کدام پیام‌رسان‌ها پیروز فضای مجازی هستند؟

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، در حال حاضر در بازار پیام‌رسان‌ها در کشور شاهد فعالیت حدود 5 تا 7 پیام‌رسان داخلی از جمله سروش، گپ، ایتا، بله، آی گپ، ویسپی و بیسفون، 2 نسخه (پوسته) غیررسمی تلگرام شامل هاتگرام و طلاگرام، یک پیام‌رسان خارجی و تلگرام غیرقانونی هستیم؛ اگرچه پیام‌رسان‌های خارجی و داخلی دیگری نیز استفاده می‌شوند اما چند پیام‌رسان حداقل از سایرین بیشتر شناخته شده‌اند.

به طور کلی 2 رویکرد اصلی به عنوان ایده‌آل برای ساماندهی و فعالیت پیام‌رسان‌‌های داخلی وجود داشت؛ شکل‌‌گیری اقتصاد پیام‌رسان در کشور و امن‌سازی بستر فعالیت کاربران ایرانی در فضای مجازی.

تحقیقات درباره ضرورت توسعه پیام رسان بومی از نگاه اقتصاد نشان می‌داد پیام رسان بومی، ظرفیت درآمدزایی 9 میلیارد دلاری برای کشور دارند.

پس از فیلتر تلگرام، رقابت در فضای پیام‌رسانی بین نسخه‌های فارسی تلگرام و پیام‌رسان‌های داخلی شکل گرفت.

هاتگرام و طلاگرام، دو نسخه موقت غیررسمی و فارسی تلگرام در ایران بخشی از سناریوی مهاجرت مردم از تلگرام به شبکه‌های داخلی بودند که قرار بود در نهایت از تلگرام مستقل شوند. این پیام رسان‌ها در ابتدای فعالیت کمتر از ۵ میلیون کاربر داشتند که به زودی به آمار ۳۰ میلیون کاربر رسیدند.

در تیرماه امسال عبدالصمد خرم آبادی دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه با اعلام آمار کاربران هاتگرام و طلاگرام گفته بود: «بیش از 30 میلیون کاربر ایرانی با علم به داخلی بودن نرم افزار هاتگرام و تلگرام طلایی به آن‌ها مراجعه کرده اند و در واقع با یک رفتار معنادار فیلتر شکن ایرانی را بر فیلتر شکن خارجی ترجیح داده اند.»

با تامین امنیت فعالیت کاربران در تلگرام بخشی از رویکرد اصلی ساماندهی پیام‌رسان‌‌های داخلی محقق شد، آنها سرور داخلی دارند و ارتباطات پالایش شده آنها داخل کشور گردش دارد؛ همین مزیت در کنار عدم تحقق کامل مهاجرت مردم به پیام‌رسان‌ها، نکته مثبتی برای هاتگرام و طلاگرام شد تا مهلت فعالیت آنها پس از سومین بار تمدید شود و در حال حاضر نیز طبق آخرین اعلام، حداقل تا پایان سال مجوز فعالیت دارند. 

در سوی دیگر بازار، پیام‌رسان‌های داخلی راهی سخت را آغاز کردند و باوجود قصد حمایت‌ حاکمیت برای تقویت و توسعه پیام‌رسان‌های داخلی در کشور از جمله تخصیص امکانات فنی و تسهیلات اما در عمل ناهماهنگی و چندصدایی بخش‌های اجرایی مختلف کشور، پیشرفت کار را کند کرد؛ اما علیرغم سختی راه داخلی‌ها اما دستاوردهایی نیز کسب کردند؛ تعداد کاربران پیام رسان‌های داخلی در شروع فعالیت دی ماه ٩٦ حدود ١.٥ میلیون نفر بود که در آبان 97 به ١٥ میلیون رسید.این آمار توسط حمید فتاحی معاون وزیر ارتباطات اعلام شده است. 

وی همچنین گفته: «اگر با همان روند پیش می رفتند در بهترین حالت شاید به ٣ برابر تعداد اولیه کاربر دست پیدا می کردند. البته رویه این است که در ابتدا ٧ پیام رسان معرفی شدند و از میان آنها تنها 2 پیام رسان موفق تر انتخاب و در ادامه حمایت می‌شوند.» حتی امروز پس از گذشت نزدیک به یک سال از فیلتر تلگرام هنوز بسیاری از وظایف دستگاه‌ها از جمله وزارت ارشاد و بانک مرکزی در مصوبه شورای عالی فضای مجازی بر زمین مانده است.

با این اوصاف با موافقت چندباره مرکز ملی فضای مجازی به عنوان نهاد ناظر بر اجرای مصوبات شورای عالی با ادامه فعالیت هاتگرام و تلگرام طلایی، فعالیت آنها نیز دارای اعتبار است و بازار مجاز  پیام‌رسان‌ها در کشور بین نسخه های فارسی تلگرام و پیام‌رسان‌های داخلی تقسیم شده است.

در حال حاضر با در نظر گرفتن عضویت مشترک کاربران در چند پیام‌رسان، 15 میلیون نفر کاربر پیام‌رسان‌های داخلی و حدود 30 میلیون کاربر نسخه‌های فارسی تلگرام هستند که با تنگ تر شدن رقابت در آینده نزدیک بازار حداکثر شاهد رقابت 3 تا 4 پیام رسان خواهد بود.