سه عامل بنیادی بروز بحران آب در ایران
عضو هیات علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران گفت: در دو دهه اخیر باید در جهت سازگاری با اثرات تغییر اقلیم و کاهش فشار بر منابع آب تلاش می شد اما دستاندازیها بر منابع آب شدت یافته و برداشتهای بی رویه از منابع آب سطحی و زیرزمینی توان حوضههای آبریز در تغذیه منابع سطحی و زیرزمینی را کاهش داد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فارس، بنفشه زهرایی در پاسخ به این سئوال که خشکسالی رخ داده در کشور تا چه اندازه به سوء مدیریت باز میگردد؟ گفت:خشکسالی یک پدیده طبیعی است و رخداد آن ارتباطی با سوء مدیریت ندارد چرا که ایران از میانه دهه هفتاد با کاهش قابل توجه روانآبهای سطحی مواجه شده است که متاثر از مجموعه عوامل طبیعی و غیرطبیعی است.
وی افزود: اثرات تغییر اقلیم بر بارش و دمای کشور در دو دهه اخیر تشدید شده و فراوانی و شدت وقوع خشکسالیها نیز تقویت شده است بنابراین در همین دوره که قاعدتاً بایستی در جهت سازگاری با اثرات تغییر اقلیم و کاهش فشار بر منابع آب تلاش میکردیم، دستاندازیها بر منابع آب شدت روز افزونی یافته و برداشتهای بیرویه از منابع آب سطحی و زیرزمینی باعث شده که توان حوضههای آبریز در تغذیه منابع سطحی و زیرزمینی کاهش قابل توجهی یابد.
زهرایی خاطرنشان کرد: به عبارت دیگر، تجمیع مداخلات انسانی در حوضههای آبریز با اثرات تغییر اقلیم و خشکسالیهای شدید به وقوع پیوسته، عدم تلاش دولت برای حفاظت از منابع آب و عدم مشارکت مجلس برای تدوین قوانینی که نهایتاً ساز و کار مناسب برای حفاظت از منابع آب را فراهم کند، منجر به بروز بحران آب در کشور شده است.
وضعیت منابع آب کشور حاصل مجموعه ای از اشتباهات در مدیریت منابع طبیعی کشور است
عضو هیات علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران در پاسخ به این سئوال که آیا با تغییر برنامههای وزارت نیرو می توان انتظار داشت که اشتباهات گذشته تکرار نشود؟ گفت: وضعیت منابع آب کشور حاصل مجموعه ای از اشتباهات در مدیریت منابع طبیعی کشور است که بخش کوچکی از آن شاید به وزارت نیرو بازگردد.
کارشناس آب افزود: بخش قابل توجهی از منابع آب کشور در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد و مدیریت مصرف آب در این بخش قاعدتاً بر عهده بخش کشاورزی است بنابراین دستگاه های برنامه ریز برای توسعه کشور کم آبی مثل ایران قاعدتاً باید موتور توسعه را بر بخشهای صنعتی کمآببر متمرکز میکردند نه بخش کشاورزی.
زهرایی ادامه داد: تا زمانی که بیش از 20 درصد از اشتغال کشور به بخش کشاورزی وابسته است، نمیتوان انتظار داشت که مصرف آب در بخش کشاورزی کاهش محسوسی پیدا کند. افزایش جمعیت در کنار شعارهای مربوط به تامین امنیت غذایی و خودکفایی در محصولات استراتژیک کشاورزی، قطعا منجر به افزایش روزافزون مصرف آب در بخش کشاورزی شده است.
بدنه دولت و مجلس اهمیتی به طرح های حفاظتی برای احیا و تعادل بخشی آب نمی دهند
وی خاطر نشان کرد: همراهی این فرآیند با تنش های عمیق در روابط بین المللی ایران با سایر کشورها، عملاً منجر شده که بدنه دولت و مجلس اهمیتی به طرح های حفاظتی وزارت نیرو برای احیا و تعادل بخشی منابع آب سطحی و زیرزمینی ندهند پس تا زمانی که نگرش اغلب مسئولان نظام جمهوری اسلامی به توسعه و پایداری منابع طبیعی کشور تغییر نکند، وزارت نیرو نخواهد توانست قدم موثری در حفاظت از منابع آب کشور بردارد و قطعاً عوض شدن شخص وزیر هم تغییری در این دور باطل ایجاد نخواهد کرد.