کاهش قدرت خرید؛ افزایش قدرت فروش!
این روزها کمتر وانتی‌ای را در کوچه و پس کوچه‌های شهر می‌توان یافت که با بلندگو آمادگی خود برای خرید کالاهای دست دوم و مستعمل مردم را فریاد بزند. اما این موضوع دلیل بر این نیست که فروش کالاهای دست دوم خانگی کاهش یافته باشد بلکه این طور که پیداست همه چیز جای خود را به خرید و فروش‌های اینترنتی در فضای مجازی داده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آفتاب یزد، با گشت و گذاری در فضای مجازی و میان سایت‌هایی که خرید و فروش کالاهای دست دوم را انجام می‌دهند، درمی‌یابید که در این فضا همه نوع کالا با قیمت و کیفیت متفاوت پیش روی متقاضی قرار داده شده است، از انگشتر شرف شمس شاهی و چراغ خودرو گرفته تا کتانی و دوربین مدار بسته و تلفن بی‌سیم. حتی برخی هم از این فضا استفاده کرده و تدریس خصوصی خود را تبلیغ می‌کنند. اما موضوعی که به کرات در این بین به چشم می‌خورد لباس‌ها‌ی دست دومی است که در رنگ‌ها و جنس‌ها‌ی مختلف به فروش می‌رسد، لباس‌ها و اجناسی که حتی در برخی از موارد رنگ و روی آنها هم رفته و کهنگی آن به وضوح مشخص است اما باز هم با نازل ترین قیمت‌ها برای فروش آگهی می‌شوند و جالب است بدانید که در طرف دیگر ماجرا تقاضا نیز برای آنها وجود دارد. به نظر می‌رسد وضعیت اقتصادی موجود نیز بر این موضوع دامن زده ، تا جایی که قدرت خرید بخشی از جامعه برای اجناس نو کاهش یافته و در همین حین تاناکورا و جنس‌ها‌ی دست دوم جای خود را در این بازار باز کرده است، از طرف دیگر همین اوضاع نا به سامان اقتصادی قدرت فروش مردم را افزایش داده به طوری که اغلب افراد جامعه اجناس ناکارآمد خانه خود را در فضای مجازی آگهی می‌کنند تا بفروشند و به مدد فروش آن پولی در بیاورند.
> آگهیهای فروش لباس دست دوم
خرید و فروش اجناس دست دوم آن هم از طریق سایتهای اینترنتی مدت‌هاست که رواج پیدا کرده و از بین سایتهای بسیار زیاد، برخی از آنها مثل«دیوار»، «شیپور» و «همینا» از جمله سایتهای معروف و شناخته‌شده هستند؛ سایت‌هایی که نرم‌افزار نصب روی گوشی تلفن همراه را هم به امکانات و قابلیت‌های خود افزوده‌اند. با این امکان، یک سمساری آنلاین همیشه در جیب کاربران است تا هر کالایی را که می‌خواهند در لحظه ببینند، انتخاب کنند، تماس بگیرند و خرید کنند. برای فروش اجناس هم فقط باید یکی دو عکس مناسب از جنس دست دوم بگیرید، قیمت فروش و مشخصات جنس را بنویسید و آگهی آن را روی سایتهای مخصوص این کار که کم هم نیستند، منتشر کنید. حتما مشتری‌های آنلاین به‌زودی خریدار کالای شما خواهند شد.
در یک گشت و گذار کلی در یکی از این سایت‌ها با مواردی برای فروش رو به رو می‌شویم که جالب به نظر می‌رسد، در یک آگهی، مانتی صورتی رنگی که در همان عکس هم چرکمردگی رنگش به چشم می‌خورد به قیمت 25 هزار تومان به فروش می‌رسد، در آگهی دیگری شال‌ها‌ی نخی که کهنگی از سر و روی آنها می‌بارد به قیمت 30 هزار تومان برای فروش گذاشته شده و در آگهی دیگری کت و شلواری مردانه که فروشنده اصرار دارد تنها یک بار آن را پوشیده اما در همان عکس هم کمتر شباهتی به کت و شلوار یک بار پوشیده شده دارد به قیمت 80 هزار تومان به فروش می‌رسد! اینها تنها آگهی‌ها‌یی هستند که طی یک ربع اخیر برای فروش در یکی از همین سایت‌ها قرار گرفته است، با یک گشت و گذار کوتاه با انواع و اقسام اجناس با چنین خصوصیاتی رو به رو می‌شوید که نشان می‌دهد بخشی از جامعه تا چه میزان از وسایلشان را برای فروش قرار می‌دهند.
علاوه بر آن یک بوفه چوبی با طبقات شیشه‌ای از سوی فروشنده ۵۰۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است، از سوی دیگر یک عدد جاروبرقی که به گفته فروشنده استفاده نشده و نو است به قیمت ۲۳۰ هزار تومان فروخته می‌شود. یک عدد ماشین لباسشویی هم از سوی یک فروشنده به قیمت 2میلیون تومان معرفی شده است. یک عدد ماشین ظرفشویی شش نفره کم کارکرد هم از سوی فروشنده ۵۵۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است. کابینت آشپزخانه نیز به همراه هود و سینک، دو میلیون و ۸۰۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شده و یک دستگاه یخچال هم به قیمت ۷۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. اینها قسمتی از آگهی‌ها‌یی موجود در فضای مجازی است که در هر آگهی فرد فروشنده از نو بودن و مرغوب بودن جنس تعریف کرده است.
با این وجود به نظر می‌رسد که افزایش خرید و فروش اجناس دست دوم این روزها با افزایش چشمگیری همراه است. برای بررسی این موضوع با حسام آرمندهی موسس سایت دیوار تماس گرفتیم اما پاسخگو نبود.
> اختلاف قیمت بین جنس نو و دست دوم زیاد است
داوود عبدالهی فرد رئیس اتحادیه سمساران در رابطه با افزایش فروش اجناس دست دوم ناکارآمد می‌گوید:« امروز با این شبکه‌ها‌ی مجازی مثل شیپور و دیوار و غیره کسب و کار ما از رونق افتاده و خیلی از کسانی که تا پیش از این در صنف سمساری کار می‌کردند امروز می‌روند و جوازشان را تغییر کاربری می‌دهند چون می‌بینند که در این فضا فعالیتی نمی‌توان انجام داد. در این فضا سمساران دچار چالش‌ها‌ی زیادی شده‌اند و مشکلات زیادی گریبانگیر آنها شده است. علاوه بر آن وضعیت به این شکل است که چون قیمت اجناس نو خیلی گران شده است این موضوع سبب شده تا اختلاف قیمت بین جنس نو و دست دوم خیلی زیاد شود، به همین دلیل هم خانواده‌ها ترجیح می‌دهند که تا حد امکان از اجناس خودشان استفاده کنند. برای مثال یک زمان خانواده‌ها تصمیم می‌گرفتند که اجناسشان را تبدیل به احسن کنند در پی این تصمیم جنس خودشان را می‌فروختند، مبلغ ناچیزی روی آن می‌گذاشتند و بعد هم یک جنس نو تهیه می‌کردند و از آن استفاده می‌کردند اما امروزه به دلیل همان گرانی اجناس نو و اختلاف قیمت بین اجناس نو و دست دوم، کمتر خانواده‌ای مبادرت به فروش اجناس خودش می‌کند و تا حد امکان سعی می‌کند تا از این اجناس استفاده کند تا جایی که دیگر کارآمد نباشد آن وقت است که این اجناس را برای فروش در سایتهای اینترنتی قرار می‌دهند. در مجموع بنیه مردم به شدت ضعیف شده، تا حدی که یک زمانی ما می‌دیدیم مردم جنس دست دوم را بهتر می‌خریدند اما امروز برای وضعیت اقتصادی موجود در همان خرید و فروش جنس دست دوم هم تاثیر گذاشته است.»
> مردم چاره‌ای ندارند
او افزود: « این روزها شرایط اقتصادی جوری شده که نقدینگی مردم به طرز چشم گیری کاهش یافته و اختلاف قیمتی که بین جنس نو و دست دوم وجود دارد این امکان را به خانواده‌ها می‌دهد که از جنسی که دارند کمال استفاده را ببرند تا زمانی که کالا فرسوده شود یا از بین برود. این در حالی است که تا چندی پیش مردم با فروش جنس دست دوم و مبلغ ناچیزی پول می‌توانستند نوی همان جنس فروخته شده را خریداری کنند! به دلیل افزایش اختلاف قیمت‌ها دیگر این توان وجود ندارد که مردم بخواهند مبلغ هنگفتی را روی مبلغ فروش اجناس خودشان بگذارند و نوی آن را تهیه کنند. به خاطر همین افزایش قیمت‌ها‌ی بازار است که مردم اقلامی را برای فروش می‌گذارند که اصلا دیگر
قابل استفاده نیست! پیش از این مردم اجازه نمی‌دادند که اجناسشان خیلی مستهلک و فرسوده شود یا از کار بیفتد، توان فروش آن را داشتند و خیلی راحت می‌توانستند نوی آن را تهیه کنند اما امروز چاره‌ای جز این ندارد که از اجناسش تا حد توان و زمان عمر مفید اجناس از آنها استفاده ببرند. بعد از اینکه اجناس فرسوده شد تازه مبادرت به فروش آن می‌کنند و آن هم به این دلیل که چاره‌ای جز این کار ندارند! چون جنس اضافه و زائدی در منزلشان نگهداری می‌شود و از طرف دیگر از همان هم می‌توانند پول در بیاورند!»
> خیلی از اجناس فرسوده خریدار ندارند
او درباره بازار خرید اکثر این جنس‌ها‌ی فرسوده گفت: «یکسری جنس‌ها هستند که دیگر امروز بازاری برای آنها وجود ندارد چون نمی‌توان در فضای کنونی از آنها استفاده کرد برای مثال یک یخچال ساید بای ساید که مربوط به 30 سال پیش است به این دلیل که مصرف برق آنها بالا بود امروز جزو ضایعات هستند و دیگر کسی نمی‌تواند از آنها استفاده کند، اینها کالاهای فرسوده هستند و در حقیقت جزو ضایعات محسوب می‌شوند؛ یا اجاق گازی که مربوط به 40 سال پیش است برای امروز غیر قابل استفاده است. این اجناس معمولا در چرخه ضایعات و کالاهای فرسوده قرار می‌گیرند و در مجموع آنطور نیست که بتوانیم بگوییم به چرخه اقتصاد برمی‌گردند و قشر خاصی می‌توانند از آنها بهره برداری کنند.»
با همه این اوصاف می‌بینیم که خیلی از همین اجناس فرسوده در امروز در فضای مجازی بدون توضیح نواقص و مشکلات جنس به فروش می‌رسند و هیچ ساز و کار نظارتی برای آنها وجود ندارد.
> سایت‌ها نقش مالخرها را ایفا می‌کنند
عدم نظارت‌ها بر این مجموعه سبب شده تا پای کلاهبرداران، دلال‌ها و واسطه گران نیز به این بازار باز شود. خیلی از دزد‌ها دیگرای برای فروش اموال دزدیشان نیاز به مالخر ندارند و همین سایتهای فروش اقلام دست دو نقش مالخر را برای آنها بازی می‌کنند.
همین چند روز پیش بود که حجت الاسلام والمسلمین فروتنی، معاون قضایی رئیس کل دادگستری خراسان رضوی گفته بود:« بخشی از جرایم مربوط به فضای مجازی مرتبط با خرید و فروش اموال مسروقه است که ضروری است کنترل و نظارت بر اجناس دست دوم عرضه شده در فضای مجازی به منظور شناسایی اموال مسروقه انجام گیرد. مردم چنانچه می‌خواهند از طریق فضای مجازی خریدی انجام دهند دقت لازم را داشته و به سایتهای معتبر مراجعه نمایند. نهادهای مختلف از جمله اصناف و اتحادیه‌ها طبق دستورالعمل و بخشنامه‌ها باید از اختیارات خود استفاده نموده و نسبت به حل اختلافات موجود و انجام وظایف قانونی اقدام نمایند.»
سرهنگ ستاد امین یادگارنژاد رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات فرماندهی انتظامی کرمان نیز چندی پیش گفته بود:« زنی با مراجعه به این پلیس اعلام کرد که به دنبال آگهیهای لوازم خانگی می‌گشتم تا اینکه آگهی فروش لوازم دست دومی توجهم را جلب کرد.شخصی آگهی داده بود که به دلیل تعویض اثاثیه قبلی با اثاث نو، وسایل لوکس منزلش را به پایین‌ترین قیمت بازار به فروش گذاشته، وقتی قیمت‌ها را دیدم بیشتر وسوسه شدم و اقدام به پرداخت مبلغ سه میلیون تومان به حساب فروشنده کردم که بعد از گذشت چند هفته هیچ کالایی برایم ارسال نشد و دیگر جوابگو نبود. کارشناسان پلیس فتا توانستند با بررسی پرونده و اقدامات فنی متهم را شناسایی و احضار کنند.»
او گفته بود: «متهم در ابتدا منکر هرگونه عمل مجرمانه نسبت به شاکی شد و گفت که تبلیغ فروش لوازم منزل متعلق به من نیست اما بعد از رویارویی با ادله دیجیتالی به جرم خود اعتراف کرد. متهم در اظهارات خود بیان کرد که در سایت فروش اجناس دست دوم به دنبال قربانیان بوده و اقدام به انتشار آگهی فروش لوازم منزل در سایتهای مختلف خرید و فروش کالا می‌نموده و پس از دریافت بیعانه از طعمههای خود تمام راه‌های شناسایی را از بین می‌برده و ردی از خود به جا نمیگذاشته است. متهم پس از اعتراف به جرم به همراه پرونده، جهت سیر مراحل قانونی تحویل مقامات قضایی شد.»
سرهنگ یادگارنژاد تصریح کرد: «هنگام خرید از فروشگاه‌های اینترنتی و سایتهای واسطه‌گر، هوشیاری لازم را داشته باشند و تا زمانی که جنس مورد نظر خود را دریافت نکرده‌اند و از کیفیت آن اطمینان حاصل ننموده‌اند، وجهی پرداخت نکنند. اگر فروشنده اطلاعات شخصی یا اطلاعات حساب بانکی خود را ارایه کرد، دلیل کافی برای اعتماد شما به فروشنده نیست. بسیاری از کلاهبرداران با حضور در سایت‌هایی واسطه‌گر و با تبلیغ کالاهای مختلف، اقدام به جذب مشتری نموده و پس از دریافت وجه، کالایی تحویل نمی‌دهند و یا ارزش کالای تحویلی، کمتر از وجه دریافتی می‌باشد. اغلب شاکیان به دلیل ارزش پایین مبلغ پرداختی حاضر به پیگیری قضایی نمی‌باشند و به همین دلیل کلاهبرداران به اقدامات مجرمانه خود ادامه می‌دهند.»
اینطور که به نظر می‌رسد فروش اجناس دست دوم در سایتهای واسطه گر که امروز با استقبال زیادی از سوی مردم رو به رو شده است، آسیب‌ها‌یی را در پی دارد که از جمله آنها می‌توان به غیر قابل استفاده بودن بخش زیادی از این اجناس و همچنین سوء استفاده کلاهبرداران و دزدان اشاره کرد. به نظر می‌رسد این آسیب‌ها به اضافه آسیب‌ها‌یی که پیش از این درباره سایتهای واسطه گر بارها و بارها اعلام شده به طور کلی به دلیل نبود نظارت‌ها‌ی لازم اتفاق می‌افتد چرا که هیچ ساز و کاری برای فروش اقلام در این سایت‌ها وجود ندارد.
