وضعیت بازار دارویی در بازار ارزی این روزها
کمبود یا گرانی دارو، مساله‌ای بود که طی چند روز گذشته در زمان نوسانات ارزی، بیماران و بویژه بیماران خاص و صعب‌العلاج را نگران کرده بود، مساله‌ای که دولت با اعلام پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز، به آن ورود کرد تا از گرانی و کم فروشی دارو جلوگیری کند.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، در روزهای اخیر برخی از مردم در تماس با ایسنا، اعلام کردند با مراجعه به داروخانه نتوانسته‌اند داروی مورد نیازشان را تامین کنند و با عبارت "دارو موردنظر را نداریم"، مواجه شده‌اند. اما باید پرسید آیا نبود برخی اقلام دارویی خارجی در داروخانه‌ها واقعی است؟
پرسشی که سازمان غذا و دارو به آن پاسخ داد و اعلام کرد که تغییرات ارزی اخیر موجب به وجود آمدن کمبود دارویی نشد؛ چرا که همواره ذخیره داروی کافی (برای داروهای حیاتی تا 6 ماه) در شرکت‌های تولیدکننده، واردکننده، پخش و توزیع و داروخانه‌ها وجود دارد و مشکلی نیز در تامین داروی مورد نیاز در ماه‌های آتی نخواهیم داشت.
جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو همچنین تاکید کرده است که بخشی از داروها با تعامل قبلی با بانک مرکزی و قانون بودجه از طریق ارز مرجع تامین می‌شوند و ما نگرانی در حوزه تامین دارو نخواهیم داشت. همچنین درک درستی در مورد استراتژیک بودن دارو و اولویت آن در تخصیص منابع ارزی در مجلس و دولت وجود دارد و بنابراین در خصوص تامین دارو و ثبات بازار دارویی نگرانی عمده‌ای وجود ندارد.
افزایش خودبخودی قیمت دارو تخلف است
از سوی دیگر دکتر سیدحسام‌الدین شریف‌نیا، عضو هیات‌مدیره انجمن داروسازان تهران نیز گفت: داروخانه‌ها باید دارو را به قیمت خریداری شده یعنی به قیمتی که قبلا خریداری کرده‌اند، بفروشند. حال اگر قیمت در مقطعی تغییر کند، داروخانه‌ها باید قیمت جدید را در خرید و فروش‌های بعدی خود اعمال کنند. بنابراین اگر داروخانه‌ای داروی قدیمی خود را به قیمت جدید و با نرخ ارز جدید بفروشد، کاری کاملا غیرقانونی انجام داده است.
وی با بیان اینکه هرچند هنوز قیمت جدیدی هم در حوزه دارو، از سوی سازمان غذا و دارو اعلام نشده است، افزود: نوسانات نرخ ارز روی قیمت دارو هنوز اثرگذار نبوده است. البته معمولا یک تا دو ماه طول می‌کشد تا اثر نوسان در نرخ ارز روی دارو ایجاد شود. از طرفی هم قطعا باید قیمت دارو افزایش یابد؛ زیرا پیش از این شرکت‌های دارویی با یورو 4700 تومانی کار می‌کردند، اما اکنون مجبورند با یورو 5200 تومانی کار کنند و این افزایش روی قیمت دارو هم اثرگذار خواهد بود، اما اثر آن به سرعت قابل مشاهده نیست و اگر کسی سریعا این قیمت را اعمال کند، کاملا تخلف کرده و کاری غیرقانونی انجام داده است.
چرا برخی داروخانه‌ها "دارو" ندارند؟
شریف‌نیا ادامه داد: البته ممکن است برخی از داروخانه‌ها اعلام کنند که دارو ندارند و این موضوع تا حدی منطقی به نظر می‌رسد. زیرا طی دو تا سه سال اخیر بازار و اقتصاد دارو به دلیل عدم پرداخت مطالبات از سوی سازمان‌های بیمه‌گر دچار مشکل شده، سال‌هاست که واردکننده و تولیدکننده در نقدینگی‌شان دچار مشکل هستند و دوره بازگشت سرمایه در شرکت‌های تولیدکننده به 400 روز رسیده است. به همین دلیل برخی شرکت‌ها پیش از افزایش نرخ ارز و به دلیل نداشتن پول نتوانستند واردات یا تولید دارو را انجام دهند و به طور کلی مقدار دارو کم شده است. در حال حاضر هم افزایش نرخ ارز مشکلی است که به این موضوع اضافه شده است. البته اثرات افزایش نرخ ارز را احتمالا طی دو تا سه ماه آینده روی قیمت دارو مشاهده خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ممکن است برخی داروخانه‌ها واقعا دارو را نداشته باشند، گفت: البته ممکن است گروه محدودی هم دارو داشته باشند، اما آن را نفروشند یا برخی شرکت‌های پخش، دارو را به داروخانه‌ها نفروشند و منتظر افزایش قیمت بمانند، اما مشکل اصلی این است که به دلیل نبود نقدینگی، زنجیره تامین دارو در یکسال گذشته دچار مشکل شده است و نرخ ارز هم در دو تا سه ماه آینده اثرش را روی دارو می‌گذارد.
شریف‌نیا با بیان اینکه قطعا نظارت‌ها از سوی وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو وجود دارد و ما هم اگر گزارشی مبنی بر تخلف در انجمن داشته باشیم، حتما آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم، اظهار کرد: فعلا گزارشی در این زمینه مشاهده نکرده‌ایم، اما اگر مشکلی وجود داشت بیماران می‌توانند از طریق وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو آن را پیگیری کنند. از طرفی هم اگر برخی شرکت‌های پخش دارو به داروخانه‌ها ارائه ندادند، انجمن این موضوع را پیگیری می‌کند.
عضو هیات‌مدیره انجمن داروسازان تهران درباره آخرین وضعیت پرداخت مطالبات داروخانه‌ها نیز گفت: میزان مطالبات در کل نظام دارویی کشور حدود 4500 میلیارد تومان بوده و دوره بازگشت سرمایه به شدت طولانی شده است. در حال حاضر سازمان تامین اجتماعی برای داروخانه‌های بخش خصوصی از مرداد ماه پرداختی نداشته است. در حالیکه طبق قانون باید سه ماهه مطالبات را می‌پرداخت، اما چهار ماه تاخیر دارد. در بخش دولتی هم که 50 درصد حجم فروش دارو را به خود اختصاص می‌دهد، نزدیک یکسال است که پرداختی نداشتند و این باعث شده که کل زنجیره تامین دارو دچار مشکل شود.
نوسانات ارزی موجب افزایش قیمت دارو نشده است
ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت نیز درباره تاثیر نوسانات ارزی بر قیمت دارو، اظهار کرد: باتدابیری که دولت اندیشیده است، به جز تغییرات معمولی که در هر دوره از سال انجام می‌شود، انشاالله هیچ تفاوتی در مورد تهیه دارو، ملزومات مصرفی و تجهیزات پزشکی در سال جاری نخواهیم داشت.
وی با تاکید بر اینکه دارو به هیج وجه گران نخواهد شد، ادامه داد: قبلا واردات دارو با ارز مبادله ای حدود ۳۸۰۰ تومان انجام می‌شد اما دولت تصویب کرد که مابه التفاوت ۴۲۰۰ تومان پرداخت شود. همانطور که دکتر نمکی - معاون امور علمی، فرهنگی و اجتماعی سازمان برنامه و بودجه کشور- در مورد ملزومات مصرفی و تجهیزات پزشکی در میان مدت گفتند، انتظار کاهش قیمت‌ها کاهش داشته باشند. خواهش من از مردم این است که نگران نباشند. ضمن اینکه سامانه ۱۹۰ آماده پاسخگویی به مردم است.
سخنگوی وزارت بهداشت همچنین ادامه داد: داروهای مصرفی از نظر عددی ۹۸.۵ درصد در داخل و از نظر ریالی ۷۰ درصد درداخل تولید می‌شود. قبل از طرح تحول واردات دارو یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار بوده است که در حال حاضر به یک میلیارد و صد میلیون دلار کاهش یافته است.
حریرچی تاکید کرد: مردم به توان دانشمندان ایرانی اطمینان کنند؛ چون داروهایی که مورد تایید وزارت بهداشت است تمامی استانداردهای لازم را دارند. تولید دارو و واردات برعهده بخش غیر دولتی و نظارت آن با وزارت بهداشت است. باتمهیداتی که انجام شده هماهنگی‌های لازم را انجام داده‌ایم. ممکن است موارد معدودی به دلیل نوسانات قیمت و عدم اطمینان از آینده گران‌تر عرضه شود، اما بازار ارز تامین خواهد شد.
