مذاکرات بینتیجه ۲+۲ در مورد تحریمهای ایران
منابع خبری هندی دیدار اخیر جیمز متیس وزیر دفاع و مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا با همتایان هندی خود را فاقد دستاورد خاصی در مورد تحریم های ایران ارزیابی کرده اند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایرنا، دولت هند به دنبال آن است که تحفیف هایی از آمریکا برای ادامه برنامه دفاعی خود با روسیه و خرید نفت از ایران به دست آورد چرا که هر دو طرح از اهمیت حیاتی برای آن برخوردارند اما مذاکرات دو روز گذشته بین مقامات آمریکا با همتایان هندی خود آشکار کرد که واشنگتن هنوز هم به سیاست اول آمریکا پایبند است و تنها به تامین منافع خود فکر می کند.
پمپئو پس از گفت و گو با سوشما سواراج همتای هندی خود اعلام کرد هر چند آمریکا دلش نمی خواهد به منافع متحدانش ضربه بزند اما همه کشورهایی که دوست دارند روابط خود با آمریکا را حفظ کنند باید به درخواست آن برای قطع همکاری با کشورهای هدف تحریم های آمریکا پاسخ مثبت داده و نظر آمریکا را تامین کنند.
متیس و پمپئو برای ملاقات برای نیرمالا سیتارامان و سوشما سواراج همتایان هندی خود تحت مذاکرات ۲+۲ روز پنجشنبه وارد دهلی نو شدند.
دلیل نام گذاری این مذاکرات به نام ۲+۲ این است که دو وزیر تعیین شده از سوی دو کشور با یک دیگر دیدار می کنند تا در مورد مسائل مهم امنیتی و راهبردی گفت و گو کنند. به دلیل وجود مسائل مهم تر، تاکنون دو بار این مذاکرات لغو شده بود.
در سال جاری این مذاکرات بالاترین سطح تعامل دیپلماتیک و سیاسی میان هند و آمریکا است.
وزیر امور خارجه هند یک دیدار دوجانبه جداگانه با پمپئو داشت در حالی که سیتارامان صبح روز پنجشنبه پیش از آغاز مذاکرات ۲+۲ با متیس دیدار کرد.
پمپئو پس از پایان دیدار خود از اسلام آباد به دهلی نو سفر کرد به همین دلیل مقامات رسمی هند اعلام کردند دهلی نو سعی خواهد کرد از نقطه نظر پمپئو در ارتباط با دولت جدید پاکستان به رهبری عمران خان آگاهی یابد. نتیجه آن شد که آمریکا و هند از پاکستان خواستند در حمایت خود از تروریسم تجدید نظر کند. وی پس از دهلی نو، به کابل سفر کرد.
۱۲ مقام از هر دو کشور در مذاکرات شرکت کردند و مذاکرات با یک ناهار کاری همراه بود. عصر روز پنجشنبه وزرای امور خارجه و دفاع هند و آمریکا با نارندرا مودی نخست وزیر هند دیدار و گفت و گو کردند.
بر خلاف گمانه زنی های تحلیلگران و ناظران سیاسی، دو مساله خرید نظامی از روسیه و واردات نفت از ایران که آمریکا با آنها مخالف است در اولویت مذاکرات نبود. پمپئو اعلام کرد این مذاکرات در مورد مسائل بسیار بزرگ است که سال های طولانی ادامه خواهند داشت.
یکی از این مسائل ، قرارداد های دفاعی هند در آینده است. آمریکا هند را به عنوان همکار بزرگ دفاعی خود معرفی کرده است اما اصرار دارد برای دسترسی هند به تکنولوژی های پیشرفته چند توافق مهم و پایه ای باید امضا شوند.
دومین مساله نقش هند و آمریکا در منطقه هند و اقیانوسیه بود و سپس مساله تروریسم مطرح شد. آمریکا می خواهد هند به یک گروه ۴۹ عضوی که با هدف مبارزه با تروریسم تشکیل شده است بپیوندد.
***تحریم های ایران:
رسانه ها پیش بینی می کردند در طول مذاکرات، هند همچنین تلاش خواهد کرد تا به آمریکا اعلام کند که پالایشگاه های این کشور به شدت وابسته به واردات نفت از کشور های مختلف از جمله ایران هستند و در وضعیت زمانی جاری که قیمت سوخت در بازارهای هند به شدت افزایش یافته است، عدم توجه به نفت ارزانی که از سوی ایران ارائه می شود برای هند امری مشکل است.
هر چند این مساله به صراحت در گفت و گوها مطرح نشد و نامی از ایران نبرده شد اما پمپئو تاکید کرد که آمریکا از همراهان خود تابعیت محض انتظار دارد و همه کشورهایی که خواهان ادامه روابط اقتصادی با آمریکا هستند باید تا ۴ نوامبر (۱۳ آبان) واردات نفت از ایران را به صفر برسانند. وی همچنین گفت چنین کشورهایی از جمله هند می توانند کمبود سوخت ناشی از این اقدام را با خرید نفت از آمریکا جبران کنند.
هند از آمریکا خواسته بود تا منابع جایگزین با قیمتی مشابه نفت ایران پیشنهاد دهد. هند ۸۳ درصد از نفت مورد نیاز خود را وارد می کند بنابراین قیمت نفت خام برای دهلی نو بسیار اهمیت دارد و رشد اقتصادی و همچنین نرخ تورم به آن وابسته می باشد.
آمریکا پس از خروج یک جانبه از توافق هسته ای ایران، علیه این کشور تحریم های تازه ای وضع کرده است و از کشور ها از جمله هند درخواست کرده است تا چهارم ماه نوامبر واردات نفت از ایران را قطع کنند، در غیر این صورت با تحریم مواجه خواهند شد.
در همین رابطه سیما گوها روزنامه نگار پیشکسوت و تحلیلگر مسائل منطقه ای که ستون نویس روزنامه معتبر هند مانند تایمز او ایندیا نیز می باشد در تحلیل محتوا و نتایج این سفر گفت: پمپئو پس از توقف در پاکستان برای تعامل با دولت جدید عمران خان در اسلام آباد وارد هند شد. ماتیس، وزیر دفاع، در ساعات اولیه روز پنجشنبه وارد هند شده و به طور مستقیم به مذاکرات پیوست. بعد از مذاکرات یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک برگزار شد. مذاکرات هند و آمریکا با هدف پیگیری روابط دفاعی و استراتژیک بین دو کشور آغاز شد. از زمانیکه یک توافق هسته ای هسته ای میان رئیس جمهور پیشین جورج بوش و منموهان سینگ نخست وزیر هند امضا شده است روابط دهلی با واشنگتن تا حد زیادی گرم شده است. بر خلاف زمان جنگ سرد که دو کشور در جبهه های متفاوتی می جنگیدند، اکنون روابط هند و آمریکا به شدت سرعت می گیرد.
وی گفت: بیشتر تمایل واشنگتن به تعامل با هند بخواطر توازن قدرت اقتصادی و نظامی چین در منطقه است. ایده نئوکون های بوش (محافظه کاران جدید در حزب جمهوریخواه) که توسط باراک اوباما هم پیگیری شد در حال حاضر توسط دونالد ترامپ مورد تاکید قرار گرفته است. مذاکرات ۲+۲ بخشی از روند و تلاش برای تبدیل هند به متحد ایالات متحده در معماری دفاع منطقه ای آسیا، اقیانوس آرام و هند است بنابراین، اشاره به آسیا و اقیانوس آرام تلاشیست برای جلب نظر هند در این مذاکرات.
این تحلیلگر سیاسی افزود: دهلی از مواضع سختگیرانه ای که دونالد ترامپ نسبت به پاکستان گرفته است خشنود است.اعلام لغو پرداخت کمک ۳۰۰ میلیون دلاری به ارتش پاکستان،پیش از سفر پمپئو و ماتیس وهمچنین سخنرانی آمریکایی ها بر علیه مواضع تروریستی پاکستان که شامل تجهیز تروریست هاست، خبری گوشنواز برای دهلی است. انتظار می رفت گفت و گوی ۲ + ۲ فردای هند با ایالات متحده بدون هیچ گونه اختلافات راهبردی مهم در مورد منطقه دریایی هند و اقیانوس آرام،پاکستان و افغانستان به پایان برسد. با این حال اختلاف عمده ای در مورد ایران و روسیه وجود دارد. هند، همانند سایر نقاط جهان، وقتی ترامپ از برجام خارج شد شوکه شد. توافقنامه باوجود پایبندی کامل ایران به برجام که توسط بازرسان آژانس تایید شده وتصویب قطعنامه با رای تمامی اعضای طرف توافق برجام در سازمان ملل،باز ترامپ تصمیم به خدشه دار کردن اعتبار بین المللی آمریکا گرفت و حتی تحریمهای تنبیهی علیه ایران اعمال کرد .
گوها با ذکر اینکه ایالات متحده امیدوار است تحریمهای فلج کننده ای که تمامی جامعه را دربر میگیرد باعث خواهد شد که ایرانیان علیه رییس جمهور و نظام بپاخیزند تاکید کرد: آمریکاییها متوجه این موضوع نیستند که در مواردی از این قبیل و یا زمانی که ایالات متحده سعی در قلدری در مقابل ایران دارد، نتیجه کاملا برعکس می شود و تمامی ملت یکپارچه در کنار هم قرار میگیرند.
وی درباره تاثیرات این اقدام آمریکا بر سیاست خارجی آمریکا و نگرانی های این کشور ادامه داد: اما برای هند و دیگر شرکای ایران، نگرانی در مورد اقدام آمریکا آن است که هر شرکت یا موسسه ای که با دشمنان آمریکا کار می کند، از دسترسی به بازارهای ایالات متحده، بانک های آن و به طور کلی از ایالات متحده باز خواهد ماند که این برای بسیاری از نهادهای تجاری هند که مراودات زیادی با واشنگتن دارند تجاری بسیار سخت است.
وی گفت: هند به دوستی با ایران اهمیت می دهد و همچنین به منافع راهبردی خود می نگرد پس تلاش کرد این نقطه نظر خود به آمریکا بفهماند.
روزنامه نگار کارکشته هندی تاکید کرد: واقعیت این است که برغم تلاش تیم ترامپ برای جلب نظرهند به نفع منافع آمریکا، دهلی نو میخواهد تمامی گزینه ها را باز نگه دارد وبه طورکامل به جبهه آمریکا نرود. دلایل زیادی برای این کار وجود دارد اما دلیل قطعی آن ماهیت کاخ سفید در زمان ترامپ است.
او با اشاره به سخنان تلمیذ احمد، سفیر سابق عربستان سعودی و محقق کنونی در امور غرب آسیا که گفته بود ترامپ شریکی مسئولیت پذیر نیست و مدیریتی غیرطبیعی دارد و پایبند به هیچ معاهده ی بین المللی نیست افزود: فرقی نمیکند معاهده آب و هوایی پاریس باشد یا برجام. وی معتقد است که هند تلاش خواهد کرد که منافع استراتژیک خود را در ایران تقویت کند تا کار ساخت وساز بندر چابهار که توسط شرکت های هندی در ایران انجام میشود را جلو ببرد.
وی گفت: هند به خوبی می داند که اگر چابهار را ترک کند، چینی ها با خوشحالی جایشان را پر خواهند کرد و هند به جنوب آسیا محدود ومحصورخواهد شد.
چین درحال حاضر در ایران حضور دارد. کمربند و جاده ابتکاریش (بی ار آی) بزودی چهره آسیای مرکزی را عوض خواهد کرد.
بنابراین، در جریان گفت و گوها هم انتظار می رفت هند به آمریکا بفهماند که منافع اهبردی به چابهار مرتبط است. مقامات هندی همچنین اشاره کردند که چابهار می تواند نقش مهمی در برقراری ثبات در افغانستان ایفا کند. اما هیچکس نمی داند واکنش ایالات متحده چگونه بود.
گوها در خاتمه اظهار نظر کرد که هر چند آمریکا دوست دارد نظرات خود درباره ایران و روسیه را به هند تحمیل کند اما دهلی نو ثابت کرده است که به نظرات خود عمل کرده و بر اساس منافع خود عمل خواهد کرد.
***روابط دفاعی هند با روسیه
هند از زمان جنگ سرد به خاطر مواضع مشترکی که با شوروی سابق علیه آمریکا داشت ، روابط دفاعی قوی با مسکو داشته و آن را اصلی ترین تامین کننده نیازهای دفاعی خود می داند. آمریکا به هند در این خصوص هم هشدار داده و گفته باید به تحریم های واشنگتن علیه مسکو عمل کند. انتظار می رفت این موضوع هم در این دیدار مطرح شود اما در بیانیه ای که وزارت خارجه هند درباره مذاکرات منتشر کرد تاکید شد که هیچ تصمیمی دراین مورد اتخاذ نشده است.
***کام کاسا:
توافق امنیتی ارتباطات و سازگاری موسوم به کام کاسا در این مذاکرات مورد بررسی قرار گرفت و امضا شد. توافق کام کاسا که روند نهایی شدن آن بیش از یک دهه به طول انجامیده است، به هند اجازه خواهد داد تا از تجهیزات ارتباطی پیشرفته و امن آمریکایی در ابزار نظامی خود مانند بالگرد ها و هواپیماهای خریداری شده از آمریکا استفاده کند.
پیش از این دهلی نو نگران بود که استفاده از اینگونه تجهیزات ارتباطی، آزادی عملیاتی این کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد. هند سعی خواهد کرد که از دسترسی آزاد آمریکا به سیستم های ارتباطی خود که برای اهداف نظامی استفاده می شوند جلوگیری کند.
هدف اصلی آمریکا از توافق های امنیتی با هند در وهله اول، مقابله با نفوذ چین است.