ساختار مدیریت بحران تهران به سمت محله محوری حرکت کند

اقتصادآنلاین- فائزه مومنی؛ مسجدجامعی در جلسه امروز شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه این نظر رویکرد جدیدی را تحت عنوان تمرکززدایی از ساختار مدیریت شهر تهران و حرکت به سمت محله محور کردن نظام اجرایی مقابله با بحران پیشنهاد می‌کند، گفت: رویکرد عمده پیشنهاداتی که تاکنون در این زمینه ارائه شده بودجه‌ای و اعتباری و تداوم ساختارهای اجرایی متمرکز و دستوری است ولی باید توجه کرد که با افزایش اعتبارات و تداوم این ساختار این مساله حل نمی شود.

وی افزود: اگر امروز بحرانی اتفاق بیفتد این ساختار جوابگو نخواهد بود. مثلاً ما شبکه راه های اضطراری را قبل‌تر در برنامه ها و مصوبات پیش بینی کردیم و نقشه آنها نیز تهیه شده است ولی در زلزله اخیر تهران آن شبکه چنان بند آمد که اصلا کسی نمی توانست آن را مدیریت کند، چون مدیریت متمرکز و کلان بود این تجربه به خوبی ثابت کرد که ساختار فعلی شهرداری قادر به مدیریت در مواقع بحران نیست.

مسجدجامعی تصریح کرد: ما باید ساختاری تعریف کنیم که مبتنی برتفاوت نگاه این دوره شورا نسبت با دوره های پیشین باشد و نگاه متمرکز را به نگاهی تبدیل کنیم که از همه ظرفیت های مردم و نهادهای محلی استفاده شود؛ این نگاه فعلی کاملا یک سویه است و پیشنهاد من واگذاری مسوولیت های اصلی در حوزه مدیریت بحران به جامعه یعنی محلات، شهروندان و نهادهای محلی مثل شورایاری ها و مدیریت محله است.

وی افزود: این نهادهای محلی هستند که باید بدانند نقاط امن کجاست که در زمان خودش عمل کنند و این محله ها هستند که باید دپوی امکانات آنجا باشد. واحد برنامه ریزی در حوزه مدیریت بحران باید به سطح محلات تغییر کند.

عضو شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه مدیریت بحران مدیریت نخست محلی و سپس محله ای است، افزود: این موضوع در نگاه فعلی غایب است. یعنی در رویکرد موجود هیچ نقشی برای مردم و نهادهای محلی دیده و تعریف نشده است.

وی سپس با قرائت بند پیشنهادی خود به این طرح گفت: پیشنهاد می دهم این بند به مصوبه اضافه شود که «شهرداری تهران موظف است زیرساخت ها و ساختارهای لازم در سطح محلات را برای استقرار و راه اندازی اداره مدیریت بحران با رویکرد استفاده از ظرفیت های محلی، سراهای محلات و شورایاری ها انجام دهد و برای شناسایی مکان ها و نقاط امن در هر محله و معرفی آن به شهروندان اقدام کند.»

وی سپس افزود: یعنی رویکرد کلان ما آن نگاه متمرکز مدیریت شهری یعنی نگاه از بالا به پایین و بخشنامه ای تبدیل می شود به زمینه ای برای مشارکت همه شهروندان شهر تهران.

همچنین مسجدجامعی درباره نظر کمیسیون سلامت در خصوص طرح «الزام شهرداری تهران به تدوین پیوست مدیریت بحران و پدافند غیرعامل در پروژه های بزرگ عمرانی» گفت: کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری این طرح را به دلیل اینکه با اسناد بالادستی موازی‌کاری دارد رد کرده است؛ در صورتی‌که مطالعه اسناد چنین موضوعی را تائید نمی‌کند.

وی با اشاره به متن طرح پیشنهادی خود گفت: در دلایل بررسی یک فوریت طرح ذکر شده که با توجه به ریسک بالای زلزله در شهر تهران و نیز تعدد پروژه های عمرانی ضروری است تا در مواقع بروز زلزله و یا بحران‌های دیگر ضمن به حداقل رساندن آسیب‌های ناشی از تخریب سازه‌های عمرانی و کاهش تلفات، آلترناتیوهای لازم شناسایی شوند.

مسجدجامعی افزود: بند «پ» ماده 106 قانون برنامه ششم توسعه تاکید کرده است که «به منظور کاهش آسیب‌پذیری زیرساخت‌ها و ارتقای پایداری ملی، کلیه دستگاه‌های اجرایی ملزم به رعایت استانداردهای پدافند غیرعامل و انجام اقدامات سه‌گانه هستند.

وی در تشریح بندهای سه‌گانه گفت: اجرای کامل پدافند غیرعامل برای کلیه مراکز حیاتی و حساس کشور، تهیه و تدوین طرح‌های ایمن‌سازی و حفاظت از مراکز مهم کشور و تهیه پیوست پدافند غیرعامل برای طرح‌های حساس جدید کشور و الزام به رعایت و اجرای آنها این سه بند را تشکیل می‌دهند؛ ضمن آنکه بر خلاف اظهار نظر کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری مقررات ملی ساختمان به موضوع پدافند غیرعامل در خصوص پروژه ها و سازه‌های عمرانی بزرگ اشاره‌ای نداشته و فقط در خصوص ساختمان‌ها و مراکز تجاری ورود پیدا کرده است و لذا موازی‌کاری در این حوزه اتفاق نمی‌افتد.

عضو شورای شهر تهران افزود این طرح پیشنهادی جایگزینی برای طرح جامع پدافند غیر عامل است که بر اساس ماده 83 برنامه پنجساله دوم توسعه بایستی در سال 1392 تهیه می شد ولی با گذشت 5 سال از این زمان هنوز این طرح به سرانجام نرسیده است. وی همچنین با اشاره به دستورالعمل مصوب شورای عالی معماری و شهرسازی در سال 1396 با عنوان «الزامات و ملاحظات دفاعی و پدافند غیرعامل در طرح های توسعه و عمران شهری» افزود که بر اساس این سند فرادستی شهرداری موظف است شیوه نظارت بر اقدامات مرتبط با پدافند غیرعامل در شهر را مشخص کند.

در پایان حجت الله میرزایی، معاون توسعه و برنامه ریزی شهرداری تهران پیشنهاد کرد که به منظور جلوگیری از تعدد مصوبات مفاد این طرح پیشنهادی در فصل مدیریت بحران در برنامه پنجساله سوم شهرداری تهران گنجانده شود.