نه به «انتصاب مجدد پوتین»
مناطق مرکزی شهر مسکو و دیگر شهرهای روسیه، روز گذشته شاهد حضور سنگین نیروهای پلیس بود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، حضور گسترده نیروهای پلیس در شهرهای روسیه بعد از آن صورت گرفت که طرفداران آلکسی ناوالنی، رهبر اپوزیسیون روسیه، در پاسخ به درخواست او برای ترتیبدادن تجمعات اعتراضی، در شهرهای مختلف روسیه به خیابانها ریختند. در همین رابطه، خبرگزاری رویترز از حمله پلیس مسکو به دفتر مرکزی آقای ناوالنی در صبح روز یکشنبه خبر داده است. ناوالنی در پیامهای ویدئویی اخیر خود صراحتا خواستار تحریم انتخابات ریاستجمهوری از سوی مردم روسیه شده و مسئولان کنونی را دزد، ریاکار و منحرف خوانده است. بااینحال، پلیس مسکو علت حمله به دفتر مرکزی این رهبر اپوزیسیون را وجود گزارشهایی مبنیبر احتمال بمبگذاری در این دفتر عنوان کرده است.
اعتراض در یخبندان
گفته میشود که در حمله به دفتر مرکزی رهبر اپوزیسیون روسیه، شش نفر از متحدان ناوالنی از سوی نیروهای پلیس بازداشت شدهاند. علاوهبراین، پلیس در حمله به دفتر ناوالنی، یک استودیوی تلویزیونی را که در زمینه انتشار اخبار آنلاین فعالیت داشته نیز تعطیل کرده است. ناوالنی در حالی خواستار برگزاری تجمعات اعتراضی در اقصا نقاط این کشور شده که مقامات با هرگونه راهپیمایی در مسکو در سنتپترزبورگ مخالفت کردهاند که این مسئله میتواند به دستگیریهای گسترده منجر شود. دیمیتری پسکوف، سخنگوی ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، نیز نسبت به پیامدهای شرکت در راهپیماییهای غیرقانونی هشدار داده است. بنا بر گزارشات رسیده، ١٤ نفر در کمروف، شهری در غرب سیبری، در همین رابطه دستگیر شدهاند. در شهر اورلز نیز حدود هزار معترض در دمای ١٠- درجه در حمایت از درخواست ناوالنی برای تحریم انتخابات تجمع کردند. ماشا، دختر ١٦سالهای که هنوز به سن رأی نرسیده، در این رابطه به رویترز گفته است: «هرچند من هنوز به سن رأی نرسیدهام، ولی ما باید به فکر آینده باشیم و میخواهیم در کشوری زندگی کنیم که در آن انتخاباتی عادلانه برگزار شود». یوگنی رویژمن، شهردار اپوزیسیون این شهر، نیز از تحریم انتخابات حمایت کرده است. گفته میشود که خود آقای ناوالنی نیز قصد داشته تا در تجمع اعتراضی روز یکشنبه شرکت کند، اما با توجه به حمله نیروهای پلیس به دفتر او، این مسئله در هالهای از ابهام قرار گرفته است. الکسی ناوالنی، بهعنوان یک سیاستمدار و فعال ضدفساد شناخته میشود که در انتخابات شهرداری مسکو در سال ٢٠١٣ نیز با رأی بالایی دوم شده بود. او در دو سال گذشته به اقصا نقاط روسیه سفر کرد تا خود را برای رقابت انتخاباتی ریاستجمهوری سال جاری آماده کند، اما در شش ژانویه، دادگاه عالی روسیه با تأیید تصمیم کمیسیون مرکزی انتخابات، به صورت رسمی ناوالنی را از حضور در این انتخابات منع کرد. این ردصلاحیت بر اساس محکومیت ناوالنی به اتهام فساد در سال ٢٠١٣ صورت گرفت. دادگاه اروپایی حقوق بشر این محکومیت را «مغرضانه» و «مستبدانه» خوانده است. بنا بر باور آقای ناوالنی و هوادارانش، این انتخابات بدون حضور چهرههای واقعی اپوزیسیون، چیزی بیشتر از یک رأیگیری نمایشی نیست. ممانعت از شرکت ناوالنی بهعنوان یک چهره کاریزماتیک و همچنین رهبر اپوزیسیون روسیه در انتخابات این کشور به معنای این است که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور کنونی روسیه، کار سختی برای پیروزی در انتخابات نخواهد داشت.
مخالفان پوتین بر سر دوراهی
به نظر میرسد انتخابات ریاستجمهوری سال جاری در روسیه مردم این کشور را به دو گروه تقسیم کرده است؛ گروهی که در انتخابات شرکت خواهند کرد و گروهی که به نظر قصد تحریم انتخابات را دارند. خانم سربریاکوف، مدیر یک کلینیک در مسکو، در همین زمینه به فایننشالتایمز گفته است که خانواده او مشکل خاصی با رأیدادن ندارند. بااینحال دختر ١٨ساله او که تازه به سن رأیدادن رسیده است، مصمم است که در اعتراض به رد صلاحیت الکسی ناوالنی، رهبر اپوزیسیون، انتخابات را تحریم کند. او معتقد است که رأیدادن به گریگوری یاولینسکی، نامزد ریاستجمهوری از حزب لیبرال، تنها بازیکردن در زمین کرملین است. به نظر میرسد این تردیدی است که بسیاری از رأیدهندگان روسی منتقد آقای پوتین با آن مواجهاند.
البته بحث تحریم انتخابات بعد از رد صلاحیت ناوالنی برای شرکت در انتخابات ریاستجمهوری قوت گرفت. او پس از آن پویشی را به راه انداخت که از آن بهعنوان «اعتصاب رأی» یاد کرده است. ولادیمیر میلوف، یکی از چهرههای سیاسی برجسته و حامی ناوالنی پا از این فراتر گذاشته و از رأیگیری ١٨ مارس نه بهعنوان یک انتخابات بلکه بهعنوان «انتصاب مجدد پوتین» یاد میکند. در همین زمینه، گرگوری ساتاروف، رئیس بنیاد ایندم، یک گروه غیردولتی با هدف گسترش دموکراسی در روسیه بر این باور است که در چنین شرایطی انتخاب میان مشارکت یا عدم مشارکت در انتخابات ریاستجمهوری هیچ چیز را برای مسئولان تغییر نمیدهد. او دراینباره اینطور میگوید: «با مشارکت ما، درصد مشارکت افزایش مییابد و با مشارکتنکردن ما، رأی فردی که ازپیشتعیینشده افزایش مییابد».
از نظر بسیاری از سیاستمداران و تحلیلگران منتقد کرملین، رژیم روسیه میتواند نتیجه انتخابات را به خواست خود رقم بزند و این کار را از طریق تحت کنترل قراردادن نخبگان محلی، رد صلاحیت سیاستمداران احزاب اپوزیسیون به بهانههای مختلف، افزایش فشار بر گروههای اپوزیسیون و غیردولتی و مهار رسانهها انجام میدهد. از نظر آنها، توقف فعالیتهای مرکز نظرسنجی لوادا بهعنوان تنها سامانه نظرسنجی مستقل در روسیه، یکی از مصادیق اعمال نفوذ و فشار مقامات دولتی است. لوادا پیشتر اعلام کرده بود که فقط ٢٨ درصد از شرکتکنندگان در نظرسنجی از شرکت در انتخابات ریاستجمهوری اطمینان داشتند. همین مسئله باعث شد این مؤسسه انتشار نتایج نظرسنجیهای خود را متوقف کند. سال گذشته، دولت از این مرکز بهعنوان یک عامل بیگانه یاد کرد؛ اتهامی که میتواند خطر محاکمه گردانندگان این مرکز را به دنبال داشته باشد. درواقع این مسئله، فضا را برای فعالیت مراکز نظرسنجی وابسته به کرملین باز میکند. مرکز تحقیقات افکار عمومی روسیه بهعنوان یکی از این مراکز، پیشبینی کرده که درصد مشارکت ٧٠ درصد باشد و پوتین نیز با کسب ٧٣ درصد آرا به پیروزی برسد.
با وجود تمامی این تنگناها و محدودیتها، برخی از فعالان سیاسی در روسیه بر این باروند که باید همچنان در انتخابات شرکت کرد. از نظر النا لوکیانووا، متخصص قوانین انتخاباتی و حقوق اساسی، تحریم انتخاباتها بهنفع رژیمهای اقتدارگراست. ماکسیم کاتز، یک سیاستمدار جوان که با ستاد انتخاباتی یاولیسنکی همکاری دارد، فراخوان ناوالنی برای تحریم انتخابات را عملی «خیراخلاقی، اشتباه و غیرمسئولانه» توصیف کرده است. از نظر او، اتحاد مخالفان بر سر یکی از رقبای پوتین در بدترین حالت میتواند انتخابات را به دور دوم بکشاند. این در حالی است که طرفداران ناوالنی، تمامی نامزدها بهغیر از ناوالنی را «نامزدهای نمایشی» میدانند. هرچند خود ناوالنی نیز در انتخاب مجدد پوتین در انتخابات آتی تردیدی ندارد اما هدف از این پویش تحریم را کاهش درصد آرای پوتین و در نتیجه بهچالشکشیدن اقتدار او عنوان میکند. شاید به همین خاطر باشد که آنها ترجیح میدهند شانس خود را بهجای صندوق رأی در اعتراضات خیابانی امتحان میکنند.