیری کند. ما اکنون آن سوخت را خودمان تولید می‌کنیم. ما به دلیل رفتار آمریکا باید اقداماتی برای حفاظت از منافع و جمعیت غیرنظامی‌مان انجام بدهیم.
وی همچنین با اشاره به این که آمریکا سعی دارد از فروش نفت ایران و خریداری احتیاجات آن جلوگیری کند، گفت که « ما حتما نفتمان را خواهیم فروخت و حتما احتیاجات‌مان را خریداری خواهیم کرد ، بنابراین آمریکا نمی‌تواند یک یا دو سال بعد بگوید که ایران چرا چنین کاری می‌کند و اقدام ایران این قانون و آن قانون را نقض می‌کند».
وی افزود: شما ما را مجبور می‌کنید. ما اجاره نخواهیم داد مردممان دچار قحطی شوند و در اثر نبودن دارو جان خود را از دست بدهند. ما داروی مورد نیازشان را از هر طریق ممکنی برای آن‌ها خریداری خواهیم کرد. ما نفتمان را به هر طریق ممکنی خواهیم فروخت. هیچ کسی نباید اعتراض کند؛ چرا که این مانند موشک‌ها و غنی‌سازی ما، [نتیجه] کار خودشان است. آمریکا مسئول موشک‌ها و غنی‌سازی ما است. آمریکا مسئول هر چیزی خواهد بود که از حالا در راستای تلاش ما برای تامین احتیاجات مردممان انجام خواهیم داد.
وزیر امور خارجه ایران در ادامه درباره این که با توجه به «فشار حداکثری» دولت ترامپ، آستانه تحمل ایران چه خواهد بود گفت: ایران هیچ گاه در هم نخواهد شکست.اگر قرار باشد زیر بار فشار حداکثری در هم بشکنیم، در برابر چنگیز خان، اسکندر و تمام کسان دیگری که به کشورمان حمله کردند نمی‌ایستادیم.
وی در ادامه درباره این که ممکن است آستانه تحمل آمریکا چه باشد و آیا این نگرانی وجود ندارد که اگر ایران با تحمل فشار دست از مقابله برندارد، برنامه دوم آمریکا چه چیزی باشد، گفت: به من بگویید که آمریکا از زمان [جنگ] ویتنام به جز گرونادا، در چه جنگی پیروز بوده است. نمی‌خواهیم وارد چنین چیزی شویم و فکر نمی‌کنم مردم آمریکا هم این را بخواهند. من فکر می‌کنم که قانون بین‌المللی به نفع همه است و زمان اعمال زور به پایان رسیده است.
ظریف همچنین در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است ایران اقدامی نظامی انجام بدهد گفت: ما این کار را نخواهیم کرد؛ به مدت دویست و پنجاه سال است که چنین کاری نکرده‌ایم. ما از خودمان دفاع کرده و درس‌های خوبی به کسانی داده‌ایم که به ما حمله کردند.
وزیر امور خارجه ایران در توضیح اینکه از دیدگاه او در صورت ناکارآمدی فشار حداکثری، گزینه نظامی برای آمریکا مطرح است گفت که این بخشی از اصول سیاسی آمریکا بوده که بگوید همه انتخاب‌ها روی میز هستند اما این بر خلاف چیزی است که همگی طبق منشور سازمان ملل به آن باور دارند که اعمال زور و تهدید ، غیرقانونی است.
وی در این باره افزود: برخی باور دارند که به گفته جان بولتون، قانون بین‌المللی ، ابزاری در جعبه ابزار آن‌ها است اما ابزاری در جعبه ابزار، برای شما امنیت و ثبات نخواهد آورد و تنها موجب نابسامانی و بی‌ثباتی بیشتر در جهان خواهد شد و آمریکا را برای بقیه جهان، بیش از پیش غیرقابل اعتماد خواهد کرد.
ظریف همچنین درباره اختلافات آمریکا و متحدان اروپایی آن بر سر توافق هسته‌ای گفت که تفاوت‌هایی وجود دارند اما ما ساده‌بارو نیستیم و می‌دانیم که این موجب از بین رفتن اتحاد آن‌ها نخواهد شد اما فشار زیادی بر آن‌ها وارد خواهد کرد.
وزیر امور خارجه ایران با توجه به مورد تحریم قرار گرفتن وی از سوی آمریکا و در پیش بودن اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در ماه آینده گفت که آمریکا به سازمان ملل تعهد دارد که تردد کشورهای عضو را تسهیل کند و وی به عنوان وزیر امور خارجه ایران که یکی از کشورهای عضو سازمان ملل است، حق دارد که به نمایندگی از آن در سازمان ملل حضور پیدا کند.
وی افزود: آمریکا علیرغم این تحریم متعهد است که این کار را انجام بدهد و پیش از این نیز سخت‌گیری‌هایی برای [مقامات] ایران داشته‌اند، قبلا محدودیت تردد در 25 مایل را داشتند و اکنون تنها می‌توانند به3 بنا در نیویورک بروند. با تمام احترام به نیویورک و نیویورکی‌ها که میزبان ما هستند، ما برای دید و بازدید به این شهر نمی‌رویم بلکه برای کار به اینجا می‌رویم و تا زمانی که دلیلی وجود داشته باشد به آن ادامه خواهیم داد.
ظریف همچنین در پاسخ به این که به نظر می‌رسد تحریم وی در نتیجه عدم پذیرش دعوت به ملاقات با رئیس جمهور آمریکا در دفتر ریاست‌جمهوری بوده است گفت: به من این طور اعلام شد که ظرف دو هفته مورد تحریم قرار خواهی گرفت اما دعوتی داری تا به دفتر ریاست جمهوری بروی واین عجب نوع دعوت از کسی برای مذاکره است.
وی در آخر درباره این که چرا این دعوت را قبول نکرد توضیح داد که ایران با آمریکا در دولت قبلی این کشور مذاکره کرده است و در زمان دولت کنونی نیز در سطح معاونان وزرای امور خارجه مذاکراتی انجام شد اما وقتی آن‌ها به این مذاکرات پشت کرده، رهبرمان و وزیر امور خارجه کشور را تحریم می‌کنند و این نشان می‌دهد که به مذاکره تمایلی ندارند
