برای مشاوران کودک دست به جیب شویم!
همه ما در برهه ای از زندگی خود مشکلاتی را تجربه کرده ایم. این مشکلات یا با تفکر و اندیشه وراه حل های خودمان حل شده است یا در مسیر مشورت با دیگران یا به اصطلاح مشاوره قرار گرفته است. توانایی بیان و توضیح مشکلات یکی از معیارهایی است که می بایست مورد توجه قرار بگیرد. مسئله باید به درستی شرح داده شود تا مسیر درستی را در جهت حل شدن، طی کند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از خراسان، اما آیا همه کسانی که دچار مشکلی هستند،می توانند مشکل خود را به خوبی بیان کنند؟ برای مثال در رده سنی کودکان بیان و یافتن راه حلی برای رفع مشکل ایجاد شده، کار دشواری است.
یکی از وجوه تمایز میان مشکلات بزرگ سالان و مشکلات کودکان نیز همین است. کودکان نیاز به مشاوره های تخصصی تر و متناسب با سن خود را دارند. کسی که به خوبی بتواند از دل جملات کودکانه ای که کودک بیان می کند، عمق موضوع را درک کند و راه حلی مناسب را ارائه کند قطعا مشاور مناسبی برای کودک شماست.
کودکان در بدو ورود به مدرسه و بصورت کلی در دوره ابتدایی با مشکلات عدیده ای از جمله عدم تمرکز،بیش فعالی، عدم همکاری در امور کلاس، ترس، خجالت، یا شیطنت های بیش از حد و یا اختلال در خواندن، نوشتن و یادگیری و ... مواجه هستند. همه این مشکلات راه حلی دارند و نکته مهم اینجاست که آن راه حل در دست شخصی به نام مشاور کودک است.
اما سوال هایی که ممکن است در زمینه مشاوره کودک برای هر خانواده نگران و دلسوزی پیش بیاید چیست؟
چرا باید به مشاور کودک مراجعه کنیم؟
مراجعه به مشاور کودک امری مهم و موثر در جهت بالا بردن سطح روحی، روانی و اعتماد به نفس در کودکان است. چرا که اگر مشکلات کودک را در سنین دبستان از بین ببریم، این مشکلات بعدها مزمن نخواهند شد. در مورد این گروه سنی، به علت انعطاف پذیر بودن احساسات و عواطف آنها، مشکلات به سادگی رفع می شوندو در آینده ،کمتر با کودکان و نوجوانان دارای مشکل یا بزهکار،مواجه خواهیم بود.
در دوره ابتدایی نیز، شناسایی و درک دانش آموزان باید هر چه زودتر صورت گیرد و بهتر است از همان بدو ورود آنان به دبستان، علاقمندی ها،رفتارها، واکنش ها و سایر خصوصیاتشان اطلاعاتی به دست آید وبعدها نیز این عمل، با تماس های مستقیم و با روش های مختلف ادامه یابد. در این کار مسلماً باید از روش ها و فنون مشاوره ای می بایست استفاده کرد.
چه هنگام می بایست به مشاور کودک مراجعه کنیم؟
در ابتدا باید در نظر بگیریم که کودکان، کودکند! این مهم ترین نکته در امور تربیتی کودکان است. قرار نیست فرزند شما مدال افتخار شما باشد و آنگونه که شما می خواهید رفتار کند. کودک باتوجه به دوره های رشد خود رفتار می کند و بسیاری از واکنش های کودکان بخصوص در سنین پایین و دوران ابتدایی طبیعی است. پرخاشگری،لجبازی،شیطنت و...خیلی موارد دیگر اگر از حد طبیعی فراتر نرود، در زمره رفتارهای عادی وطبیعی است که یک کودک انجام می دهد.
معمولا معیار ثابتی برای رفتار طبیعی کودک وجود ندارد. کودکان بدلیل سرعت رشدی که دارند در هر دوره از رشد خود رفتارهای متفاوتی را بروز می دهند.اما نکته مهم اینجاست که کودکان به حرف های والدین خود توجهی ندارند بلکه تنها و تنها عمل و عکسالعمل والدین خود را مشاهده می کنند.
آنچه والدین انجام می دهند در ناخودآگاه کودکان بصورت دقیق ثبت و ضبط می شود. و در هنگام مواجهه با مسئله مشابه همان واکنش ها را نشان می دهند.
بسیاری از والدین برای ترس های بیش از حد در کودکان، بیش فعالی و عدم تمرکز در آن ها، لجبازی های مکرر و بدون دلیل، افسردگی و کم حرفی، یا برعکس پرحرفی های آزار دهنده و در وهله بعد برای اختلالات یادگیری در خواندن، نوشتن،نقاشی کشیدن، حل ریاضیات و مسائل و... به مشاور کودک مراجعه می کنند. برای تشخیص یک اختلال باید به نشانه ها دقت کنید! شما تنها می توانید نشانه ها را بررسی کنید. اما تشخیص و تایید یک اختلال تنها بر عهده مشاور یا روانشناس است.
۱.فقدان شور و اشتیاق برای خواندن و نوشتن
۲.مشکل در به خاطر سپاری همهچیز
۳.انجام کارها بهکندی
۴.مشکل در متمرکز ماندن به روی چیزی
۵.نفهمیدن مسائل انتزاعی
۶.عدم توجه به جزییات و یا توجه بیشازحد به جزئیات
۷.مهارتهای اجتماعی ضعیف و ...
نشانه هایی از نوعی اختلال در کودک شما هستند. البته تشخیص اختلال علاوه براین نشانه ها شرایط خاص و تایید مشاور یا روانشناس را نیز می طلبد و صرفانشانه ها دلیلی بر تایید امرنیست.
یک.قبل از رفتن به مشاوره انتظارات خود از مشاوره و جلسه مربوطه و نتیجه ای را که میخواهید حاصل شود روی برگه ای بنویسید. اگر سوال مهم و سوالات جزئی نیز دارید می توانید یادداشت کنید تا در هنگام برگزاری جلسه سوال را فراموش نکرده و پاسخ خود را دریافت کنید.
دو. پیش از رفتن به مشاوره به کودک خود درباره مشاوره، نوع مکان آن، کاری که در آن جا انجام می دهید و...توضیحی کوچک و مفید ارائه کنید تا فرزند شما از مراجعه به مشاور نترسد و این احساس در او بوجود بیاید که شخصی قرار است به او و زندگی اش کمک کند.
سه. سعی کنیم مشکل کودک را توضیح ندهیم،اجازه بدهیم رابطه ای دوطرفه میان مشاور و کودک ما شکل بگیرد و خود کودک شروع به حرف زدن کند.
چهار. در صورت صلاحدید مشاور جملات کودک را کامل کنیم وگرنه در روند مشاوره دخالت نکنیم. حتی اگر کودک رازی از زندگی شما را برملا کرد نگران و مضطرب نشوید چرا که شما مشاور را بعنوان امین خود انتخاب کرده اید.
پنج. به مشاور اعتماد کنید و سعی در پنهان کاری نداشته باشید.
شش.برای گرفتن نتیجه درمانی مطلوب، عجله نکنید و جلسات درمان را به شکل مداوم ادامه دهید. مشکل ایجاده شده ناگهانی به وجود نیامده که ناگهان هم بهبود یابد. بنابراین باید صبور و شکیبا باشید.
هفت. اگر در جلسه مشاوره تمرینی گفته شده است به فرزند خود کمک کنید تا تمرین ها را به موقع،مرتب، منظم و دقیق انجام دهد. دقت کنید که تمرینات را شما نباید انجام دهید و این کودک است که تحت مشاوره می باشد.
چند نمونه از اختلالات کودکان و راه حل های مربوط به آن
یک. ترس:
بسیاری از والدین هستند که برای درمان مشکل ترس کودکشان به مشاور کودکان مراجعه می کنند. باید بدانید که ترس در سنین 4 تا 5 سالگی یکی از شایع ترین مشکلات کودکان است که مهم ترین عامل از بین برنده آن رفتار والدین با کودک است.
ترس هایی مانند ترس از حیوانات،تاریکی، رفتن به دکتر، آمپول، صحبت با کسی غیر از خانواده و... در بچه هایی که زمینه اضطراب دارند یا والدین با آن ها بدرفتاری می کنند،بیشتر است و گاهی این ترس ها تا بزرگسالی هم ادامه پیدا می کند.
بهترین راه ها این است که درباره ترس کودکان با آن ها صحبت کنید برای مثال در روشنایی روز تمام وسایل اتاق را بررسی کنید و همان کار را درشب نیز انجام دهید و کودک را با خودتان به تاریکی ببرید تا احساس امنیت کند و بداند تاریکی چیز بجز نبود نور نیست و ترسی ندارد.
یا برای ترس از حیوانات می توانید کودک خود را به باغ وحش ببرید و درباره آفریده های خدا با او صحبت کنید تا دیدگاه او را نسبت به حیوانات تغییر بدهید که البته رفع ترس در هر موردی زمانبر است
دو. اختلال در نوشتن:
کودکانی دارای اختلال نوشتن، ممکن است اشکالات و خطاهای زیر در نوشتن آن ها دیده شود:
*نوشتن نادرست و ناقص
*برعکس نویسی
* حروف بزرگ و کوچک، یا اندازه های نامنظم
*کلمات یا حروف ناتمام، کلمات حذف شده
*فاصله های نامناسب بین کلمات و حروف
*پر رنگ نوشتن و فشار دادن مداد بر روی کاغذ
*نوشتن آهسته
*محدودیت در انتخاب کلمات و....
اما راه حل چیست؟
برای کودکان با مشکلات زبان نوشتاری از راهبردهایی شامل تمرین آمادگی برای نوشتن، آموزش و تمرین استفاده مناسب از مداد، مداد را درست گرفتن، سازماندهی مهارت های مربوط به علائم و نشانه ها، تمرین برای روان نویسی و آموزش مستقیم برای توسعه سازمان دهی نوشتن استفاده می شود. همچنین می توان از راهبردهای جانبی دیگر مانند استفاده از کامپیوتر و سایر وسایل کمک آموزشی استفاده کرد.
و سایر اختلالات که با مراجعه به مشاور کودک می توان آن ها را برطرف نمود.
اما سوال بعد این است که هزینه رفتن به مشاوره کودک حدودا چقدر آب میخورد؟
برای برآورد هزینه رفتن به مشاوره باید نکات زیادی را در نظر بگیرید که باتوجه به آن ها محدوده قیمت برای یک جلسه ۴۵دقیقه ای مشاوره، ممکن است تغییر کند. سطح علمی و تحصیلاتی مشاور، نوع مدرک و سابقه او، عضو هیئت علمی بودن یا نبودن، نوع مرکز بسته به دولتی یا خصوصی بودن، نوع مشکل مراجعه کننده و خدمات متنوعی که در آن مرکز عرضه می شود می تواند عامل تغییر نرخ های ارائه شده باشد. نکته مهم اینکه نرخ ها بصورت حدودی ذکر شده و ممکن است متغیر باشد. اما رفتن به مراکز مشاوره و استفاده از امکانات آن ها قطعا تاثیر بسزایی بر جهت دهی درست و اصولی در مسیر تربیت کودک شما خواهد داشت.