سایه جنگ بر شام

وزیر دفاع ترکیه اعلام کرد که عملیات عفرین در شمال سوریه عملا آغاز شده است و حملات گسترده ارتش ترکیه به این منطقه در شمال غرب سوریه در راه است. همزمان با اظهارات وزیر دفاع ترکیه، منابع محلی وابسته به یگان‌های مدافع خلق گفته‌اند که توپخانه ارتش ترکیه مناطق اطراف عفرین را زیر آتش گرفته است. به گزارش دنیای اقتصاد، در خبری دیگر در همین زمینه، خبرگزاری آناتولی گزارش داده است که واحدهای نظامی روسیه مستقر در عفرین عملیات خروج از این منطقه را آغاز کرده‌اند. این خبرگزاری گفته است که دلیل خروج نیروهای روسی آمادگی ارتش ترکیه برای حمله به عفرین است.

اسکای‌نیوز نیز گزارش می‌دهد: درحالی‌که ترکیه نیروها و تجهیزات خود را در مرز با سوریه برای حمله به شهر کردنشین عفرین مستقر کرده است، وزارت خارجه آمریکا از آنکارا خواست چنین عملیاتی را انجام ندهد. هدر ناوئرت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره حمله احتمالی ترکیه به عفرین سوریه گفت: ما از ترکیه‌ای‌ها می‌خواهیم چنین عملیاتی را انجام ندهند. ما نمی‌خواهیم آنها وارد خشونت شوند بلکه می‌خواهیم بر داعش متمرکز شوند. این درحالی است که ترکیه در مرز با سوریه به حالت آماده‌باش درآمده و بخش‌هایی از دیوار مرزی را در ۱۲ نقطه در مرز با عفرین از بین برده است تا عملیات را آغاز کند. شهر عفرین در شمال غرب سوریه و در مرزهای ترکیه یکی از مناطق شبه خودمختار در شمال سوریه محسوب می‌شود که کنترل آن در اختیار شبه‌نظامیان کرد است.

ترکیه اعلام کرده تنها در صورتی عملیات را متوقف می‌کند که آمریکا دست از حمایت کردهای سوریه بردارد.

در همین راستا، مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه گفت: ما وارد عفرین خواهیم شد و انتظار نداریم که روسیه با ما مخالفت کند. وی گفت: مذاکراتی با روسیه و ایران انجام داده‌ایم تا به جنگنده‌های ترکیه اجازه مشارکت در عملیات عفرین را بدهند. با این حال سوریه تاکید کرده است ورود ارتش ترکیه به خاک خود را اشغالگری می‌داند و هر هواپیمایی از جانب خاک ترکیه وارد حریم هوایی ترکیه شود، سرنگون خواهد کرد. این اتفاقات در شرایطی رخ می‌دهد که آمریکا روز چهارشنبه اعلام کرد که از طرح خود عقب‌نشینی خواهد کرد اما روز پنج‌شنبه رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه ایالات‌متحده مجددا از طرح کشورش دفاع و اعلام کرد که آمریکا از سوریه خارج نخواهد شد. موضوع اما زمانی پیچیده‌تر می‌شود که روسیه هنوز به حمله احتمالی ترک‌ها واکنش نشان نداده اما سوریه اعلام کرده است که در صورت نقض حریم هوایی سوریه از سوی ترکیه، این کشور هواپیماهای آنها را ساقط خواهد کرد. به گزارش الجزیره سوریه روز پنج‌شنبه آنکارا را تهدید کرده است که جنگنده‌های ترک را نابود خواهد کرد، در حالی که اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه گفته است که قصد دارد منطقه را از شبه‌نظامیان کرد که آنها را تروریست خوانده است، پاکسازی کند.

مقامات ترکیه در چند روز اخیر مدام اعلام کرده‌اند که به نیروهای مدافع خلق موسوم به «YPG» در عفرین سوریه حمله خواهند کرد. مقامات ترک، پس از اینکه آمریکا اعلام کرد که ۳۰ هزار نفر از نیروهای دموکرات سوریه را که عمدتا کردتبار هستند، به منظور حفاظت از مرزهای سوریه در بخش شمالی و شرقی آموزش خواهد داد، بسیار برآشفته شده‌اند. آمریکا نیز روز پنج‌شنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که ترکیه با تشکیل این نیروی نظامی تصویر بدی از خود ترسیم کرده است. همزمان ارتش سوریه هشدار داده است که هرگز اجازه ورود جنگنده‌های ترکیه‌ای را به سوریه نخواهد داد. فیصل مقداد، معاون وزیر امور خارجه سوریه در گفت‌وگو با «سانا» خبرگزاری دولتی سوریه اعلام کرد که کشورش اجازه نخواهد داد که جنگنده‌های ترکیه وارد حریم هوایی این کشور شوند، در غیر این صورت آنها این جنگنده‌ها را مورد هدف قرار خواهند داد. او در این زمینه گفته است: ما به رهبران ترکیه هشدار می‌دهیم که اگر آنها جنگ را در منطقه عفرین شروع کنند، آن را به‌عنوان تجاوز ارتش ترکیه به خاک این کشور قلمداد خواهیم کرد. المقداد همچنین تصریح کرد که تهاجم نظامی ترکیه آسان نخواهد بود و اجازه نخواهیم داد که آنها فکر کنند درحال طراحی یک پیک‌نیک در داخل سوریه هستند.

نیروهای مدافع خلق، مهم‌ترین ابزار آمریکا در مبارزه زمینی با داعش بوده است. درحال حاضر شبه‌نظامیان کرد ۲۵ درصد از خاک سوریه را تحت کنترل خود دارند. ترکیه اما سازماندهی کردها را در مناطق مرزی خود، یک خطر بالقوه برای جدایی‌طلبان کردتبار کشور خود می‌داند. به همین منظور اردوغان درباره کردهای سوریه لحن تندی پیدا کرده و گفته است که آنها را در سوریه «له» خواهد کرد. شاهدان عینی می‌گویند که با افزایش تهدید‌های مقامات ترکیه، نیروهای کرد «YPG» به حالت آماده‌باش در آمده‌اند. در عفرین نیز مردم این منطقه به خیابان‌ها آمده و علیه تهدیدات ترکیه دست به تظاهرات زدند. مردم این منطقه در حالی که عکس‌های عبدالله اوجالان، رهبر پ.ک.ک که در ترکیه زندانی است را با خود حمل می‌کردند علیه سیاست‌های تهاجمی آنکارا و رئیس‌جمهوری ترکیه نیز شعار دادند. اردوغان در سخنرانی خود گفته بود که این نهال تروریستی را پیش از آنکه جوانه بزند، می‌خشکانیم.

مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه نیز در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان ترک اعلام کرد که ترکیه حتما اقدام نظامی علیه نیروهای کرد در سوریه انجام خواهد داد. او در این شبکه تلویزیونی تصریح کرد: در صورت سازماندهی این نیرو، ترکیه هر روز آماج حمله از منطقه عفرین خواهد بود، بنابراین دفاع از خود حق مسلم کشور ما است و قوانین بین‌المللی این اجازه را به ما خواهد داد تا علیه تروریست‌ها اقدام کنیم. او افزود: ما به آمریکایی‌ها هشدار دادیم که در عفرین مداخله و علیه کردها اقدام خواهیم کرد. با بالا گرفتن تنش‌ها در منطقه اما آمریکا از ترکیه خواسته است خویشتنداری کند اما شواهد و قرائن نشان می‌دهد که ترک‌ها هرگز حاضر نخواهند شد که این ارتش از سوی آمریکا حمایت و آموزش ببیند. پیش‌تر نخست‌وزیر ترکیه گفته بود بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا هیچ مشکلی را حل نکرده و ترکیه مصر است تا آمریکا دست از حمایت بردارد.

رکس تیلرسون روز چهارشنبه گفته بود که واشنگتن یک توضیح در مورد تاسیس این ارتش ۳۰ هزار نفری به ترکیه بدهکار است اما در بیانیه روز پنج‌شنبه این کشور، وزارت امور خارجه مجددا اعلام کرد که از کردهای سوریه حمایت خواهد کرد. مولود چاووش اوغلو نیز روز پنج‌شنبه گفت: ما از این سخنان راضی  نشدیم.  چاووش اوغلو با تاکید بر اینکه واشنگتن به قول‌های خود در عدم ارسال سلاح به کردها عمل نکرده است، گفت: بی‌اعتمادی ما به آمریکا همچنان پابرجا است. از سویی دیگر رئیس ستاد ارتش ترکیه و رئیس آژانس اطلاعاتی این کشور به منظور گفت‌وگو درباره حمله احتمالی ترکیه به عفرین راهی روسیه شدند. در بیانیه ارتش ترکیه آمده است ژنرال آکار و هاکان فیدان با والری گراسیموف، رئیس ارتش روسیه دیدار کرده و در مورد مسائل امنیتی، آخرین تحولات سوریه و تلاش‌های صلح در این کشور به گفت‌وگو نشستند.