همه شمول بودن محیط های شهری نشانه مدنیت و ارتقای حس شهروندی

متن نطق پیش از دستوری این عضو شورای شهر تهران به شرح ذیل است:

ماه اسفند همواره پر از اتفاقات مبارک و خوب بوده است روزهای مقاومت و پیروزی دراین ماه در طول تاریخ سیاسی کشور معنا دار بوده و روزهای حیات و استقبال از سالی نو و امیدی دوباره.

امسال نیز به دلیل میلاد مبارک حضرت زهرا(س) این ماه مزین به نام این حضرت و روز زن در ایران شده است روزی که در اثر یک اتفاق تاریخی با ۸ مارس روز جهانی زن همزمان شده و این بیانگر ضرورت نگاهی دوباره به مسئولیت ها و ضرورتها است.

دراین ماه ۲۹ اسفند و سالروز ملی شدن صنعت نفت با همت یکی از بزرگان تاریخ سیاست این کشور یعنی دکتر محمد مصدق روبرو هستیم انسانی که توانست با اتکا به مردم بزرگترین سرمایه این کشور یعنی نفت را به دامان ملت بازگرداند. دراین ماه استقبال از بهار رقم خورده، بهار طبیعت که به  بهار زندگی پیوند خورده و شوری برای شکفتن و مهری برای دوباره دیدن و دوباره دوست شدن را با خود همراه کرده است.

وی ادامه داد: کلامم را در سه بخش بیان می کنم. 

بخش اول: نگاهی به اسفند شورای شهر پنجم

هدف از این بخش نگاهی به آنچه کردیم و پیش رو داریم است:

۱ -آنچه کردیم ریل گذاری بود و آنچه در پیش داریم اقدامی از جنس اجرا

۲- آنچه کردیم جستجوی نقاط ضعف و قوت بود و آنچه در پیش داریم برنامه ریزی و اقدام است، 

۳- آنچه کردیم تبیین رویکردها بود و آنچه می کنیم نظارت بر عملیاتی شدن رویکرد ها

۴- آنچه کردیم بررسی و تصویب بودجه بود و آنچه می کنیم تلاش برای عملیاتی شدن ان است

۵- آنچه کردیم شناسایی دو معضل بزرگ شهر تهران یعنی الودگی هوا و ترافیک بود و

۶- آنچه کردیم تصویب بودجه ای درخور برای این دو هدف بود

بودجه سند رویکردی ما به شهر و مردمان شهر بود که برای اولین بار در تاریخ بودجه ریزی شهر در اینه شفافیت مباحث کارشناسانه را پیگیری کردیم و با تاکید بر اهداف ذکر شده بودجه ای هدفمند را تعریف کردیم

آنچه کردیم سازماندهی  و ساماندهی بود و آنچه انجام مید هیم برنامه ریزی و کنترل است

شورای ۲۱ نفره مفتخر است که در تاریخ ۵ دوره شورای شهر به تصویب طرح ها و لوایح فراوان و زیاد دل نبسته بلکه به بهره گیری از قوانین تنظیم یافته پیشین و رفع کاستی ها برای عمل نکردن به قوانین پرداخته است.

شورای ۲۱ نفره دور پنجم مفتخر است که به رغم همه کاستی های و مشکلات در تمام لحظات این ۶ ماه در کنار شهر وندان بوده و بر تعهداتش با شهروندان مبنی بر شفافیت و پاسخگویی باقی مانده است ( وجوود بیش از ۴۰ جلسه علنی بیانگر این مهم است ).

این شورا مفتخر است که با حضور مردان و زنان کارآزموده تلاشی سخت را برای شناسایی منافذ فساد برانگیز آغاز کرده و از پشتیانی شهروندان برخوردار است.

بخش دوم : روز زن و روز جهانی زن

موضوع زنان و زن در جریان اصلاح طلبی در تفاوت رویکردها است. اصلاح طلبان با تکیه بر مقام انسان و باور اینکه زن بودن و مرد بودن تفاوتی در ماهیت انسانی آنها ایجاد نمی کند و مصداق این رویکرد را جایگاه بلند مرتبه حضرت زهرا ( س) و نگاه عمیق و جدی و انسانی حضرت رسول به وی را، می دانند.

زن در نگاه اصلاح طلبی انسانی توانمند و هوشمند است که در مقام بندگی با برادران خود همسان است و در مقام تقوا هیچ تفاوتی با دیگران ندارد.

در نگاه اصلاح طلبی گام های رو به جلو برای زنان و مردان ربطی به جنسیت آنها ندارد و آنچه تفاوت ها را معنا می کند سلیقه ها و ذائقه هاست.

در نگاه اصلاح طلبی که امروز ما منادیان ان هستیم و شهروندان تهرانی ان را برای مدیریت شهری انتخاب کرده اند زنان به دلایل تاریخی فرهنگی و اجتماعی از صحنه اجتماع دور نگه داشته شده اند و لازم است شرایط مناسب برای رفع این مسائل فراهم شود.

در نگاه اصلاح طلبی راهکار برون رفت از این مسئله تاریخی ایجاد سهمیه مثبت و ریل گذاری مناسب برای جلب مشارکت زنان و حذف اقدامات دور نگاه داشتن زنان از ظرفیت های اجتماعی – سیاسی جامعه است.

در نگاه اصلاح طلبی زنان خود به وظایف مادری و مردان خود به وظایف پدری جامعه عمل می پوشانند و خود کارآزموده این مهم هستند چراکه نقشهای آنها وابسته به جنس آنهاست اما به عنوان اعضا جامعه این مهم با تبعیض روبه رو شده و این جامعه بوده که این تبعیض را ایجاد کرده نه زنان و نه مردان هیچ یک با جریان تبعیض همراه نیستند. از این رو رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان یکی از مهم ترین مولفه های گفتمان ساز جریان اصلاح طلبی است. لذا پرداختن به مسائل زنان نه در مناسبت ها و زادروزها بلکه در متن گفتمان اصلاحات است.

زبان سخن در ادبیات اصلاح طلبان ادبیات مردم محورانه است و پایگاه رای آوری آنان مردم هستند لذا باید روند گفتگو میان شورای شهر و مردم در عرصه مکانیسمی جدید تعریف شود. مکانیسمی که مدیریت شهری جدید منادی  و مبدع آن است.

در نگاه اصلاح طلبی و جمهوری اسلامی ایران به بیان رهبر کبیر انقلاب مردم ولی نعمت ما هستند پس ابزار سخن با مردم را بیاموزیم.

در روزهای گذشته وقایعی به وقوع پیوست که لازم است بار دیگر به دنبال جستجوی راهکار گفتگو با مردم از نگاه پذیرش انواع شکاف های موجود در جامعه به ویژه شکاف نسلی و شکاف جنسیتی و شکاف طبقاتی بود. شکافهایی که اگر برنامه ریزان و تصمیم گیران هرچه زودتر برای آنها راهکار برون رفت را جستجو نکند به گودالهای عمیق مبدل خواهد شد.

برخورد با حجاب و رفتاری موسوم به دختران انقلاب از این دست است. سوالاتی که حادث شده و پاسخ هایی که درخور نبوده و حتی به صورت امنیتی درآمده است. لازم است با اتکا به رویکرد رهبری انقلاب برای ایجاد کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه به بسط این کرسی ها در جامعه روی بیاوریم و مسائل زنان را با ایجاد فرصت های گفتگو در جهت پاسخ به سوالات و رفع ابهامات و تغییر در رفتار مرتفع کنیم.

حضور زنان در مسابقات ورزشی و .... همه مصادیقی از طرح مسائلی تازه در حوزه اجتماع دارد بدانیم که رفتار انتظامی و امنیتی را برای گفتگو با زنان و همشهریان نباید به عنوان نخستین راه تجربه کنیم

بخش سوم: ضرورت نشر عدالت در شهر

شهرها پدیده ای چند کارکردی و چند وجهی هستند که در زمره پیچیده ترین سیستم های انسان ساخت شناخته شده توسط بشر محسوب می شوند و آنچه موجب سرزندگی فضاهای عمومی و ارتقای کیفیت محیط شهری می گردد حضور مردم و تعاملات اجتماعی میان آنها فارغ از سن، جنسیت، نژاد، قومیت، گروه بندی اجتماعی و توانایی های فردی می باشد.زنان، دارای حقوق شهروندی در استفاده از این فضاها می باشند، چون همه شمول بودن محیط های شهری برای گروه های مختلف سنی، جنسی و اجتماعی موجب افزایش حضور مردم و نشانه مدنیت و ارتقای حس شهروندی است.

 متناسب بودن ابعاد فضا و هم چنین مبلمان شهری می تواند نقش مهمی در تأمین آرامش ذهنی کاربران داشته باشد. امروزه ساخت وسازهای غیر اصولی در فضاهای شهری سبب گردیده تا شاهد عدم مطلوبیت این فضاها باشیم. به طوری که گاهی در برخی از سکونت گاه ها ابعاد فضاها و مبلمان مربوطه که می بایست مطابق با کارکرد اصلی آن باشد، هماهنگی لازم را با خصوصیات استفاده کنندگان نداشته و موجبات ناکارآمدی فضاها را فراهم میسازد. رویکرد جنسیتی در برنامه ریزی و طراحی فضاهای شهری مبتنی بر نیازهای مردان به ایجاد فضاهای مردانه منجر شده و شهرسازی را دچار نوعی کوری جنسیتی کرده است. بنابراین حضور زنان در فضا حق مسلم زنان است و آنان نیز همانند مردان باید از شرایط برابر برای حضوردر فضاهای شهری برخوردار باشند. برنامه ریزی جامع محور و ایجاد تغییر در شبکه معابر در قالب رویکرد انسان این فرصت را به شهروندان می دهد که فارغ از هرنوع محدودیت فیزیکی از فضای شهری بهره ببرند .

سیستم حمل‌ونقل عمومی که دارای زیرساخت های گسترده و مطلوب باشد، برای زنان اهمیت بیشتری نسبت به مردان دارد و می‌تواند فرصت اشتغال و جابه‌جایی در شهر را برای آنها به مراتب افزایش دهد. این موضوع به ویژه برای زنان طبقه پایین و زنان کارگر که وابستگی این قشر به حمل‌ونقل عمومی بیشتر است، اهمیت مضاعفی دارد. یکی از انتقادات جدی که از منظر زنانه به رویکرد برنامه‌ریزی شهری در دوره گذشتهبه شهرداری تهران مطرحمیشد، قربانی کردن حمل‌ونقل عمومی به پای توسعه بزرگراه‌هاست. در همین راستا طبق پژوهشی که شورای شهر تهران در آبان ماه ۱۳۹۲ با عنوان «طرح سنجش عدالت در تهران» انجام داد نشان میدهد نرخ مالکیت خودرو در مناطق پایین و بالایپایتخت بیش از ۵۰ درصد با هم تفاوت دارد که می‌توان به سهولت متوجه شد رقم این اختلاف در مورد زنان بسیار بالاتر است و عدم توجه به حمل‌ونقل عمومی به نفع حمل‌ونقل خصوصی (بزرگراه‌ها) مستقیما زنان فرودست را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. بویژه این‌که اغلب مناطق فقیرنشین و کارگری از مراکز کار و اشتغال قلب شهر فاصله بسیار زیادی دارند.

از سوی دیگر به دلیل تشدید مشکلات اقتصادی، به گواهی آمارهای رسمیقریب به ۶۰۰۰ نفر از ساکنین پایتخت دستفروشی را به عنوان راهی برای امرار معاش انتخاب کردند. به دلیل آنکه زنان در بحران‌های اقتصادی نخستین کسانی هستند که از چرخه اقتصاد رسمی کنار گذاشته می‌شوند، بخش عمده از این کسبه پایتخت را علی رغم شرایط سخت محیط کاری زنان تشکیل میدهند، بنابراین دستفروشی برای بسیاری از افراد بویژه برای بخشی از زنان فعالیتی حیاتی است که با اتخاذ رویکردهای خلاقانه در مدیریت شهری این پدیده می‌تواند بدیلی برای همه تلاش‌های برنامه‌ریزان به منظور زنده کردن فضاهای عمومی و ایجاد امنیت در فضاهای شهری برای زنان باشد. بنابراین لازم است در دوره جدید مدیریت شهری ساماندهی و تعریف فضاهای مناسب برای کسب و کار آنان در اولویت جدی قرار گیرد.

به طور کلی وقتی این گزاره که سهم زنان در عرصه‌های اجتماعی و مدیریت افزایش یابد را مطرح می کنیم، منظور این است که زنان نیز مانند مردان تجربه کاری به دست بیاورند که چطور رفتار حرفه‌ای داشته باشند و وقتی ما به آن‌ها فرصت ندادیم که استعدادهایشان در عرصه‌های اجتماعی را نشان دهند، طبیعی است که تجربه کافی برای مدیریت نداشته باشند و در رفتارهای خود دچار چالش ‌شوند. زنان به دلیل حس انسان دوستانه، سلامت کاری و مطالبه گری بیشتر، با حضور گسترده در عرصه تصمیم گیری و سیاست گذاری های ملی و محلی،مسائل و نقصان های جامعه و شهر را بصورت جدی‌ تر پیگیری خواهند نمود. راهبرد صحیح، افزایش کمی و کیفی حضور زنان در جامعه، پیگیری جدی برای افزایش ایمنی و امنیت و کاستن از تبعیض جنسیتی است که مدیریت شهری جدید این رویکرد و مساله را به عنوان یک بایستگی و دغدغه اساسی در دستور کار قرار دهد.