مُسکنی برای اجاره‌نشین‌ها
مسکن، محل سکونت، سرپناه، خانه یا هر چیزی که اسمش را بگذارید اکنون به یک رویای دست‌نیافتنی تبدیل شده است. تا همین سال گذشته افراد دغدغه خرید مسکن را داشتند و در آرزوی خانه داشتن تلاش می‌کردند، اما امسال باید برای ماندن همان خانه‌ای که در آن مستأجر هستند آرزو کنند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جام جم، اخیرا مرکز آمار در گزارشی اعلام کرده نرخ اجاره‌بهای زمستان 96 نسبت به زمستان 95 افزایش 26 درصدی داشته، اما شواهد در بهار امسال نشان می‌دهد رشد اجاره‌بها همچنان روند صعودی را دنبال می‌کند. پرس‌وجو از چند بنگاه معاملاتی املاک نیز این ادعا را اثبات می‌کند که اجاره‌بها در برخی نقاط تهران بین 70 تا 100 درصد افزایش یافته است. یکی از مدیران بنگاه معاملاتی املاک درباره علت افزایش قیمت اجاره‌بها به خبرنگار ما می‌گوید: اکنون در محله‌های مختلف خانه‌های خالی وجود دارد و صاحبان این املاک حاضر به اجاره این خانه‌ها نیستند و معتقدند قیمت اجاره‌بها کم است و فروش هم برای آنها صرفه ندارد، به همین دلیل خانه را خالی نگه می‌دارند.
به گفته کارشناسان، قیمت اجاره از نرخ تورم و قیمت خانه به‌دست می‌آید، اما ظاهرا این قاعده بر هم خورده است. دولت نرخ تورم را تک‌رقمی اعلام کرده، اما نرخ اجاره‌بها از ابتدای امسال بیش از 50 درصد رشد داشته است. اجاره‌بهای مسکن در حالی افزایش بین 70 تا 100 درصدی داشته که درآمد کارگران در طول یک سال بین 12 تا 20 درصد اضافه‌شده است. از سوی دیگر باید توجه داشت که مقامات وزارت راه و شهرسازی بارها تاکید کردند تعداد خانوار با تعداد واحدهای مسکونی برابر است و حتی تعداد واحدهای مسکونی بیشتر عنوان می‌شود، اما به‌نظر می‌رسد محاسبه این اعداد و ارقام کمی به دور از انصاف و عدالت باشد. چرا که یک فرد دارای چند واحد مسکونی است و یک خانواده هیچ واحد مسکونی در اختیار ندارد.
قیمت اجاره‌بها از قیمت مسکن نشات می‌گیرد و زمانی که قیمت خانه افزایش می‌یابد به همان میزان قیمت اجاره‌بها نیز افزایش خواهد یافت. این گفته یک مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی است که معتقد است دولت نباید به ساخت مسکن ورود کند و هرگونه دخالت وضعیت را بدتر خواهد کرد.
نکته دیگر قابل توجه اینجاست که سالانه حدود 600 هزار تا یک میلیون ازدواج به ثبت می‌رسد، اما تولید مسکن در شرایط فعلی حدود 390 تا 400 هزار واحد مسکونی در سال است. با یک محاسبه سرانگشتی می‌توان دریافت که سالانه حدود 200هزار واحد مسکونی در کشور کم است و این تقاضا به تقاضاهای انباشته گذشته افزوده می‌شود. به گفته کارشناسان، اقتصاد ایران به تولید سالانه یک میلیون و 500 هزار واحد مسکونی نیاز دارد، اما متاسفانه دولت‌ها به این موضوع توجه نمی‌کنند و هر بار با در نظر گرفتن آمار واحدهای خالی که مختص افراد ثروتمند است از اعتباربخشی به این موضوع امتناع می‌کنند.
گرانی مسکن، اجاره‌بها را زیاد کرد
مهدی سلطان‌محمدی، کارشناس مسکن گرانی مسکن را ناشی از کاهش سرمایه‌گذاری و ساخت مسکن دانست و تصریح کرد: قیمت مسکن براساس عرضه و تقاضا تعیین و حدود 95 درصد ساخت‌وساز در این حوزه توسط بخش خصوصی انجام می‌شود اما در طول سال‌های گذشته به دلیل کاهش سرمایه‌گذاری و تولید در این بخش شاهد افزایش قیمت مسکن و همچنین اجاره‌بها بودیم.
سلطان محمدی با تاکید بر این‌که دولت نباید به صورت مستقیم برای ساخت اقدام کند به خبرنگار ما گفت: بیشتر سرمایه‌گذاری و ساخت مسکن توسط بخش خصوصی انجام می‌گیرد و دولت می‌تواند نقش تسهیل‌گر داشته باشد تا مجری. اکنون اقداماتی در حوزه تحریک تقاضا انجام شده که کاهش نرخ سود تسهیلات مسکن در بافت‌های فرسوده و خانه اولی‌ها بخشی از آن را تشکیل می‌دهد. وی افزایش نرخ اجاره‌بها را ناشی از گرانی مسکن تلقی کرد و افزود: کاهش تولید مسکن و همچنین کاهش سرمایه‌گذاری در این حوزه باعث افزایش قیمت مسکن و به تبع آن نرخ اجاره‌بها شده است. از سوی دیگر باید توجه داشت همچنان تورم در جامعه وجود دارد. عددی که به عنوان تورم اعلام می‌شود، نرخ تورم عمومی است و بررسی جزئیات آن نشان می‌دهد هر بخش چقدر رشد داشته است.
آمارسازی برای فرار از تولید
دکتر بیت‌ا... ستاریان، کارشناس اقتصاد مسکن در این باره به خبرنگار ما گفت: سالانه بیش از
یک میلیون و 500 هزار واحد مسکونی نیاز داریم اما مسئولان دولتی به جای تسهیل در تولید مسکن اقدام به آمارسازی‌هایی می‌کنند که نشان دهند وضعیت مطلوب است و نیازی به تولید نداریم. وی با تاکید بر این‌که افزایش نرخ اجاره‌بها حدود 20 درصد منطقی است، افزود: اکنون نرخ اجاره‌بها بیش از منطق آن رشد داشته و دلیل اصلی این موضوع هم کاهش تولید مسکن و همچنین افزایش قیمت است. ستاریان تصریح کرد: زمانی که قیمت مسکن افزایش می‌یابد، توقع مالکان هم بر اساس قیمت آن بالا می‌رود و موجب رشد نرخ اجاره‌بها می‌شود. اکنون نیز همین اتفاق افتاده و برخلاف نرخ تورم تک‌رقمی که اعلام می‌شود، قیمت‌ها چند برابر نرخ تورم رشد دارند.
تعیین سقف و کف اجاره‌بها
رئیس کمیسیون عمران مجلس، بر ضرورت ارائه لایحه‌ای از سوی دولت در خصوص تعیین سقف و کف برای نرخ اجاره‌بها تاکید کرد و گفت: رشد نرخ اجاره‌بها با توجه به رکود عمیق مسکن و نبود ساخت‌وساز در ماه‌های اخیر قابل پیش‌بینی بود.
محمدرضا رضایی با اشاره به دلایل رشد نرخ اجاره‌بها در ماه‌های اخیر، تصریح کرد: بارها در خصوص گرانی مسکن و اجاره‌بها با ادامه شرایط فعلی به دولت و مجموعه وزارت راه و شهرسازی هشدار داده شده بود.
رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، با بیان این‌که رکود عمیق مسکن بر گرانی اجاره‌بها تأثیر داشته است، افزود: توقف ساخت‌وساز در حوزه مسکن علاوه بر تأثیر بر افزایش حباب نرخ مسکن، بر بازار اجاره‌بها نیز اثر منفی داشته است.
نماینده مردم جهرم بیان کرد: ورود ضربتی دولت به بحث تنظیم بازار اجاره‌بها قبل از آغاز فصل نقل و انتقالات برای جلوگیری از بزرگ‌تر شدن نرخ‌ها ضروری است. وی از آمادگی کمیسیون عمران مجلس برای بررسی لایحه دولت در خصوص تعیین سقف و کف برای نرخ اجاره‌بها در مناطق مختلف کشور خبر داد و افزود: عدم ورود مجلس به تدوین چنین طرحی به علت رعایت بار مالی احتمالی آن است.
