ماهیگیران خارجی، آفت خلیج فارس
خانه‌های کوتاه قامت و قدیمی محله صفین هیچ شباهتی به پیکره غالب جزیره ندارد. محله‌ای با ظاهر فقیرنشین در کیش که می‌گویند منطقه زندگی ماهیگیران است. ماهیگیران سیه‌چرده که بیشترشان بومی منطقه هستند و حالا از کار و کاسبی کساد دریا می‌گویند.
به گزارش اقتصادآنلاین، شهروند نوشت: اسحاق تعریف می‌کند که ماه گذشته تنها ٦٠٠هزار تومان درآمد داشته است و گاه روزهای طولانی می‌شود که دست خالی از دریا برمی‌گردد. او صیادهای هندی و چینی را مقصر دریای «بی‌برکت» می‌داند و می‌گوید آنها با کشتی‌های ترال و صید برقی تمام جانداران دریا را می‌کشند و دیگر چیزی برای ماهیگیران ایرانی نمی‌گذارند.
زاهد هم می‌گوید صیادان خارجی دریا را قلع و قمع می‌کنند؛ آن‌قدر که دیگر فرصت تجدید منابع ندارد. او توضیح می‌دهد در حالی که شیلات برای ماهیگیران ایرانی شرایط سختگیرانه‌ای ایجاد کرده است خارجی‌ها به راحتی مقررات دریا را می‌شکنند و ذخایر را نابود کرده‌اند.
ماهیگیران قانون‌شکن چین و هند در خلیج فارس بارها خبرساز شده‌اند. آخرین‌بار در تعطیلات نوروز بود که خبر رسید صیادان چینی در آب‌های خلیج فارس به صیادان قشمی تیراندازی کرده و دو تن از آنها را کشته‌اند. هر چند این موضوع به‌سرعت تکذیب شد و سازمان شیلات اعلام کرد که قایق دو ماهیگیر ایرانی در دریای طوفانی غرق شده است و چینی‌ها در حریم آب‌های آزاد صید می‌کنند اما حضور ماهیگیران خارجی در خلیج فارس و در محدوده آب‌های ایران با ضد و نقیض‌های فراوان روبه‌رو بوده است.
٥هزار شناور بی‌هویت در آب‌های خوزستان
غلامرضا دهقانی، مدیرعامل اتحادیه صیادان خوزستان به ایلنا گفته است که ۵هزار شناور بی‌هویتی که در صیدگاه‌های استان به صورت غیرقانونی صید می‌کنند، منابع دریایی را با خطر جدی روبه‌رو کرده‌اند. او گفته است: با کم شدن ذخایر آبزیان در سواحل استان درآمد صیادان بومی بسیار کاهش پیدا کرده است؛ به‌طوری که به صورت میانگین هر صیاد در ماه ۴۰۰ هزار تومان درآمد دارد.
او ادامه می‌دهد: هر شناور صیادی اجازه دارد هر ماه تنها در دو نوبت ١٠ روزه به دریا بزند و خوزستان بیشتر از ۳۴هزار صیاد دارد که مقدار ماهی صید شده باید بین آنها تقسیم شود. این در حالی است که صیدگاه‌های خوزستان یک‌پنجم صیدگاه‌های استان بوشهر است.
دهقانی تأکید می‌کند که ذخایر دریا با توجه به صید بی‌رویه و نبود اقدام جدی برای تجدید این منابع رو به پایان است و خشکسالی و تعطیل‌شدن کشاورزی و بالا گرفتن بیکاری موجب شده است که هر مسئولی که سر کار می‌آید جویندگان کار را به سمت دریا و صید هدایت کند که این موضوع موجب کاهش شدید درآمد صیادان شده است.
او وضع صیادان را وخیم می‌داند و توضیح می‌دهد: برخی از صیادان هستند که بر اثر حادثه شناورهای خود را از دست داده‌اند. برخی هم با ١٠ سال سابقه کاری بازنشسته شده‌اند که تنها ماهیانه ۲۰۰هزار تومان حقوق بازنشستگی دریافت می‌کنند. عده‌ای هم تحت نظر کمیته امداد و بهزیستی امورات زندگی خود را می‌گذرانند و وضع معیشتی مناسبی ندارند.
قلع و قمع چینی‌ها و هندی‌ها در دریا
برخی دیگر، ماهیگیران غیر قانونی را صیادان چینی و هندی می‌دانند. عباس کثیر، امام‌جمعه بندرچارک به رسانه محلی «هرمز» گفته است که با هدایت مسئولان کشتی‌های خارجی به‌ویژه صیادان هندی به آب‌های خلیج فارس ورود پیدا کرده‌اند و زندگی صیادان بومی این منطقه را بشدت تحت تأثیر قرار داده‌اند.
او با اشاره به این‌که زندگی حدود ٧٠درصد مردم غرب هرمزگان به عنوان قطب صیادی ایران از راه دریا می‌گذرد، گفته است سفره صیادان هر روز خالی و خالی‌تر می‌شود و تأکید کرده است: صیادان بومی این منطقه باید صدها مایل را طی کنند بلکه بتوانند چند کیلو ماهی برای امرار معاش خود صید کنند و گاهی هم دست خالی باز می‌گردند.
کثیر با اشاره به عدم رعایت استانداردهای صیادی از سوی صیادان خارجی توضیح داد: صیادان هندی با استفاده از تورهای صنعتی تمام آبزیان خلیج فارس را صید می‌کنند و از ظرفیت دریا کاسته می‌شود؛ حتی گاهی آبزیان را از بین می‌برند به گونه‌ای که پس از گذشت دو سال، جوابگوی نیازهای بومیان منطقه نیست.
البته پیش از او امام‌جمعه جاسک هم درباره ورود صیادان چینی به حریم ماهیگیران ایرانی تذکر داده بود. علاوه بر تریبون نمازجمعه بنادر هرمزگان، نمایندگان مجلس هم در این‌باره انتقاداتی را مطرح کرده‌اند.
رانت پشت پرده کشتی‌های چینی
احمد مرادی، نماینده مردم بندرعباس در مجلس از رانت‌ها و پشت پرده‌هایی خبر می‌دهد که باعث حضور کشتی‌های چینی در آب‌های ایران شده است. او به خانه ملت گفته است کشتی‌های صنعتی نباید در محدوده منابع آبی کشور به صید بپردازند. بنده احساس می‌کنم، پشت پرده صید کشتی‌های چینی در سواحل جنوبی کشور رانت‌هایی نهفته است و این افراد با استفاده از خلأهای قانونی، صیدهای بی‌رویه توسط کشتی‌های چینی را ساماندهی کرده‌اند.
او گفته است صیدهای بی‌رویه آبزیان توسط کشتی‌های صنعتی و چینی صیادان را گله‌مند کرده است، این درحالی است که صیادان سنتی به جز صید ماهی منبع اقتصادی دیگری برای ارتزاق ندارند، اما متاسفانه کشتی‌های صنعتی با صید ماهی‌های خرد و بزرگ، اقتصاد صیادان داخلی را بر هم می‌زنند.
عبدالغفور ایران‌نژاد، نماینده مردم چابهار در مجلس گفته است که نه‌تنها صید ترال توسط کشتی‌های چینی در آب‌های عمان انجام می‌شود، بلکه حدود ٢٦ تا ٢٨ کشتی بزرگ صیادی نیز از استان‌هایی چون هرمزگان و بوشهر برای صید ترال راهی آب‌های چابهار می‌شوند.
ایران‌نژاد گفت که وجود نظارت‌های قوی و اعمال محدودیت‌های شدید برای صید مخرب ترال در استان‌های مذکور باعث شده صیادان آنها برای این‌گونه صید راهی آب‌های چابهار شوند و با پرداخت پول به شیلات سیستان‌وبلوچستان و در غیبت نظارت از سوی استاندار و استانداری، بزرگترین لطمه را به ذخایر آبی سیستان‌وبلوچستان و صیادان و مردم محرومش وارد کنند.
ضد و نقیض‌گویی شیلات درباره ماهیگیران خارجی
با این وجود، سازمان شیلات زیر بار نمی‌رود و مدیران این سازمان گاهی با گفته‌های ضد و نقیض حضور چینی‌ها و هندی‌ها را در آب‌های ایران تأیید و گاهی به‌طور کل رد می‌کنند.
هدایت‌الله میرمرادزهی، مدیرکل شیلات سیستان‌وبلوچستان اعلام کرده است که کشتی‌های چینی وجود دارند، اما متعلق به چینی‌ها نیستند و دارای شریک ایرانی‌اند و از سویی، مجوزهای یک تا دو ماهه برای کشتی‌های صید «ترال» چینی و تنها برای صید ماهی‌های غیرمأکول ( حرام‌گوشت) صادر شده است.
حسین حسینی، مجری طرح توسعه پایدار صید فانوس ماهیان هم به فارس گفته است: کاهش میزان ذخایر در آب‌های کم‌عمق جنوب ربطی به فعالیت شناورهای صیادی ندارد، بلکه صید بی‌رویه قاچاق صیادان سنتی علت اصلی است.
او در پاسخ به این‌که شنیده می‌شود به دلیل فعالیت بیش از حد و تعداد زیاد کشتی‌های صیادی چینی در آب‌های جنوب، ذخیره ماهیان برای صید بومی و سنتی بشدت کاهش یافته، با رد این موضوع گفت: تمام کشتی‌های صیادی فعال در آب‌های جنوب تحت حاکمیت جمهوری اسلامی ایران و با پرچم ایران است که برای فعالیت باید گواهی ثبت سازمان دریانوردی و سازمان شیلات را مطابق چارچوب و آیین‌نامه‌های صید و صیادی دریافت کنند و اگر هم کشتی‌ای تحت عنوان چینی یاد می‌شود، قطعا شریک تجاری طرف ایرانی است.
حسینی همچنین به این نکته اشاره کرد که شناورهای صیادی در عمق بالای ٢٠٠ متر فعالیت می‌کنند که ربطی به محدوده برداشت صیادان سنتی ندارد، چرا که صیادان سنتی در عمق‌های کم با گونه‌های متفاوت و محدوده‌های متفاوت فعالیت می‌کنند.
البته حسن صالحی، رئیس سازمان شیلات به صورت کلی وجود صیادان چینی در آب‌های ایران را منکر شده و به ایسنا گفته است که چینی‌ها به‌طور کل در آب‌های ایران حضور ندارند و در آب‌های آزاد صید می‌کنند.
برخورد با صیادهای متخلف هندی
صیادهای هندی در آب‌های ایران مشغول صید ماهی هستند و همین مسأله ادامه فعالیت برای صیادان ایرانی را سخت کرده است. «این بخشی از گفته صیادان آب‌های جنوب کشور است که مدیرکل دفتر امور صید و صیادی شیلات آن را تأیید کرده و درخصوص آن می‌گوید: این تخلف صرفا در آب‌های ایران رخ نمی‌دهد و در همه جای دنیا شاهد هستیم که برخی از صیادهای کشورهای دیگر به صورت غیرمجاز در آب دیگر سرزمین‌ها مشغول صید ماهی هستند. حتی بعضا تخلفاتی از این دست هم توسط صیادهای ایرانی در آب‌های دیگر کشورها هم صورت می‌گیرد.
او با تأکید بر این‌که هرگونه صید ماهی در آب‌های ایران باید توسط کشتی‌های تحت پرچم ایران که مجوز لازم را از سازمان بنادر اخذ کرده‌اند، صورت گیرد، ادامه داد: با تمامی متخلفان در این بخش بشدت برخورد می‌شود و صیادهای هندی و دیگر صیادهای متخلفی که دستگیر شوند دادگاهی و به پرداخت جرایم سنگینی محکوم می‌شوند.
آب‌های ایران را به چینی‌ها اجاره ندادیم
آخوندی با اشاره به فعالیت ١١هزار و ٣٣٠ شناور تمام ایرانی در آب‌های سرزمینمان گفت: درحال حاضر ٨٠٠ فروند ناوگان ایرانی در آب‌های بین‌الملل مشغول صید ماهی هستند. در چنین شرایطی چه لزومی دارد که از آب‌های ایران برای صید به شناورهای چینی اجاره داده شود.
به گفته او هر شناوری که در آب‌های ایران تردد می‌کند باید ٥١درصد سهامش در اختیار ایران بوده و تحت پرچم کشورمان باشد در غیراین صورت تردد آن غیرقانونی بوده و با آنها برخورد می‌شود.
هیچ صیادی بر اثر شلیک گلوله کشته نشده
اما کشته شدن دو تن از صیادهای ایرانی توسط صیادهای هندی از دیگر اخبار منتشر شده در روزهای گذشته بود که مدیرکل دفتر امور صید و صیادی شیلات آن را رد کرده و این‌گونه توضیح می‌دهد: صیادهای کشته شده در یک قایق بدون مجوز درحال صید ماهی بوده‌اند که گرفتار طوفان شده و غرق می‌شوند و هیچ‌گونه تیراندازی رخ نداده است.
