۷۳ درصد حجم نقدینگی در مشت سفته‌بازان
افزایش روزافزون حجم نقدینگی در ماه‌های گذشته و رسیدن آن به مرز ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان در حالی است که رئیس مجمع کارآفرینان معتقد است از این حجم تنها ۲۱ درصد به صنعت آمده و حدود ۷۳ درصد از آن به حوزه‌های مربوط به سفته‌بازی رفته است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، طبق آخرین آمارهای بانک مرکزی، حجم نقدینگی تا پایان مهرماه امسال به حدود ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. این حجم عظیم از نقدینگی اگر در بستر مناسب خود که همان فعالیت‌های مولد است، قرار نگیرد، می‌تواند به‌معنای واقعی کلمه "بحران‌زا" باشد؛ کمااین‌که تا همین حالا هم بسیاری از کارشناسان بخش زیادی از تورم به وجود آمده را ناشی از افزایش حجم نقدینگی می‌دانند.
نقدینگی درواقع مجموعه پول شامل سپرده‌های دیداری بخش غیردولتی نزد بانک‌ها و اسکناس و مسکوک در دست اشخاص و شبه پول شامل سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار، سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز و سپرده‌های متفرقه نقدینگی است که به‌صورت خلاصه می‌توان مجموع اسکناس، مسکوکات و منابع اعتبارات بانکی را مهم‌ترین اجزای تشکیل‌دهنده نقدینگی به حساب آورد.
این تعریف از نقدینگی نگاه را به سمت بانک‌ها و فعالیت‌های آن‌ها می‌چرخاند؛ بانک‌هایی که وظیفه ذاتی آن‌ها حفظ سرمایه‌های مردم و در مرحله پیشرفته‌تر، ایجاد رونق اقتصادی از طریق ایجاد تسهیلات برای تولیدکنندگان است. برای ارزیابی این وظیفه باید دید که آن‌ها چقدر توانسته‌اند در انجام وظیفه ذاتی خود در حمایت از تولید موفق باشند.
روز سه‌شنبه همین هفته (۱۸ دی) و در نشست وزیر اقتصاد با ۳۰ کارآفرین برتر کشور، محمدرضا دیانی - رییس مجمع کارآفرینان ایران - به مشکلات قشر تولید کنندگان پرداخت و بدهی به بانک‌های دولتی را مساله اصلی تولید کنندگان اظهار کرد و گفت: ۲۸۰۰ میلیارد بدهی تولیدکنندگان به ۸۰۰۰ میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است، هم‌چنین برای پیگیری کارهای خود باید انواع وثیقه‌های مالی و ملکی را فراهم کنیم. این در حالی است که بسیاری از کسانی که هیچ نسبتی با تولید ندارند، در یک سال می‌توانند ۲۸ هزار میلیارد تومان منابع بانکی را جذب کنند.
وی با تاکید بر این‌که بدهی‌های دولت به سیستم بانکی هم چندین برابر افزایش پیدا کرده است، ادامه داد: در سال ۱۳۸۰ حدود ۵۲ درصد از منابع بانکی به صنعت هدایت می‌شد و ۱۵ درصد از آن به سایر حوزه‌ها می‌رفت، اما امسال تنها ۲۱ درصد از منابع بانکی به صنعت آمده و حدود ۷۳ درصد به حوزه‌های مربوط به سفته‌بازی رفته است.
اگر این آمارهای ارائه شده توسط رئیس مجمع کارآفرینان کشور را ملاک ارزیابی خود از وضعیت و مسیر حرکت نقدینگی در اقتصاد بدانیم، بانک‌ها طی سال‌های گذشته به مرور در حال فاصله گرفتن از انجام وظایف ذاتی خود هستند.
از سوی دیگر، متناسب با پولی شدن مبادلات اقتصادی، فضا برای گسترش سفته‌بازی در بین فعالان اقتصادی هم بیش‌تر می‌شود. تلاطمات به وجود آمده در طول ماه‌های گذشته در بازارهای سرمایه‌ای همچون بازار طلا و سکه و حتی ارز نشان داد که متناسب با تغییر رفتار نهادهای کلان اقتصادی مانند بانک‌ها، رفتار فعالان خرد بازارهای اقتصادی هم تغییر پیدا کرده است. اتفاقی که تنها راهکار آن هموار کردن جاده "تولید" در کشور است؛ امری که البته وزیر جدید امور اقتصادی و دارایی با اظهارات خود نشان داده است که در اجرای آن مصمم است اما این‌که چقدر موفق باشد در ماه‌های آینده مشخص خواهد شد.
حجم نقدینگی کشور تا مهرماه سال جاری به ۱۶۹۳ هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به نقدینگی در اسفندماه سال گذشته ۱۰.۷ درصد افزایش یافته است. این حجم نقدینگی تا اسفندماه سال گذشته ۱۵۲۹ هزار میلیارد تومان بوده که تا مهرماه امسال ۱۶۴ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.
