گذشت 8سال از کلنگ‌زنی پروژه هزار و یک شهر/ مشکل، هنوز سند مالکیت است!
با گذشت پنج سال از کلنگ‌زنی بزرگ‌ترین شهربازی خاورمیانه در تهران، سرنوشت این پروژه همچنان در هاله‌ای از ابهام است و مشخص نیست با وجود اختلافات ریشه دار بر سر مالکیت زمین، سرانجام چه زمانی به بهره‌برداری خواهد رسید.
اقتصاد آنلاین - فائزه مومنی؛ اول تیر سال ۱۳۹۰ شهردار وقت تهران کلنگ احداث مجتمع تفریحی و گردشگری هزار و یک شهر را در اراضی بایر غرب تهران در انتهای بزرگراه همت ــ غرب (شهید خرازی) به زمین زد و وعده داد که فاز نخست این پروژه عظیم در سال ۱۳۹۳ بهره‌برداری می‌شود. پروژه هزار و یک شهر در فضایی به وسعت ۱۳۹ هکتار و در سه فاز طراحی شده که از ۱۰ زیر پروژه شامل بزرگ‌ترین و مجهزترین شهربازی مدرن ایران و خاورمیانه موسوم به «شهر قصه»، بزرگ‌ترین مجتمع تجاری کشور با عنوان «شهرزاد»، هتل‌های سه، چهار و پنج ستاره با ظرفیت اقامت مجموعا ۳۰۰۰ نفری، پارک آبی سرپوشیده، برج‌های اداری و هتل‌آپارتمان، مرکز مطالعات اسلامی و شهر هنر تشکیل شده است.
زیربنای هزار و یک شهر، یک‌میلیون و ۹۰۰هزار مترمربع و شامل کاربری‌های مسجد، مجتمع اداری و تجاری، شهربازی و پارک آبی، مرکز همایش‌ها، مجتمع فرهنگی و سینمایی و هتل است. در این بین شهربازی موسوم به شهر قصه و پارک آبی مجموعه هزار و یک شهر در زمینی به وسعت ۵۵ هکتار با زیربنای ۷۵هزار مترمربع و مشتمل بر کاربری‌های ضروری مورد نیاز همچون رستوران و فضای تجاری و تفریحی در دست احداث است. شهربازی بزرگ هزار و یک شهر موسوم به «شهر قصه» یک «تم پارک» شامل ۴۵ راید (بازی سواری)، ۲۸ جاذبه و هشت دیار (Land) است که قرار است رتبه بزرگ‌ترین پارک تفریحی ایران و خاورمیانه را پس از بهره‌برداری بر پیشانی داشته باشد.
عملیات احداث این شهربازی که ۳۸ هکتار مساحت دارد و با احتساب پارک آبی مساحت آن به ۵۵ هکتار می‌رسد، از همان ابتدا یعنی 8 سال پیش با مشکل جدی مواجه و روند پیشرفت پروژه بسیار کند بود. از این رو مدیریت شهری تصمیم گرفت فازبندی پروژه را براساس اولویت‌های شهر تغییر دهد. براساس طرح اولیه، پروژه هزار و یک شهر ۳۹۶ هزار مترمربع زیر بنای تجاری دارد و در ابتدا قرار بود در فاز نخست علاوه بر شهربازی، فاز یک مجتمع تجاری و خیابان سرگرمی نیز احداث شود. اما چندی بعد با تصمیم مدیریت شهری، سرمایه‌گذار بخش خصوصی که در اجرای این پروژه با شهرداری مشارکت می‌کند، مکلف شد که در فاز نخست صرفا شهربازی را احداث کند و پس از آن تکمیل سایر فازها را در دستور کار قرار دهد. به این ترتیب تا زمانی که شهربازی آماده بهره‌برداری نشود، سرمایه‌گذار حق ندارد حتی یک مترمربع از مجتمع تجاری این مجموعه را احداث کند.
اواخر سال ۱۳۹۲ اخباری مبنی بر تعدیل ۲۰۰ نفر از نیروی انسانی توسط پیمانکار پروژه منتشر شد اما احمد دنیامالی، رئیس وقت کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران که به واسطه عضویت در هیات مدیره یکی از شرکت‌های دست‌اندرکار ارائه خدمات مهندسی به این پروژه در آن مقطع زمانی، از جزئیات موضوع تا حدی باخبر بود، در پاسخ به این سوال که آیا تعدیل ۲۰۰ نفر از نیروها توسط پیمانکار به‌معنی بروز مشکل در ادامه کار پروژه نیست؟ گفته بود که؛ مشکلات مالی وجود دارد ولی به این معنا نیست که در اساس کار تغییری ایجاد شود ضمن این که۸۰ میلیون دلار برای ثبت‌سفارش بازی‌های شهربازی نیز تامین مالی شده است.
او از احتمال تکمیل شهربازی تا پایان سال ۹۳ نیز خبر داد. اما وعده تکمیل شهربازی تا پایان سال ۹۳ محقق نشد تا اینکه غلامحسین خسروآبادی، قائم‌مقام وقت سازمان سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری تهران در مرداد همان سال یکی از مشکلات جدی بر سر راه اجرای این پروژه را «مالکیت زمین» عنوان کرد.
او گفته بود که؛ درخصوص سند مالکیت این پروژه توافقاتی بین شهرداری و ارتش صورت گرفته و مقرر بود این زمین به نام شهرداری منتقل شود اما این موضوع هنوز محقق نشده است، این در حالی است که شرکت‌ها و سرمایه گذاران خارجی مالکیت زمین را از شرایط ضمن عقد قرارداد می‌دانند. در این باره اخیرا کارگروه و جلساتی برگزار شده و قول‌های مساعدی از سوی ارتش داده شده که تا پایان سال مشکل سند مالکیت زمین پروژه نیز حل شود. از آن وعده هشت سال تمام می‌گذرد و با این حال مشکل تامین مالی پروژه هنوز حل نشده است؛ مشکلی که از عدم ایفای تعهدات شهرداری تهران مبنی بر انتقال سند بخشی از اراضی هزار و یک شهر به نام سرمایه گذار نشات می‌گیرد که طبق قرارداد باید ظرف مدت شش ماه صورت می‌گرفت، اما هنوز بعد از گذشت هشت سال از کلنگ‌زنی عملی نشده است.
علی نوذرپور، شهردار منطقه 22 تهران درباره سرانجام ساخت پروژه هزار و یک شهر به خبرنگار اقتصاد آنلاین می‌گوید: هزار و یک شهر هنوز منتظر تعیین تکلیف سند مالکیت‌اش است!
او با بیان اینکه اراضی فوق در تملک بنیاد تعاون ارتش است، ادامه می‌دهد: از همان ابتدا بنا بود زمین این پروژه درچارچوب قانون 30 به 70، یعنی 30 مالک و 70 شهرداری تقسیم شود اما ارتش هنوز مالکیت 70درصد را به شهرداری نداده است.
نوذرپور در توضیح این موضوع اضافه می‌کند: از دلایل مهمی که سبب شده بنیاد تعاون تاکنون نتواند سند مالکیت 70درصد را به نام شهرداری بزند این است که بخشی از زمین جزو اراضی وزارت راه و شهرسازی است. شهرداری مرکز با وزارت راه و شهرسازی گفت‌وگوهایی کرده و آن‌ها گفته‌اند اگر ارتش 50هکتار از زمین‌های آن‌ها را بدهد، ما هم مابقی را می‌دهیم.
شهردار منطقه 22 می‌گوید که؛ ارتش باید تکلیف این 50هکتار را با وزارت راه و شهرسازی مشخص کند که نکرده و همین موضوع سبب شده پروژه متوقف بماند.
البته نوذپور از احتمال توافق بر سر این 50هکتار در آینده‌ای نزدیک خبر می‌دهد و می‌گوید: یا وزارت راه و شهرسازی در ازای 50هکتار زمینی که می‌خواهد در اراضی هزار و یک شهر سهیم می‌شود و یا بنیاد تعاون ارتش، زمینی به وزارت راه و شهرسازی می‌دهد.
او تاکید می‌کند که؛ در نهایت جزو وظایف بنیاد است که هرگونه معارضی که ایجاد شد رفع کند و پاسخگو باشد. شهرداری وظیفه‌ای در این زمینه ندارد.
