از اسفند 96 تا اسفند 97 چه بر سر بازارها آمد؟
در این شماره سعی کرده ایم تا تصویری جامع از روند انفجاری قیمتها را در سال 1397 به شما ارائه کنیم. اعداد همیشه خیلی خشک و رسمی و در عین حال صادق و رک هستند. برای اینکه سنجشی دقیق از حال و روز معیشتی مردم در پایان سال داشته باشیم، نیاز به اطلاعات خیلی خاص و مصاحبه با افراد متخصص نیست.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از خراسان، قیمتها بهترین دماسنج برای تعیین حرارت دل مردم در این روزهاست. اطلاعات ساده و سرراست از حقوق و دستمزد کارگران و مقایسه آن با جدولهایی که ارائه شد، همچون جریان پایدار یک رودخانه پر خروش است که شعارهای دهان پر کن و وعدههای توخالی برخی از مسئولان و سیاستمداران را میشوید و میبرد، شاخ و برگها را از مسیر کنار میزند و در نهایت آنچه جلوی چشمان خانوارهای زحمتکش و فرودست جامعه میماند، دو چیز است. حساب دخل سرپرست خانوار که هر ماه یک میلیون و 250 هزار تومان شارژ میشود و در مقابل خرج خانوار که هر ماه چند برابر میشود و کمر کارمندان و کارگران را خمیدهتر از هر روز میکند. به نظر میرسد معمای بزرگی در زندگی ایرانیها به وجود آمده: به راستی این روزها چگونه میتوان چرخ یک زندگی را سالم و آبرومند چرخاند؟ امیدواریم جواب این معما را این بار، نمایندگان و مسئولان نه در شعار و حرف، بلکه در عمل و در صفرهای جلوی حساب حقوق مردم بدهند.
افزایش سرسامآور قیمتها به روایت مرکز آمار
سال 97 برای اکثر اقشار جامعه از منظر مالی سال سختی بود. افزایش تورم و رکود اقتصادی بیشترین فشار را به دهکهای پایین درآمدی جامعه وارد کرد. بر اساس اصول علم اقتصاد، هر زمان خانوارهای با درآمد پایین دچار تنگی معیشت شوند، بطور خودکار بیشترین سهم از درآمد خانوار به خرید مواد غذایی اختصاص مییابد و به تبع آن، سایر هزینههای سبد هر خانوار اعم از خرید پوشاک، سفر، تفریح و سرگرمی و حتی موارد مهمتر نظیر آموزش و بهداشت، به شدت کاهش مییابد. با توجه به این مسائل، احتمالاً دغدغه اکثر خانوادهها در پایان سال 97، تأمین مواد غذایی برای شب عید خواهد بود. از این رو، پرونده این هفته را با بررسی قیمت مواد غذایی در پایان سال 97 و مقایسه آن با قیمتهای سال 96 شروع میکنیم. به این امید که مسئولان با در نظر گرفتن افزایش قیمت شدید مواد غذایی، فکری اساسی به حال حقوق و سبد معیشتی مردم بکنند.
بر اساس نتایج به دست آمده از مرکز آمار در بهمن ماه 1397، بیشترین افزایش قیمت در این ماه نسبت به ماه گذشته، مربوط به اقلام «پیاز» با 22.1 درصد افزایش، «خیار» با 21.3 درصد افزایش، «گوجه فرنگی» با 20.1 درصد افزایش و «گوشت گوسفند» با 15.6 درصد افزایش بوده است. همچنین در این ماه اقلام «تخم مرغ ماشینی» 5.7 درصد، «برنج خارجی درجه یک» 2.3درصد و «عدس» 1.5 درصد نسبت به ماه قبل کاهش قیمت داشتهاند. اما بیشترین نسبت افزایش قیمت در بهمن 97 نسبت به ماه مشابه سال قبل، یعنی بهمن 1396، مربوط به اقلام «رب گوجه فرنگی» با 231.6 درصد افزایش، «سیب درختی زرد» با 128.0 درصد افزایش، «گوجه فرنگی» با 127.9 درصد افزایش، «موز» با 103.1 درصد افزایش و «گوشت گوسفند» با 97.8 درصد افزایش است.
افزایش قیمت کالاهای سرمایهای
داستان افزایش قیمتها دو پرده دارد. پرده اول به معیشت روزمره مردم و تهیه مایحتاج اولیه زندگی مربوط میشود که شرح مفصل آن را ملاحظه کردید. اما پرده دوم افزایش قیمت به کالاهای سرمایهای و مواردی مربوط میشود که بیشتر ماهیت سرمایهگذاری و پسانداز دارند؛ مثل مسکن، طلا، ارز و بورس. ناگفته پیداست که قیمت این گروه از کالاها در سال 97 نسبت به پارسال، افزایش چشمگیری داشته است. بر این اساس در سال 97 نسبت به سال 96، ارزش دلار و یورو 2.6 برابر، قیمت سکه طرح قدیم 2.5 برابر، قیمت سکه طرح جدید 2.6 برابر، میانگین بهای هر متر مربع واحد مسکونی معامله شده در تهران 1.6 برابر و ارزش سهام معامله شده در بورس 2.8 برابر شده است.
افزایش قیمت خودرو
علاقه وافر ایرانیها به داشتن خودروی شخصی، شهره عام و خاص است. طرحهای متنوع فروش خودروسازان داخلی و تحویل به موقع، در کنار واردات انواع و اقسام خودروهای خارجی به خصوص از چین در سالهای منتهی به 96، حق انتخاب متنوعی را در اختیار مردم با قدرت خریدهای گوناگون قرار داده بود. اما این شرایط دوام چندانی نداشت و بازگشت تحریمها در کنار افزایش شدید نرخ ارز، ضربه سنگینی به خودروسازان داخلی زد. اکثر شرکتهای خارجی حاضر در ایران نیز از بیم تحریمهای آمریکا، بازار ایران را ترک کردند تا بدین وسیله تیر خلاص به پیکر کم جان بازار خودرو زده شود. مقایسه قیمت خودروها در اسفند 96 و 97 گویای همه چیز است.