مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت نفت کدامند؟
پس از اقدام رییس جمهور آمریکا در خروج از برجام، گمانه زنی ها درباره اینکه چه اتفاقی برای بازار نفت روی خواهد داد، ادامه دارد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، قیمت بنزین در آمریکا پس از اعلام تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از توافق هستهای بینالمللی با ایران، جهش یافت اما این تنها رویداد تاثیرگذار بر بازارهای نفت نیست.
اکثر تحلیلگران قیمت نفت برنت یا وست تگزاس اینترمدیت را دنبال میکنند. برنت به نفت تولید شده در برخی از میادین نفتی در دریای شمال واقع در شمال اروپا اشاره دارد و به عنوان مبنای بینالمللی برای قیمتهای نفت مورد استفاده قرار میگیرد. وست تگزاس اینترمدیت نوعی نفت خام سبک تولید آمریکا است و به عنوان مبنای داخلی برای قیمتهای نفت آمریکا مورد استفاده قرار می گیرد.
قیمتهای نفت تحت تاثیر سه عامل عمده شامل عرضه، تقاضا و مسائل ژئوپلیتیکی قرار دارند.
عرضه
عرضه به میزان نفتی که موجود است، برمی گردد. عرضه معمولا از سوی کشورهایی تعیین می شود که عضو اوپک هستند. اما اکنون آمریکا به مدد رونق تولید میادین شیل این کشور، نقش پررنگتری در عرضه ایفا میکند. بنابراین اگر کشورهای تولیدکننده بزرگ، نفت زیادی تولید کنند میزان عرضه بالا خواهد رفت. به عنوان نمونه در سال ۲۰۱۴ عربستان سعودی تصمیم گرفت تولیدش را کاهش ندهد و به تولید در سطح بالا ادامه داد.
به گفته تامار اسنر، مدیر انرژی ارشد در شرکت "نزدک کورپوریت سولوشنز"، همزمان تولید بسیار بالایی از سوی آمریکا و سایر تولیدکنندگان در جهان وجود داشت.
قیمت نفت با تولید بسیار بیشتر از میزان نفتی که جهان مصرف می کرد، به شدت ریزش کرد. اوپک تا حدی زیادی عامل سقوط آزاد قیمتها شناخته شد زیرا حاضر نشد تولیدش را محدود کند. اما اوپک اعلام کرد تولیدکنندگان شیل آمریکا به دلیل تولید بیش از حد مقصر هستند و باید آنها ابتدا تولیدشان را کاهش دهند.
اعضای عرب اوپک در سال ۱۹۷۳ آمریکا را به تلافی حمایتش از رژیم صهیونیستی در جریان جنگ "یوم کیپور" تحریم کردند. پس از این تحریم، عرضه نفت در آمریکا به شدت کم شد در حالی که تقاضا بالا بود و این امر، قیمتهای نفت را به حدی رساند که پمپ بنزینها شروع به سهمیه بندی بنزین کردند.
تقاضا
تقاضا از سوی دیگر با میزان نیازی که برای مصرف نفت وجود دارد، مشخص میشود. این نیاز اغلب برای مواردی مانند گرمایش، برق و حمل و نقل است. هر چه منطقه ای رشد اقتصادی بیشتری داشته باشد، تقاضای بیشتری برای نفت وجود خواهد داشت.
رشد اقتصادهای سراسر جهان از زمان بحران مالی بهبود یافته و به حدی قوت پیدا کرده که مردم انرژی بیشتری مصرف میکنند.
سپس این پرسش وجود دارد که بازار چگونه به انرژی تجدیدپذیر واکنش نشان میدهد. با این حال انرژیهای تجدیدپذیر در صورتی جای هیدروکربنها را خواهند گرفت که از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشند.
مسائل ژئوپلیتیک
از آنجا که عرضه از سوی کشورهای تولیدکننده بزرگ نفت تعیین می شود، تنش در یکی از این کشورها مشکلات عمده ای را ایجاد خواهد کرد. بنابراین اگر جنگ یا منازعه ای در یک منطقه تولیدکننده نفت روی دهد، ذخایر نفت ممکن است تهدید شوند و این مسئله بر قیمت نفت تاثیر خواهد گذاشت.
به گفته اسنر، مسائل ژئوپلیتیکی همواره یک عامل تاثیرگذار بر قیمت نفت بوده اند به خصوص زمانی که وضعیت در خاورمیانه یا سایر مناطق نفت خیز ملتهب میشود، معمولا قیمت نفت سیر صعودی پیدا می کند به عنوان نمونه، در سال ۲۰۰۳ قیمتهای نفت پس از تهاجم آمریکا به عراق صعود کرد. کشورهای خاورمیانه ای نفت زیادی تولید میکنند و در صورت بی ثباتی در این منطقه، هیچ کس مطمئن نیست چه اتفاقی برای عرضه روی خواهد داد.