نوروز بی‌زباله با طبیعت
روزهای نوروزی، وقت دل‌زدن به دریا و جاده و طبیعت است. ما خوشحال از رفتن به دامن طبیعت و طبیعت هراسان از موج جدید تخریب و زباله‌های پرشماری که بارشان تا صدها سال قرار است روی دوش زمین سنگینی کند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، چندی است که به پیشنهاد کاوه مدنی، معاون سازمان حفاظت محیط زیست، چالشی با عنوان بی‌زباله کلید زده شده و هرکس در شبکه‌های اجتماعی از این می‌گوید که برای کاستن از حجم زباله‌های زمین چه می‌کند و بعد دیگران را هم به این چالش دعوت می‌کند. از سیاست‌مداران و نمایندگان مجلس گرفته تا هنرمندان و روزنامه‌نگاران تا مردم کوچه و خیابان، از بقال‌ها و نانواها تا مادرها و مادربزرگ‌ها به این چالش پیوستهاند و هر‌کدام از طرح و ایده خود برای کم‌کردن زباله‌ها گفته‌اند. «چالش بی‌زباله به دنبال فراهم‌کردن یک راهکار ساده است. راهکاری که توجه مردم را به موضوع تولید زباله و مدیریت پسماند جلب کند». این تعریف را خود کاوه مدنی درباره چالش بی‌زباله طرح کرده است.
کلید‌واژه اصلی این چالش هم البته یک چیز است؛ «از خودمان شروع کنیم».
نکته اساسی ماجرا از این قرار است که در این چالش قرار نیست با طرح و برنامه‌های بزرگ و بلندپروازانه و رؤیایی کسی از حل معضل زباله در فلان مدت‌زمان حرف بزند، طرح‌هایی که همه ما هم به تجربه فهمیده‌ایم که امکان موفقیت‌شان اندک یا حتی ناشدنی است؛ اما وقتی پای شروع‌کردن از خودمان در میان باشد؛ یعنی قرار است موفقیت‌های کوچک و شخصی را رقم بزنیم و هر‌کدام به سهم خودمان گامی حتی کوچک برداریم تا در کنار هم به موفقیتی بزرگ برسیم.
داستان چالش بی‌زباله از جایی آغاز می‌شود که هر کسی راهکاری را برای تولید زباله کمتر در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارد و در انتهای آن از دوستان خود دعوت می‌کند تا آنها هم در این چالش شرکت کنند. میترا حجار، شهیندخت مولاوردی، طیبه سیاوشی و پژمان جمشیدی نخستین افرادی بودند که از سوی دکتر کاوه مدنی، معاون سازمان حفاظت محیط زیست، به این چالش دعوت شدند. پس‌از‌آن رضا یزدانی، مینو خالقی، اسماعیل کهرم و چندین و چند چهره شناخته‌شده دیگر هم به این چالش پیوستهاند.
نکته جالب در‌این‌میان حضور گسترده مردم در چالش بی‌زباله است. هرکس به سهم خود سعی کرده تا راهکارهایی را در‌این‌باره با دیگران به اشتراک بگذارد. از کودکان دبستانی گرفته تا اهالی سینما و ورزشکاران. در واقع همه مردم در کنار هم سهمی در شکل‌گیری این جریان خودجوش ایفا می‌کنند و این چالش و شیوه اجرائی آن می‌تواند بیش از هر زمان دیگری ضرورت نقش فرهنگ‌سازی واقعی و عاری از شعار را در جامعه و سیستم مدیریتی کشور روشن کند.
بی‌خیال مار و سمندر و لاک‌پشت
روزهای پیشانوروزی امسال مثل هر سال دیگر پر از خبرها و توصیه‌ها و هشدارها درباره خرید و فروش انواع جانوران و آبزیان نوظهور روی سفره‌های هفت‌سین بود. مدتی است مد شده که کسانی لاک‌پشت و مار و سمندر لرستانی را به سفره‌های هفت‌سین خود اضافه کرده‌اند. کاری که هشدار و اعتراض جدی مسئولان و فعالان و دوستداران محیط زیست را به دنبال داشته است.
همین روز گذشته فرمانده یگان محیط زیست استان تهران با اعلام این خبر که حدود سه هزار لاک‌پشت برکه‌ای و مار آبی در سطح استان تهران جمع‌آوری و پس از بازپروری در یکی از شهرهای شمالی رهاسازی شدند، گفت: امسال از زنده‌گیری سمندر لرستانی جلوگیری شد.
آن‌طور که نقی میرزاکریمی، فرمانده یگان محیط‌زیست استان تهران، به فارس گفته است، امسال از عرضه سمندر لرستانی در تهران و دیگر شهرهای کشور در آستانه نوروز جلوگیری به عمل آمده است. او گفت: بر‌اساس ابلاغ سازمان محیط زیست از زنده‌گیری حیات وحش به‌ویژه سمندر لرستانی به نقاط مرکزی کشور و فروش در میادین میوه و تره‌بار جلوگیری به عمل آمد. امسال از زنده‌گیری سمندر لرستانی در استان لرستان و شمال خوزستان با پایش‌های روزانه در زیستگاه‌های این حیوان جلوگیری شد.
میرزاکریمی اظهار کرد: توانستیم در سه سال گذشته زنده‌گیری سمندر لرستانی را در استان زیستگاهش کنترل کنیم و با فرهنگ‌سازی از سوی سازمان‌های مردم‌نهاد و رسانه‌ها، این گونه در حال انقراض دیگر در سفره هفت‌سین ایرانیان جای نگرفت. فرمانده یگان محیط زیست استان تهران اعلام کرد: امسال در کنار خرید و فروش ماهی قرمز برخی سودجویان به دنبال فروش مار آبی و لاک‌پشت برکه‌ای بودند که از استان‌های شمالی به صورت غیرمجاز به تهران منتقل شده بود که بر‌اساس هماهنگی با شهرداری و بازرسی اصناف و ترتیب گشت‌های مشترکی با همکاری پلیس پایتخت تا حدود بسیاری از خرید و فروش این آبزیان جلوگیری شد.
به گفته میرزاکریمی گشت و پایش‌های یگان حفاظت محیط زیست در ایام نوروز ادامه دارد و محیط‌بانان در آماده‌باش به سر می‌برند. او همچنین هشدار داد: مارها و لاک‌پشت‌های آبزی چون در برکه‌ها و لجن‌زارها زندگی می‌کنند، ممکن است حامل بیماری‌های پوستی و قارچی باشند. از مردم هم می‌خواهیم در صورت مشاهده خرید و فروش این آبزیان به‌هیچ‌عنوان به این حیوانات دست نزنند.
هوای کویر را داشته باشید
کویر از محبوب‌ترین نقاط برای گردش و عشق و صفای مسافران نوروزی است؛ اما کویر هم با تپه‌های شنی و ماسه‌ای و شکل و شمایل به نظر خشک و بی‌آب‌و‌علفش یک زیست‌بوم زنده نیازمند حفاظت است؛ اما خیلی‌ها این حساسیت را نمی‌دانند و بی‌توجه به اهمیت کویر آن را به‌عنوان آلودگی‌های زباله‌ای و صدایی و بصری می‌آلایند. با‌این‌حال حرفه‌ای‌های کویرگردی برای دیگر گردشگران کویر توصیه‌هایی دارند که شنیدن و خواندن‌شان به نظر مفید است. این بخشی از توصیه‌هاست:
در منطقه زباله نریزید و روی طبیعت اثری مخرب بر جای نگذارید و به‌این‌ترتیب تأثیرات منفی را بر مقصد بازدید‌شده خود کاهش دهید. زباله‌های خود را برگردانید و از انداختن ته‌سیگار در محوطه کویر خودداری کنید. به گیاهان و جانوران و اشیایی که می‌بینید یا توجه شما را جلب می‌کنند، دست نزده، آنها را از منطقه خارج نکنید و از آسیب‌رساندن به محیط‌زیست گیاهی و جانوری به‌شدت اجتناب کنید.
از ایجاد سروصدا و صحبت‌کردن با صدای خیلی بلند خودداری کنید تا آرامش منطقه حفظ شود.
از غذادادن به حیوانات و پرندگان خودداری کنید.
به فرهنگ، سنن و آداب و رسوم مردم مناطق مسکونی اطراف کویر احترام بگذارید. درباره آثار تاریخی و فرهنگی و همچنین درباره محیط‌های مختلف گردشی و دیدنی طبیعی و زبان محلی و جانوران و گیاهان اطلاعات لازم را کسب کنید.
