جنگ تجاری به سبک «دونالد ترامپ»
بازارهای جهانی روز جمعه از تصمیم غافلگیر کننده ترامپ برای اعمال تعرفه‌های سنگین روی واردات فولاد و آلومینیوم متزلزل شدند.
به گزارش اقتصادآنلاین، ایران نوشت: «جنگ‌های تجاری خوب هستند و بُردن آنها آسان است.» ترامپ با همین جمله کوتاه در توئیتر علناً اقدام به آغاز جنگ تجاری را تأیید کرد. او تصمیم گرفته است تا خلاف توافقنامه تجارت آزاد، تعرفه واردات فولاد به امریکا را افزایش دهد. عمده‌ترین صادرکنندگان فولاد به امریکا نیز کانادا، اتحادیه اروپا، کره جنوبی، مکزیک، برزیل، ژاپن و چین هستند، اما کنکاش در گزارش‌های مختلف از تصمیم جدید ترامپ، نشان می‌دهد که او بیشتر چین را هدف گرفته است.
نشریه نیویورکر روز گذشته در گزارشی مسأله جنگ تجاری ترامپ را چنین توضیح داد:«زمانی که مشاوران بازرگانی دونالد ترامپ درباره دامپینگ محصولات چین مانند استیل و آلومینیوم گلایه می‌کردند، در کشورهای دیگر با زیر قیمت بازار امتیاز داشتند. در 15 سال گذشته، تولید محصولات استیل و آلومینیوم چین به شدت زیادی افزایش یافته و ظرفیت بازارهای جهانی را هم افزایش داده است. شرکت‌های چینی همچنین به‌طور گسترده‌ای به ارائه قیمت‌های پائین متهم هستند. تولیدکنندگان امریکایی برای رقابت با واردات ارزان چینی به دردسر زیادی افتاده‌اند. بسیاری از کارگاه‌ها بسته شده و هزاران کارگر شغل شان را از دست داده‌اند.»
بر اساس این گزارش، کابینه ترامپ تنها دولت غربی نیست که نگران این مسأله باشد. سال گذشته اتحادیه اروپا تعرفه را برای برخی از انواع لوله‌های فولادی چینی تا 28.5 درصد بالا برد؛ این اقدام بعد از آن بود که اروپایی‌ها دریافتند این محصولات با قیمت‌های پائینی صادر می‌شود. کمیسیون اروپا نیز در اطلاعیه‌ای اعلام کرد:«اتحادیه اروپا اقدامات دفاعی مختلفی را برای مقابله با واردات محصولات فولادی چینی با عملکرد 43 درصدی ضد دامپینگ در خصوص 20 محصول تولید شده در چین مد نظر دارد.»
البته رویکرد مثبت به اقدامات ترامپ در همه رسانه‌ها وجود نداشته است. سی ان بی‌سی نیز روز گذشته در گزارشی نوشت:«بازارهای جهانی روز جمعه از تصمیم غافلگیر کننده ترامپ برای اعمال تعرفه‌های سنگین روی واردات فولاد و آلومینیوم متزلزل شدند، اما یک بررسی که از اسناد داخلی کاخ سفید به دست آمده، نشان می‌دهد که مردم اعتماد چندانی به این اقدامات ندارند و برخی بر این باورند که مانور سیاسی ترامپ که بدون نظارت حتی توسط کارمندان خود او شروع شده، می‌تواند در نهایت به شرکت‌ها و مصرف کنندگان امریکایی آسیب برساند.» بر اساس گزارش سی ان بی‌سی و به گفته دو مقام رسمی، تصمیم ترامپ برای راه اندازی یک جنگ تجاری ناشی از خشم او بر سر مسائل دیگر از جمله بحث قدیمی دخالت روسیه در انتخابات 2016 امریکا بود. به گفته آنها ترامپ عصبانی و آماده شروع یک جنگ بود و او به همین ترتیب جنگ تجاری را انتخاب کرد؛جنگی که بر خلاف نظر و مشاوره‌های طولانی مدت مشاوران اقتصادی و اعضای اقتصادی کابینه ترامپ بود.
تاکتیک مذاکراتی؟
اما این اقدام ترامپ به هر دلیلی که آغاز شده باشد، از سوی مقامات چینی نیز بی‌جواب نمانده است. روز جمعه پکن فوراً از امریکا خواست که:«به قوانین تجاری چند جانبه احترام بگذارد و همکاری لازم را با تجارت بین‌المللی و نظم اقتصادی داشته باشد.» بر اساس گزارش سی‌ان‌ان، مقامات چینی پیش از این نیز هشدار داده بودند که آنها هرچه را که برای دفاع از حقوق شان ضروری باشد، انجام خواهند داد. آنها همچنین اعلام کرده بودند که علاوه بر گزینه‌های دردناک اقتصادی که در قبال امریکا در دست دارند، می‌توانند منافع ژئوپلیتیکی امریکا را هدف قرار دهند.
اما رهبران جهان و مقام‌های نهادهای مالی جهانی با موضع‌گیری تند در برابر امریکا، دونالد ترامپ را از وارد شدن به یک جنگ تجاری برحذر داشته و گفته‌اند در صورت بالا رفتن تعرفه‌های صادرات فولاد و آلومینیوم به امریکا، آنها هم تعرفه‌های اقلام وارداتی از امریکا را افزایش خواهند داد. اگرچه برخی رسانه‌های امریکایی در تحلیل هایشان به اقدام سال گذشته اتحادیه اروپا برای وضع تعرفه‌های تجاری استناد می‌کنند، اما خود رهبران این اتحادیه نیز با اقدام جدید ترامپ مخالف بوده‌اند.
بر اساس گزارش رویترز، رهبران اتحادیه اروپا گفتند آماده‌اند که در صورت عملی کردن تصمیم امریکا برای بالابردن عوارض فلزات، آنها هم پاسخی «قاطعانه» به آن بدهند. مقام‌های تجاری اتحادیه اروپا می‌گویند پاسخ تلافی‌جویانه آنها شامل ۲۵ درصد افزایش تعرفه‌ها برای واردات کالاهای امریکایی به محدوده یورو است که معادل سه میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار در سال است.
اما با تمام این تفاسیر، سرمایه گذاران بازار سهام بر این باور هستند که ترامپ از جنگ تجاری، تنها به عنوان تاکتیکی برای مذاکره استفاده کرده است. بر اساس گزارش رویترز، روز جمعه درحالی‌که سرمایه‌گذارانی که ابتدا نگران بودند با وضع تعرفه بر فولاد و آلومینیوم طبق گفته ترامپ، جنگ تجاری به راه بیفتد، متوجه شدند رئیس‌جمهوری امریکا تنها یک برنامه مذاکراتی در پیش گرفته و به همین دلیل سهام وال‌استریت از سقوط بازگشت. اس‌اندپی۵۰۰ و نزدک از سقوط بیش از ۱ درصدی خود بازگشتند و در مقادیری مثبت بسته شدند. اما شاخص صنعتی داو در مقادیر پایین‌تری بسته شد و فعلاً امسال در قلمرو منفی قرار گرفته است.
فیل اورلاندو، استراتژیست ارشد بازار سهام در فدریتد اینوستورز در نیویورک می‌گوید:«سرمایه‌گذاران تصمیم گرفتند باور نکنند که یک جنگ تجاری تمام عیار در حال شکل‌گیری است و این کار ترامپ تنها برای جلب توجه جهانیان به کسری تجاری امریکا بوده است.»
