خرید مقوا به قیمت شیرینی!
اضافه کردن وزن جعبه ها به شیرینی، روالی مرسوم در قنادی های سراسر کشور است که هر چند هزینه ناچیزی بر مصرف کننده تحمیل می کند، اما در مجموع سود قابل توجهی نصیب قنادها می شود.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایرنا، قنادی ها معمولاً در همه روزهای سال در حال عرضه انواع شیرینی ها به مصرف کنندگان هستند. نیاز به انواع و اقسام شیرینی و کیک در مناسبت های مختلف اعم از جشن و عزا و مناسبت های ملی و مذهبی سبب می شود که این صنف همواره و در هر گونه شرایط اقتصادی از صنوف پرمخاطب و پویای بازار مصرف باشد. بنابراین نیاز به جعبه هایی برای عرضه شیرینی ها و کیک ها نیز همیشگی است.
قنادی ها حالا چندین سال است که بسته به موقعیت و برند و فعالیتشان سعی می کنند بسته ها و جعبه های متفاوت و زیباتری ارائه کنند. جعبه های مختلف و جذاب کیک و شیرینی در طرح های مختلف برای قنادی ها بر اساس وضعیت اقتصادی و میزان فروش و موقعیت جغرافیایی شان در شهرها طراحی می شود؛ جعبه هایی که قطعا با قیمت های مشخصی خریداری می شوند، اما هم قیمت با شیرینی هایی که داخلشان قرار داده می شوند ، نیستند.
این موضوع در خرید وزنی محصولاتی مانند میوه و تره بار نیز دیده می شود. وزن بسیار کم کیسه های پلاستیکی که قیمت مشخصی دارند، روی وزن محصولات داخلشان محاسبه می شود و این کیسه ها با قیمت های متفاوت انواع میوه و تره بار عرضه می شوند.
بحث محاسبه قیمت جعبه های شیرینی به قیمت محصول داخل آن موضوع تقریبا کمرنگی است که کمتر به آن توجه می شود. دلیل این کم توجهی هم به چشم نیامدن وزن جعبه برای مصرف کنندگان است. اما تفاوت رفتار مدیران و کارکنان قنادی ها در این زمینه، نشان می دهد که یا قانون مشخصی وجود ندارد، یا نظارت کافی نیست و یا این که برای محاسبه قیمت جعبه های شیرینی هر واحدی برای خود روالی را در نظر می گیرد.
در برخی قنادی ها شیرینی در جعبه چیده می شود و بدون این که درِ جعبه روی آن قرار بگیرد، وزن می شود. فعالان این صنف معتقدند که نمی توان شیرینی را جداگانه روی ترازو وزن کرد و سپس آن را در جعبه قرار داد، اما برخی مصرف کنندگان به این عملکرد انتقاد دارند.
**یک صنف و چند شیوه
یک شهروند ساکن ساری که در یکی از قنادی های این شهر مشغول خرید شیرینی بود، همین موضوع را به مدیر آن واحد صنفی یادآوری کرد. مهسا جمشیدی معتقد است که می توان وزن جعبه را ابتدا روی ترازو صفر کرد و سپس شیرینی را در آن چید و روی ترازو قرار داد.
وی گفت: قنادی ها هر طور که دوست داشته باشند در این مورد رفتار می کنند. مشتری هم یا عادت کرده به این روند و اصلا متوجه اتفاقی نیست که می افتد، یا به خاطر ناچیز بودن مبلغی که بابت کاغذ جعبه به قیمت شیرینی پرداخت می کند قید اعتراض را می زند. در این بین قنادی ها هستند که از همین مبالغ ناچیز، سود قابل توجهی به دست می آورند.
این شهروند مازندرانی به محاسبه وزن درِ جعبه روی وزن مجموع شیرینی هم اشاره کرد، موضوعی که اتفاقاً زیاد در قنادی ها دیده می شود. بعضی قنادی ها، پس از چیده شدن شیرینی داخل جعبه، درِ جعبه را نیز روی آن قرار می دهند و بعد آن را روی ترازو می گذارند. به این ترتیب وزن کامل جعبه روی وزن شیرینی آمده و جعبه خریداری شده با قیمت شیرینی فروخته می شود. برخی از قنادی ها هم برای این که این عمل کمتر به چشم بیاید، درِ جعبه را هنگام چیدن شیرینی ها، زیر جعبه می گذارند و پس از وزن کردن، آن را روی جعبه قرار می دهند.
ماجرا به همینجا ختم نمی شود؛ در خرید کیک نیز این موضوع به شکل مشهودی دیده می شود. کیک های غیر سفارشی تولد که عمدتا وزن بین یک تا دو کیلو دارند و در جعبه قرار می گیرند، در بسیاری از قنادی ها پس از این که داخل جعبه قرار داده شدند، روی ترازو وزن می شوند. این در حالی است که کیک ها به خاطر قرار داشتن یک صفحه کاغذی مقاوم و ضخیم در زیر، بدون جعبه هم قابل جا به جایی از یخچال تا روی ترازو هستند و برای وزن کردن، نیازی به قرار دادن آنها در جعبه نیست. به این ترتیب جعبه کیک در بسیاری از قنادی ها بدون این که ضرورتی وجود داشته باشد، با قیمت خود کیک به مشتری فروخته می شود.
** وزن استاندارد جعبه ها
درک اهمیت این ماجرا زمانی ساده تر می شود که بدانیم جعبه های شیرینی و کیک چقدر وزن دارند، با چه قیمیت خریدای می شوند و به چه قیمتی فروخته می شوند؟
سازمان ملی استاندارد درباره وزن جعبه های شیرینی دستورالعمل مشخصی دارد. به گفته معاون ارزیابی انطباق اداره کل استاندارد مازندران، وزن کامل جعبه های نیم کیلویی شیرینی همراه با درِ جعبه، باید حداکثر 70 گرم باشد.
خدیجه شهمیرزادی گفت: برای جعبه های 750 گرمی شیرینی 100 گرم وزن مورد تایید است. جعبه یک کیلویی همراه با درِ آن باید 125 گرم وزن داشته باشد، جعبه یک و نیم کیلویی 170 گرم و جعبه 2 کیلویی نیز همراه با درِ آن باید 210 گرم وزن داشته باشد. برای جعبه های 3 کیلویی شیرینی هم 260 گرم وزن مورد تایید است.
وی به این موضوع هم اشاره کرد که معمولاً جعبه های نیم کیلویی، یک کیلویی و دو کیلویی مورد استفاده قرار می گیرند و بیشتر در دسترس هستند.
شهمیرزادی وظیفه استاندارد در زمینه جعبه شیرینی ها را نظارت بر وزن و وضعیت بهداشتی جعبه ها عنوان کرد و با بیان این که استاندارد تکلیفی برای نظارت بر شکل عرضه جعبه ها در قنادی ها ندارد، گفت: وظیفه استاندارد این است که بر قنادی ها و کارگاههای تولید مقوا و جعبه نظارت داشته باشد تا وزن جعبه و وضعیت بهداشتی آن ها مورد تأیید باشد.
معاون ارزیابی انطباق اداره کل استاندارد مازندران با بیان این که فرآورده های مقوا و جعبه های شیرینی و جعبه های مورد مصرف خوراکی مشمول مقررات استاندارد اجباری هستند، توضیح داد: ما وظیفه داریم بر واحدهای تولیدی جعبه و مقوا نظارت کنیم که این کار را به طور دقیق انجام می دهیم. در حال حاضر همه واحدهای تولیدی مقوای استان هم دارای علامت استاندارد هستند.
به گفته این مسئول، واحدهای تولید مقوا اگر به صورت برش خورده فرآورده را در اختیار جعبه سازها قرار دهند، جعبه ساز هم بر اساس وزن استاندارد، آن را به قنادان می فروشد، اما زمانی که مقوا به صورت ' شیت ' تولید و عرضه شود، ممکن است پیش از این که روی ترازوی قنادی ها حق مصرف کننده ضایع شود، در کارگاههای جعبه سازی نیز مصرف کننده متضرر شود.
شهمیرزادی گفت: ضخامت مقوای جعبه های دو کیلویی بیشتر از ضخامت مقوای جعبه های یک کیلویی و نیم کیلویی است، بنا بر این اگر واحد تولیدی مقوا، هنگام برش زدن شیت مقوای جعبه دو کیلویی، دورریز این شیت را برای جعبه یک یا نیم کیلویی استفاده کند، وزن جعبه بیشتر از حد استاندارد خواهد بود. مقوای درِب جعبه ها، وارداتی است و در داخل تولید نمی شود، اما در مورد قسمت زیرین جعبه که بخش سنگین تر آن است، این نظارت ها به طور کامل و دقیق انجام می شود.
**ضرورت ورود کمیسیون نظارت
وی رسیدگی به این موضوع را وظیفه کمیسیون نظارت بر سازمان های صنفی دانست و اظهار داشت: وظیفه ما صرفا نظارت و بازرسی از قنادی ها برای بررسی استفاده شدن از مقواهای استاندارد از نظر وزنی و بهداشتی است. با این حال چه به عنوان یک شهروند و چه به عنوان یک مسئول معتقدم که دست کم اضافه کردن وزن درِ جعبه ها به وزن شیرینی قابل قبول نیست.
معاون ارزیابی انطباق اداره کل استاندارد مازندران گفت: این موضوع را در کمیسیون نظارت استان به نمایندگان اصناف نیز حضور دارند مطرح کردم و حتی از سوی مسئولان سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران هم مطرح شد. به هر حال این مسأله باید مورد توجه قرار گیرد تا حقوق مصرف کنندگان ضایع نشود.
اعداد و ارقامی که شهمیرزادی اعلام کرد، دست کم تکلیف وزن جعبه ها را مشخص می کند. این گونه هم به نظر می رسد که در این بخش مشکل چندانی وجود نداشته باشد و نظارت به درستی انجام می شود. با این حساب، مسأله اصلی همچنان محاسبه وزن جعبه های شیرینی و کیک – حتی در صورت استاندارد بودن - روی قیمت محصول داخل آنهاست.
**سودِ شیرینِ کاغذ
نگاهی به چند قنادی در مرکز استان و چند شهر دیگر از مازندران نشان می دهد که تقریبا همه قنادی ها از فروش کاغذ به قیمت محصول سود می برند. ضمن این که وزن برخی جعبه های تهیه شده از قنادی های مختلف اندکی نسبت به وزن اعلام شده از سوی استاندارد متفاوت است. برای نمونه جعبه نیم کیلویی یکی از شیرینی پزی های مرکز استان با درِ آن 87 گرم وزن دارد. همین جعبه در یکی از قنادی های ساری روی ترازو وزن 79 گرم را نشان می دهد در حالی که از نظر استاندارد وزن جعبه نیم کیلویی باید حداکثر 70 گرم باشد.
این نوسان در مورد سایر جعبه ها نیز صدق می کند. جعبه یک کیلویی در یکی از قنادی های شهرستان نور، حدود 8 گرم بیشتر از وزن استاندارد است. نوسان چند گرمی وزن این جعبه ها را هم به حساب وزن سوزن های منگنه و ارتفاع دیواره جعبه و احتمال چند میلیمتر جابه جایی در هنگام برش خوردن یا حتی اشتباه ترازو می گذاریم و به مبحث اصلی گزارش برمی گردیم.
نگاهی به وزن جعبه کیک ها نیز نشان می دهد که مقدار قابل توجهی کاغذ همراه با کیک ها روزانه به قیمت این محصول پرمصرف از قنادی ها خارج می شود. جعبه معمولی یک کیک یک کیلویی در یکی از شیرینی سراهای مرکز استان 130 گرم وزن دارد. جعبه ای که درِ آن نیز به جعبه متصل است و کیک در حالی که یک صفحه مقوایی زیرین دارد، برای وزن شدن ابتدا درون آن قرار می گیرد و سپس وزن می شود. پرسش از دلیل وزن کردن کیک همراه با جعبه از یکی از کارکنان این شیرینی سرا، با این پاسخ مواجه می شود که ' به ما گفتند با جعبه وزن کنیم '.
نکته قابل توجه این که صفحه زیرین کیک هم 90 گرم وزن دارد که جمع وزن مقوای همراه با کیک را با محاسبه 130 گرم وزن جعبه، به 220 گرم می رساند. این یعنی 220 گرم مقوا با قیمت کیلویی دست کم 25 هزار تومان فروخته می شود.
در یکی دیگر از شیرینی سراهای ساری کیک بدون این که در جعبه قرار بگیرد وزن می شود و پس از مشخص شدن وزن کیک، آن را در جعبه قرار می دهند. پاسخ متصدی این شیرینی سرا به چراییِ قرار ندادن کیک در جعبه این است که ' ما کاغذ را به قیمت کیک نمی فروشیم و روش درست این است که تا حد امکان وزن کاغذ با وزن محصول محاسبه نشود'.
وزن جعبه ای که این شیرینی سرا برای کیک عرضه می کند 248 گرم است. جعبه های کیک در چند شیرینی سرای دیگر از شهرهای مختلف نیز وزن تقریبا مشابهی دارند.
**لغو خالص فروشی در پایتخت
وزن جعبه های کیک و شیرینی در حالی روی وزن خودِ محصول محاسبه می شود که به نظر می رسد این اقدام در تضاد با خالص فروشی است. نگاهی به اظهار نظر برخی مسئولان مرتبط با این حوزه، این تضاد را بیشتر نمایان می کند. اواخر اسفند سال 1395، در کمیسیون نظارت بر سازمان های صنفی استان تهران، خالص فروشی کالا با تمرکز بر قنادی ها تصویب و اردیبهشت 1396 نیز بخشنامه ای در همین زمینه به قنادان ابلاغ شد.
علی بهره مند رئیس اتحادیه صنف قنادان تهران نیز آبان سال گذشته تأکید کرد که شیرینی فروشی ها باید هنگام عرضه محصول وزن جعبه را کسر کنند تا خالص فروشی رعایت شود، اما همین مسئول صنفی قنادی، آبان امسال اعلام کرد که به دلیل گران شدن کاغذ، چند ماه است قیمت جعبه را با قیمت شیرینی محاسبه می کنند.
او اعتراض نکردن مردم نسبت به این تصمیم در چند ماه را دلیلی برای بلامانع بودن آن دانست، در حالی که روند کسر وزن جعبه از وزن شیرینی فقط چند ماه در تهران بنا به مصوبه کمیسیون نظارت این استان ابلاغ شد و سال ها بود که مقوا به همین روال با قیمت شیرینی عرضه می شد.
با این اظهار نظرها، می توان دریافت که شاید بازار قنادی و شیرینی به سود حاصل از فروش کاغذ به قیمت شیرینی وابسته شده است. هرچند که برخی از فعالان این حوزه که حاضر به عنوان شدن نامشان نشدند، می گویند باید در نظر گرفت که قیمت برخی شیرینی ها کمتر از قیمت کاغذ است.
** محاسبه فرضی
بر اساس بررسی های انجام شده، قیمت مقوای جعبه شیرینی تا یک سال پیش حدود کیلویی 3 تا 5 هزار تومان بود که در حال حاضر به کیلویی 10 تا 15 هزار تومان رسیده است. حضور در یکی از کارگاههای جعبه سازی مازندران ما را بیشتر با قیمت این جعبه ها آشنا می کند. کارکنان این واحد صنفی نیز میلی به عنوان شدن نامشان در گزارش نداشتند. یکی از این افراد گفت: جعبه ها را کیلویی می فروشیم. در حال حاضر قیمت جعبه شیرینی کیلویی 10 هزار تومان است. کفی کیک هم کیلویی 12 تا 13 هزار تومان به قنادان فروخته می شود.
به گفته او، قنادی ها در میزان خرید جعبه شرایط متفاوتی دارند. اشاره این تولیدکننده به همان بحث موقعیت مکانی و برند بودن قنادی هاست که سبب می شود مصرف جعبه و مقوای بیشتری در روز داشته باشند.
باز هم با نگاهی به وزن جعبه های شیرینی و کیک، این بار محاسبه ای ساده و تقریبی از سودی که می تواند از فروش کاغذ به قیمت شیرینی نصیب قنادی ها شود انجام می دهیم. اگر یک واحد قنادی روزانه فقط 20 جعبه کیک، 50 جعبه نیم کیلویی، 50 جعبه یک کیلویی و 25 جعبه 2 کیلویی را همراه با شیرینی و به قیمت محصول داخل آن بفروشد چقدر سود از کاغذ نصیب این واحد خواهد شد؟
قیمت شیرینی ها طبیعتاً متفاوت است. پایین ترین قیمت را کیلویی 10 هزار تومان و بالاترین قیمت را کیلویی 40 هزار تومان و با قیمت میانگین و فرضی هر کیلو 25 هزار تومان محاسبه را انجام می دهیم.
وزن جعبه کیک با کفی آن طبق آن چه که در قنادی ها مشاهده شد و به دست آمد، 220 گرم در نظر گرفته می شود. جعبه های شیرینی را هم با وزن مورد تأیید استاندارد در این محاسبه مد نظر قرار می دهیم. یعنی 70 گرم برای جعبه نیم کیلویی، 125 گرم برای جعبه یک کیلویی و 210 گرم برای جعبه 2 کیلویی.
20 جعبه و کفی کیک اگر بر اساس هر جعبه و مقوای زیرین کیک 220 گرم باشد، 4 کیلو 400 گرم کاغذ است. 50 جعبه نیم کیلویی با وزن 70 گرم 3 کیلو و 500 گرم مقوا است. مجموع وزن 50 جعبه یک کیلویی نیز بر اساس هر جعبه 120 گرم، 6 کیلو و 250 گرم است. هر جعبه برای 2 کیلو شیرینی هم 210 گرم وزن استاندارد باید داشته باشد که با این حساب وزن مجموع 25 جعبه و درِ آن 5 کیلو و 250 گرم است.
مجموع وزن جعبه های شیرینی نیم کیلویی، یک کیلویی، دو کیلویی و جعبه کیک که در این واحد قنادی فرضی روزانه عرضه می شود 19 کیلو و 400 گرم خواهد بود. یعنی این قنادی روزانه به طور میانگین 19 کیلو و 400 گرم کاغذ را به قیمت انواع شیرینی به مصرف کنندگان می فروشد. در حالی که جعبه ها را با قیمتی ثابت خریداری می کنند.
اگر قیمت هر کیلو مقوا با احتساب هزینه های جانبی برای قنادی 15 هزار تومان تمام شود، باز هم مبلغی که از فروش مقوا به قیمت شیرینی عاید این واحدها می شود قابل توجه است. در صورتی که معیار محاسبه وزنی همان 19 کیلو و 400 گرم باشد و شاخص قیمت فروش نیز به طور میانگین کیلویی 25 هزار تومان در نظر گرفته شود، دست کم کیلویی 10 هزار تومان سود برای قنادی از هر کیلو کاغذ به دست می آید که اگر در مقدار وزنی جعبه فروخته شده در محاسبه فرضی ما، یعنی 19 کیلو و 400 گرم ضرب شود، عدد 194 هزار تومان در روز را نشان می دهد. یعنی یک میلیون و 358 هزار تومان در هفته، 5 میلیون و 820 هزار تومان در ماه و 70 میلیون و 810 هزار تومان در سال.
البته میزان فروش بسیاری از قنادی ها در برخی مناسبت های خاص قطعا بیشتر از این اعداد و ارقام فرضی و میانگین در نظر گرفته شده است. ضمنا باید در نظر داشت که قیمت کاغذ کیلویی 15 هزار تومان در نظر گرفته شد که در واقع کمتر از این مبلغ است و قیمت شیرینی هم به طور میانگین محاسبه شد.
این اعداد و ارقام نشان می دهند که قنادی ها حتی در دوره گرانی کاغذ چقدر از فروش جعبه ها به قیمت شیرینی و کیک سود می کنند و تا سال قبل که قیمت مقوا زیر 5 هزار تومان بود، چه سود هنگفتی از این راه به دست آوردند. این در حالی است که در محاسبه بهای تمام شده محصولات، همه آیتم هایی که برای تولید و عرضه هزینه می شوند مد نظر قرار می گیرند. به عبارتی دیگر، در قیمتی که برای یک کیلو شیرینی یا کیک از سوی اتحادیه اعلام می شود، تمام هزینه ها مانند مواد اولیه، نیروی انسانی، سوخت، جابه جایی و بسته بندی در نظر گرفته می شود. با این وضعیت، محاسبه وزن جعبه ها روی وزن شیرینی، علاوه بر این که تضاد با خالص فروشی و همچنین فروختن مقوا به قیمت شیرینی است، دریافت دوباره وجه بابت تأمین هزینه مقوا، آن هم با قیمتی بیشتر نیز محسوب می شود، مسأله ای که نقض آشکار حقوق مصرف کنندگان است و مسئولان مربوطه نیز مخالف آن هستند.
**تأکید بر خالص فروشی
معاون نظارت، بازرسی و حمایت از حقوق مصرف کنندگان سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران نیز بر خالص فروشی شیرینی تأکید کرد و گفت: از نظر ما وزن جعبه نباید روی وزن شیرینی بیاید.
حسین اصغرزاده از برنامه ریزی برای پیگیری و بررسی این موضوع در کمیسیون نظارت استان خبر داد و افزود: بزودی به شکلی دقیق در کمیسیون نظارت استان به این موضوع می پردازیم و ضرورت خالص فروشی را به قنادی ها ابلاغ می کنیم.
وی اظهار داشت: در مورد جعبه شیرینی ها بحث وزن غیراستاندارد جعبه هم مطرح است که این موضوع با نظارت های متعدد حل شده است، اما موضوع محاسبه وزن جعبه روی وزن شیرینی هنوز در قنادی ها دیده می شود.
اصغرزاده درباره روند تعیین بهای تمام شده محصول و محاسبه قیمت بسته بندی در آن گفت: معمولا در تعیین قیمت محصولات به دو شیوه عمل می شود؛ یک شیوه آنالیز همه عوامل تولید و شیوه دیگر هم به روزرسانی کلی قیمت بدون محاسبه موردی اجزای تولید و بر اساس تورم و افزایش سایر قیمت هاست، اما در هر صورت باید درباره این موضوع در جلسه کمیسیون نظارت تصمیم گیری شود.
**مصداق کم فروشی
بنا بر اظهارات این مسئول، گران شدن مقوا نمی تواند دلیلی برای مجاز بودن بر محاسبه وزن آن روی وزن شیرینی و کیک باشد، اما این اتفاق می افتد! حتی مسئولان تعزیرات حکومتی نیز با این موضوع مخالفند و آن را مصداق کم فروشی می دانند.
مدیرکل تعزیرات حکومتی مازندران معتقد است که وزن جعبه باید از وزن محصولات قنادی کم شود. یدالله ملکی گفت: واحدهای صنفی بویژه قنادی ها باید کالاها را با وزن خالص عرضه کنند، اما وقتی وزن جعبه را با شیرینی داخل آن حساب کنیم، وزن خالص به دست نمیآید.
وی توضیح داد: در حالی که قنادیها موظف به خالص فروشی هستند، برخی از قنادی ها با استفاده از جعبه های مقوایی ضخیم و سنگین وزن، گاهی یک کیک سه کیلوگرمی را با احتساب وزن جعبه، سه و نیم کیلوگرم محاسبه می کنند.
مدیرکل تعزیرات حکومتی مازندران گفت: با این روش، وزن جعبه هم به قیمت کیک محاسبه می شود که مصداق کمفروشی است. بدیهی است در صورت اعلام گزارش از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت و با این موارد برخورد میشود.
**قیمت جعبه کسر می شود
اما اظهارات رئیس اتحادیه قنادان مرکز استان روی دیگری از این پرونده را نشان می دهد. سید ابراهیم حسینی معتقد است که هیچ تخلفی در قنادی ها انجام نمی شود و همه محاسباتی که درباره وزن و قیمت جعبه ها و سود ناشی از فروش مقوا به قیمت شیرینی در این گزارش مطرح شده اشتباه است.
این فعال صنفی که از 28 سال پیش تا کنون رئیس اتحادیه قنادان ساری است، گفت: قیمت کاغذ زیرین جعبه به کیلویی 12 هزار و 500 تومان رسیده و درِ جعبه را کیلویی 20 هزار تومان باید بخریم. بنابراین هزینه های تأمین کاغذ بالا رفته است.
وی مدعی شد: ما قیمت جعبه را طبق فرمولی که داریم از قیمت شیرینی کم می کنیم؛ به این شکل که در محاسبه قیمت رسمی و ابلاغی اتحادیه برای هر نوع شیرینی، مابه التفاوت قیمت جعبه را کسر می کنیم. برای مثال اگر قیمت تمام شده یک کیلو از نوعی شیرینی 20 هزار تومان باشد، محاسبه می کنیم که یک جعبه 150 گرمی با قیمت 20 هزار تومان که قیمت شیرینی است، 3 هزار تومان روی ترازو حساب می شود. سپس قیمت همان شیرینی را که 20 هزار تومان پخت آن تمام می شود برای عرضه به بازار 17 هزار تومان اعلام می کنیم تا کاغذ به قیمت شیرینی عرضه نشود.
**گرانی؛ نتیجه خالص فروشی
رئیس اتحادیه قنادان شهرستان ساری با بیان این که قنادی ها آماداه اجرای خالص فروشی هستند، اظهار داشت: ما حرفی برای خالص فروشی شیرینی در قنادی ها نداریم، اما در آن صورت افزایش قیمت محسوسی در انواع شیرینی ایجاد خواهد شد که تأثیر روانی در بازار دارد، در حالی که با روش کنونی نه حقی از مصرف کننده می سوزد و نه به بازار فشار روانی تحمیل می شود.
حسینی گفت: قنادان هیچ گونه سود اضافه ای از فروش کاغذ به قیمت شیرینی نمی کنند و حتی فعالان این صنف عمدتا به خاطر کاهش توان خرید مردم در سال های اخیر به مرز ورشکستگی نزدیک شده اند.
وی افزود: اتحادیه قنادان برای کنترل بازار تصمی گرفته که امسال افزایش سود نداشته باشد، اما وقتی قیمت نهاده ها افزایش می یابد، ناچاریم که قیمت تمام شده را بالا ببریم که این به معنای افزایش سود قنادی ها نیست.
این فعال صنفی گفت: قنادی ها ظاهر زیبایی دارند و مصرف کنندگان از چالش ها و مشکلات این صف خبر ندارند. قطعا مصرف کنندگان به این فکر نمی کنند که همان چسب و منگنه ای که خریداری می شود چقدر قیمت دارد. هزینه نگهداری یخچال ها و سایر هزینه های دیده نشده قنادی در این محاسبات مورد توجه قرار نمی گیرد.
رئیس اتحادیه قنادان مرکز مازندران نتیجه گیری کرد: این تصور اشتباه است که قنادی ها مقوا را به قیمت شیرینی می فروشند.
او در پاسخ به این پرسش که چرا برخی قنادی ها کیک را با جعبه وزن می کنند و برخی هم بدون جعبه آن را روی ترازو می گذارند، گفت: ما می گوییم کیک باید با جعبه وزن شود، چون قنادی باید هزینه خرید جعبه را هم دریافت کند. طبق همان فرمول، مابه التفاوت قیمت جعبه و کیک، از قیمت تمام شده کیک کسر شده و تخلفی رخ نمی دهد. اگر هم واحدی هست که درِ جعبه شیرینی را روی ترازو نمی گذارد یا کیک را بدون جعبه وزن می کند، از اختیارات خودش این کار را می کند یا ممکن است با هدف جلب مشتری، در فرآیند تولید با کمتر کردن هزینه تولید به شکلی عمل کرده باشد که این کسری را جبران کند.
اظهارات رئیس اتحادیه قنادان مرکز مازندران هرچند از نگاه قنادان پاسخی به ابهامات مطرح شده است، اما کاملا مشخص است که رویه مشخصی در این زمینه بین قنادی ها وجود ندارد. او حتی قرار ندادن جعبه یا درِ آن روی ترازو در برخی قنادی ها را حربه ای برای جلب مشتری توسط قنادی ها می داند و معتقد است که آن ها ممکن است جایی از کار، این کسری را جبران کرده باشند، ادعایی که اگر صحت داشته باشد، خود اتحادیه در خط مقدم پاسخگویی به چنین رویه ای قرار دارد ضمن این که خودش مصداق کم فروشی است.
به هر صورت علاوه بر این که مسئولان بر خالص فروشی در مورد شیرینی و دیگر محصولات تاکید دارند، تخطی از این دستورالعمل هم به لحاظ شرعی دچار مشکل است و هم به لحاظ قانونی مصداق' غش ' در معامله محسوب می شود و وقتی پای قانون در میان می آید، انتظار مصرف شهروندان این است که دستگاههای مجری و ناظر به وظایفشان عمل کنند.