۲مجوز تحریمی که وزارت نفت آن را امضا کرد
ماجرا بسیار سادهتر از آنی است که میتوان تصور کرد؛ همه هیاهوهای تبلیغاتی و «زرد بازی»های رسانهای وزارت نفت را کنار بگذارید؛ چراکه اصل موضوع چیز دیگری است. جمهوری اسلامی ایران دو مجوز مهم را به اوپک و تولیدکنندگان نفت جهان داده است که نتیجه آن، سهولت در تحریم نفت ایران است.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از روزنامه جوان؛ اشتباه بزرگی که در اجلاس ۱۷۴ وین رخ داد و سطح پایبندی کشورها به سهمیههای تولید را از «کشورها» به «اوپک» تسری داد و با اشتباه بزرگتری که در بیانیه الجزایر آمد، تکمیل شد. این دو اشتباه دو مجوز هستند، مجوز نخست آن است که ایران برای جایگزینی نفت خود رضایت داده و دومین مجوز هم مربوط به بندی است که به کشورهای تولیدکننده نفت این اجازه را داده است تا در صورت کاهش عرضه نفت ایران، با مشتریان کشورمان وارد مذاکره شوند و سهم ایران را غصب کنند. مجموع این دو مجوزی که ایران به کشورهایی مثل روسیه، عربستان، کویت و... داده است به قدری عجیب و شگفتانگیز است که وزارت نفت برای پنهان کردنش، دست به فرافکنی و فریبکاری زده است. وزارت نفت به دست خودش همه چیز را به عربستان واگذار کرد و زیر بیانیههایی را امضا کرد که شرایط را برای کاهش سهم ایران در بازار نفت مهیا کرد. رضایتی که وزارت نفت از نشست وین و الجزایر سر میدهد، رضایتی از سر کمفهمی افرادی است که مغلوب قدرت رسانهای این وزارتخانه شدهاند، اما کیست که نداند در پس این رضایت، چه اضطراب بزرگی نهفته است. انتقادهای پی در پی وزیر نفت و مسئولان این وزارتخانه از وزیر نفت عربستان و سیاستهای این کشور و ایضاً روسیه، با خونسردی طرفهای مقابل مواجه شد تا در یک برنامه دقیق، ایران را در تنگنایی قرار دهند که حالا دردسرساز شده است. روسیه و عربستان برای جایگزین کردن نفت خود به جای ایران، صبر کردند و وارد بازیهای روانی و خواستههای عجیب دونالد ترامپ نشدند، زیرا هرگونه تن دادن به خواسته رئیسجمهور امریکا، به ضرر خودشان تمام میشد. ترامپ از کشورهای تولیدکننده نفت و اوپک یک خواسته مهم، اما با دو هدف دارد: افزایش تولید برای کاهش سهم ایران در بازار و دیگری کاهش قیمت نفت.
روسیه به کنار، اما عربستان بهعنوان متحد استراتژیک امریکا خود در وضعیت اقتصادی بغرنجی به سر میبرد و برای برطرف کردن کسری بودجه و کسری تراز تجاری خود نیازمند پول نفت است؛ هرگونه کاهش درآمدهای نفتی این کشور برنامههای اقتصادی این کشور و معادلات منطقهای به ویژه در یمن را تحتالشعاع خود قرار میدهد پس صبر کرد و حتی به صورت آرام و زیرپوستی درخواست ترامپ را نیز رد کرد.
اما حالا با زیرکی، رضایت ایران را برای افزایش تولید سایر کشورها کسب کرده است و قطعاً ایران هم نمیتواند امضای خود را در پای بیانیه وین و الجزایر نادیده بگیرد. عربستان که در فصل تابستان با افزایش ۵۰۰ هزار بشکهای مصرف داخل خود دست و پنجه نرم میکرد، حالا این ظرفیت را میتواند به صادرات خود بیفزاید و آن را با افزایش قیمتی که از تحریم نفتی ایران حاصل شده است، به فروش برساند. گفته میشود عربستان، به درخواست ترامپ «نه» گفته است، در حالی که ریاض در یک برنامه حساب شده قصد دارد در بزنگاهی ترامپ را خوشحال کند که خود نیز منتفع اصلی آن باشد. حالا که ایران دو مجوز تاریخی به عربستان داده است، جای هیچ گله و انتقادی از این کشور وجود ندارد و باید دید وزیر نفت باز هم به نامهنگاریهای خود با رئیس و دبیرکل اوپک ادامه خواهد داد یا خیر؟ نامهنگاریهایی که عاری از هر فایدهای هستند و بیشتر پوششی برای انحراف افکار عمومی است. نکته مهم دیگر آنکه روند فعلی عرضه نفت توسط اوپک و غیراوپک تا پایان سال ۲۰۱۸ یعنی سه ماه دیگر اعتبار دارد و در آذرماه ۹۷ یا همین روند ادامه پیدا خواهد کرد یا تصمیم دیگری اتخاذ میشود که نقش ایران برای تأیید یا رد آن مهم است. در واقع از آبان ماه که تحریمهای نفتی علیه ایران آغاز میشود، نه راه پیشی برای وزارت نفت باقی میماند و نه راه پسی. دو مجوزی که ایران به عربستان و سایر کشورهای نفتی داد، به زودی دامان کشور را خواهد گرفت ولو با هر نوع عملیات فریبکارانهای که این وزارتخانه در دستور کار قرار دهد. ما بازی را به عربستان باختیم و نامهنگاریها و لفاظیها، دردی از مشکلاتی که از در آینده نزدیک مشخص میشود، درمان نمیکند.