تامین مالی از بورس پربازده است
آنطور که بررسی‌ها نشان می‌دهد ایران دارای ظرفیت بالایی در کسب و کارهای نو است، اما همواره تامین مالی یکی از مشکلات آنهاست.
در همین راستا، اخیرا وزیر ارتباطات از مدل جدید تامین مالی از طریق بورس خبر داده که بر‌اساس تامین مالی جمعی از سه طریق سرمایه‌گذاری اعانه‌ای یا نذر اشتغال، شراکت و دریافت سهم شرکت استارتاپ و سرمایه‌گذاری برای دریافت بخشی از کالاهای تولیدی شرکت استارتاپی در آینده صورت می‌گیرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، حسین سلیمی، کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: « روش تامین مالی از طریق بورس، روش بسیار خوبی است، فقط پروژه باید سودآور باشد، وگرنه افراد رغبت نمی‌کنند که سهام شرکتی که سودآور نیست را خریداری کنند.»
هدف اصلی از تامین مالی کسب و کارهای نو از طریق بورس چیست؟
منظور از تامین مالی کسب و کارهای نو از طریق بورس این است که شرکت‌ها بازده بالا پروژه را طوری در ترازنامه و تهیه گزارش‌های FIZIBILITY STUDY خودشان نشان بدهند که بتوانند در بورس سهم عرضه و برای سهامشان خریدار پیدا کنند. این روش برای شرکت‌های سهامی عام به کار گرفته می‌شود تا وقتی به بورس وارد شوند بتوانند 10درصد سهامشان را خودشان تامین کنند و 90درصد آن را خریداران مختلف خریداری کنند تا از طریق بورس انجام شود نه از طریق سهامداران بورس. به هر حال همه ملت ایران سهامدار بورس خواهند بود یا هستند. بنابراین هدف اصلی این است که FIZIBILITY STUDY پروژه را طوری تهیه کنند که بازدهی آن بالاتر از بازدهی سودهای معمولی باشد و برای افرادی که می‌خواهند در بورس سهم بخرند انگیزه ایجاد کند.
این نوع روش تامین مالی چه مزایایی به همراه خواهد داشت؟
وقتی صاحبان کسب و کارهای نو به بانک مراجعه می‌کنند، بانک انواع وثایق را برای اعطای وام از آنها می‌خواهد، اما تامین مالی کسب و کار از طریق بورس این مسائل را ندارد و تنها بحث سرمایه مطرح است. به تعبیری تحمیل هزینه مالی ندارد. به هر حال شرکتی که از بانک‌ها تسهیلات دریافت می‌کند باید 20 تا 21درصد بهره وام پرداخت کند که بازپرداخت آن در سال‌های اول خیلی مشکل است، اما اگر از طریق سرمایه بتواند پول جمع کنند، بازده روی سرمایه است و دیگر بهره خاصی نباید بدهد که این خود یک درآمد حداقل 20درصدی می‌شود برای شرکتی که می‌خواهد از طریق سهام تامین مالی کند. درواقع تامین مالی از سوی شبکه بانکی باعث مقروض شدن شرکت‌ها می‌شود، اما تامین مالی از طریق بورس باعث می‌شود شرکت به عنوان یک سهامدار باقی بماند و اگر سودی حاصل کند به سهامدار هم پرداخت می‌شود.
سازوکار آن به چه صورت باید باشد؟
این تجربه در ایران وجود داشته است. برای مثال یک شرکت سهامی عام مثل یک شرکت بیمه‌ای در زمان تاسیس، وقتی می‌خواهد مجوز پروژه خودش را اخذ کند اعلام می‌کند که فرضا 100میلیارد دلار سرمایه می‌خواهد که از این میزان، 20میلیارد آن توسط سهامداران موسس تامین می‌شود و 80درصد آن در بورس عرضه عمومی خواهد شد تا کسانی که علاقه‌مند هستند آن را خریداری کنند. خریداران اما درصورتی که ببینند آن شرکت سودآور است، سهام آن را خریداری می‌کنند و درنهایت سهامدار می‌شود و دیگر بحث وام و... مطرح نیست. اما اگر برای تاسیس شرکت از تسهیلات بانک‌ها استفاده شود، باید برای مثال 20درصد بهره پرداخت کرد. روش تامین مالی از طریق بورس این مزیت را دارد که بازپرداخت تنها با سوددهی شرکت صورت می‌گیرد. این روش از جمله روش‌هایی است که در خیلی از کشورها در پیش گرفته شده است.
به گفته وزیر ارتباطات، ایران ظرفیت‌های بالایی در حوزه کسب و کارهای آی تی محور دارد و البته تامین مالی یکی از مشکلات آنهاست. به نظر شما تامین مالی از طریق بورس برطرف‌کننده مشکلات موجود خواهد بود؟
بله، ظرفیت‌های بالایی وجود دارد. همان‌طور که اشاره کردم دو روش برای تامین مالی وجود دارد یا اینکه افراد خودشان با سرمایه اندک تسهیلات از بانک می‌گیرند و به هر حال درنهایت باید اصل و بهره تسهیلات خود را بازگردانند. در روش دوم اما وقتی عرضه سهم می‌کنند، هر شخصی که خریدار سهم باشد، سهامدار شرکت می‌شود و نباید بهره‌ای یا پولی دیگر را برگرداند، فقط اگر سود حاصل کند، بقیه هم در سود شریک می‌شوند. روش دوم روش بسیار خوبی است، البته فقط پروژه باید سودآور باشد، وگرنه افراد رغبت نمی‌کنند که سهام شرکتی که سودآور نیست را خریداری کنند. بنابراین پروژه باید کاملا بررسی شده و حساب شده باشد تا سوددهی آن نیز کاملا مشخص و شفاف باشد تا وقتی افراد سهم در بورس خریداری می‌کنند، از اینکه طبق کدام الگو سهامدار شرکت می‌شوند، آگاه باشند.
آنطور که گفته شده امروز در دنیا اقتصاد دیجیتال یکی از محورهای اقتصادی در نظر گرفته شده است، حرکت کشور ما را در این مسیر چطور ارزیابی می‌کنید؟
اقتصاد دیجیتال هنوز در ایران جا نیفتاده است و ما زیاد به سیستم‌های دیجیتالی ورود پیدا نکرده‌ایم. نمی‌توان منکر این قضیه شد که ما جوانانی در کشور داریم که ایده و فکرهای نویی در این زمینه دارند، اما بدیهی است که سرمایه انجام کار را ندارند. با روش جدیدی که توسط وزیر ارتباطات پیشنهاد شده است، این تامین مالی می‌تواند صورت گیرد و مزایای اقتصاد دیجیتال همچون دیگر کشورها نصیب کسب و کارهای نو در کشور ما نیز شود. اقتصاد دیجیتال در دنیای امروز تجارت خوبی است، برای مثال شاهدیم که سهام آمازون ظرف تنها دو- سه سال اخیر از 100 دلار به 200 دلار رسیده است یا مثلا سهام شرکت گوگل از 300 دلار به‌هزار و خورده‌ای دلار رسیده که اینها همه نشان از رونق این حوزه در جهان است، چراکه کسب و کارهای جدید به دنیا معرفی می‌کنند و مخاطبان زیادی را به خود جذب کرده‌اند.
