همسایگان خلیج فارس درس عبرت بگیرند/ ناپایداری شرایط پُرریسک در بازار نفت

اقتصادآنلاین - مریم علیزاده؛ پس از انفجار نفتکش ها در بندر فُجیره، شاهد نگرانی هایی از سوی متقاضیان و همچنین عرضه کنندگان نفت خام در دنیا بودیم. یکی از مهمترین اثرات این ناامنی ها، افزایش نرخ بیمه نامه نفتکش ها بود که نهایتا موجب بالا رفتن بهای تمام شده نفت خام خواهد شد.

خادمی عضو کمیسیون انرژی مجلس در این باره گفت: اولین شرط لازم برای حمل و نقل نفت، امنیت نفتکش ها در دنیاست. چراکه اگر امنیت این نقل وانتقال تامین نشود، هیچ شرکت بیمه ای حاضر نمی شود چنین نفتکش هایی با هزینه های بسیار بالایی را بیمه کند.

از طرفی دیگر در صورت عدم تامین امنیت حمل و نقل نفت، صاحبان نفتکش ها نیز با مشکلات عدیده ای روبرو می شوند، همانطور که در اتفاقات اخیر هم مشاهده کردیم که نفتکش نروژی خسارت سنگین در انفجار متحمل شد. همچنین باید این موضوع را نیز در نظر گرفت که با عدم ثبات امنیت در مسیر نفتکش ها، کشورهای خریدار نفت با مشکل افزایش بهای تمام شده مواجه می شوند چراکه شرکت های بیمه سریعا نرخ بیمه نامه های خود برای محصول استراتژیک نفت را چندبرابر می کنند. همچنین اینکه در صورت بروز حوادثی مانند انفجارهای فجیره، متقاضیان با تاخیر زمانی برای دریافت نفت روبرو شده و این موضوع آسیب جدی به صنایع پایین دست یعنی پالایشگاه ها و پتروشیمی های این کشورها وارد می کند.

اما به عقیده این عضوکمیسیون انرژی مجلس، بزرگترین لطمه را عرضه کننده نفت از ناامنی مسیرهای تردد نفتکش ها می بینند. به گفته خادمی زمانی که امنیت مناطقی مانند بندر فجیره یا تنگه هرمز و دریای عمان به خطر می افتد، خریداران نفت برای آنکه متحمل هزینه و همچنین معطلی احتمالی برای دریافت نفت نشوند، سعی می کنند نیاز خود را از کشورها و مناطق دیگری تامین کنند. از این رو ریسک کاهش تقاضا برای نفت خام خاورمیانه افزایش می یابد.

در مجموع باید گفت این بی ثباتی ها در دراز مدت بر روی قیمت نفت تاثیرگذار بوده و هم کشورهای عرضه کننده را با تنش جدیدی به نام ریسک کاهش تقاضا مواجه کرده است.

در این بین کدام طرف از ناامنی های بازار نفت سود می برد؟

خادمی معتقداست در این بین کسی سود نمی برد. شاید در نگاه اول به نظر برسد با این نامنی که از سوی آمریکایی ها بر منطقه تحمیل شده است، سود می برند چرا که تقاضا برای نفت کم خطر افزایش می یابد. در این صورت است که سرمایه گذاری آمریکایی ها در نفت شیل توجیه اقتصادی می باید.  اما باید به خاطر داشته باشیم که تداوم این وضعیت می تواند منافع آمریکا در منطقه را به خطر بی اندازد. از سویی دیگر اگر قرار باشد امنیت منطقه خلیج فارس به خطر بی افتد، حتما اولین آسیب اش را عرضه کنندگان نفت در این منطقه خواهند دید. بعد از آن هم شاهد نوسانات ناخوشایند در قیمت نفت خواهیم بود که زیانش را کشورهای خریدار باید بپردازند.

این شرایط زودگذر است

به نظر خادمی، این شرایط ماندگار نبوده و زودگذر است و آرامش به منطقه باز می گردد چراکه دنیا تحمل نرسیدن نفت به مشتریان را ندارد. از سویی دیگر متقاضیان نفت تحمل افزایش بی رویه قیمت نفت را ندارند. اما در مجموع این ناامنی ها باید برای کشورهای همسایه درس عبرت شود که اگر امنیتی وجود نداشته باشد و اگر قرار باشد از این ایران نفتی صادر نشود، این مشکل گریبان همسایگان و همچنین سایر کشورها را نیز خواهد گرفت. پس به نفع همگان است که منطقه خلیج فارس روی آرامش را ببیند. همچنن به نفع همگان است که ایران بتواند سهم خود را از اوپک صادر کند. خادمی همچنین تاکید کرد: اگر قرار باشد جلوی صادرات ایران را بگیرند باید یقین داشته باشند که امنیت به خلیج فارس بر نمی گردد و آشوب گریبان گیر همه طرف های منتفع از خلیج فارس خواهد شد.