بررسی بازار طلا در یک سال اخیر

به گزارش اقتصادآنلاین، پویا ناظران در وقایع اقتصادیه نوشت: دیروز بازار طلا یک انحراف ۴۰۰ تومنی از بازار ارز رو ثبت کرد. طلافروشهای کشور دلار رو ۴۷۳۰ تومن قیمت گذاری کردند، در حالیکه بازار ارز ۴۳۳۰ تومن قیمت‌گذاری می‌کرد. این یعنی چی؟

دلار تو بازار آزاد یک نرخ داره که در اخبار می شنویم.

اما تو بازار طلا، بازاریها به قیمت جهانی طلا نگاه می‌کنند، و با احتساب نرخ دلار در بازار، قیمت طلا به تومن رو بدست میآرن. آیا نرخ دلار مورد استفاده بازار طلا، همون نرخیه که تو بازار آزاد ارز می‌بینیم؟

با مقایسه قیمت تومنی طلا در ایران، و قیمت دلاری طلا در بازارهای بین المللی، میتونیم به نرخ دلار از منظر طلافروشهای ایرانی برسیم.

اما برای رسیدن به نرخ تلویحی دلار در بازار طلا، اول باید قیمت جهانی طلا رو قابل مقایسه با قیمت سکه بهار آزادی کنیم.

سکه بهار آزادی ۸/۱۳ گرمه با عیار ۹۰٪.

قیمت جهانی طلا برای یک اونس طلای ۹۹/۹٪ عیار تعیین میشه. یک اونس ۳۱/۱۰۳ گرمه.

اگر قیمت جهانی طلا رو ضربدر ۹۰۰ و تقسیم بر ۹۹۹ بکنیم، قیمت یک اونس طلا، با عیار سکه بهار آزادی بدست میآد.

اگر این قیمت رو ضربدر ۸/۱۳ و تقسیم بر ۳۱/۱۰۳ کنیم، قیمت جهانی طلا برای طلایی هم وزن و هم عیار سکه بهار آزادی بدست میاد.

واردات طلا ۲٪ عوارض داره. اگر قیمت حاصل رو ضربدر ۱/۰۲ کنیم، ارزش دلاری طلایی هم وزن و هم عیار سکه بهار آزادی بدست می‌آد که در خارج از ایران تهیه شده و بطور رسمی به بازار کشور وارد شده. وقتی قیمت جهانی طلا رو به این شکل حساب کنیم، قیمتی قابل مقایسه با سکه بهارآزادی در ایران، منتها به دلار، بدست آوردیم. اسمش رو بگذاریم قیمت جهانی سکه بهارآزادی.

حالا اگر قیمت داخلی سکه بهار آزادی رو تقسیم کنیم بر قیمت جهانی سکه بهار آزادی، می رسیم به همون نرخ دلار از نظر طلافروشهای ایرانی. اسمش رو بگذاریم نرخ تلویحی دلار در بازار طلا.

حالا نگاه کنیم به دو تا نمودار پست قبلی نمودار بالایی نشون می‌ده که در ۲۰ سال اخیر، نرخ دلار در بازار ارز، و نرخ تلویحی دلار در بازار طلا خیلی بهم نزدیک بودن. منتها، در دو مقطع زمانی، تفاوت قابل توجهی ایجاد شد: یکی در انتهای سال ۹۱ بود، و دیگری در یکسال گذشته.

نمودار پایینی فقط به دولت ۱۱ام، و این چند ماه دولت ۱۲ام نگاه می‌کنه. این نمودار نشون میده که در ۳سال اول دولت ۱۱ام، نرخ تلویحی دلار و نرخ دلار آزاد بهم نزدیک بودند، اگرچه نرخ دلار تلویحی قدری پایینتر از نرخ دلار در بازار آزاد ارز بود.

اما:

- مهر ۱۳۹۵، نرخ تلویحی از دلار آزاد می زنه جلو.

- آذر ۱۳۹۵، نرخ تلویحی برای اولین بار به ۴۰۰۰ تومن می رسه. توجه داشته باشید که دلار آزاد تا مهر ۱۳۹۶ به  ۴۰۰۰ تومن نرسید.

- در طول بهار و تابستون امسال، نرخ تلویحی تقریبا ۵٪ بالاتر از نرخ بازار ارز بوده. این اختلاف قابل توجهیه.

- در ماه آبان، نرخ تلویحی از دید بازار طلا ۴۴۰۰ تومن بود.

- ۱۲ دی ۱۳۹۶، از نظر بازار طلای کشور، قیمت دلار ۴۷۳۰ تومن بود.

چرا نرخ دلار از دید معامله‌گران طلای کشور، بالاتر از نرخ دلار در بازار ارزه؟

نمی دونم! اما چند تا فرضیه میشه تصور کرد:

- بازار معتقده که قیمت دلار افزایش پیدا خواهد کرد، اما چون نگهداری طلا راحتتر از نگهداری دلاره، بجای دلار پول رو در طلا سرمایه گذاری می کنه.

- برخی در حال خارج کردن ثروتشون از کشور هستن و قاچاق طلا به خارج از کشور براشون راحتتر از قاچاق دلاره.

-دلیلش می‌تونه حجم کمتر طلا باشه. یک دسته ۱۰۰تایی اسکناس ۱۰۰دلاری ۴۲ میلیون تومن می ارزه. با ۴۲ میلیون می شه ۳۰ تا سکه بهار آزادی خرید. ۳۰ تا سکه بهار آزادی (اگر از بسته اش خارج بشه) کمتر از یک بسته ۱۰۰ تایی دلار جا می گیره. عرض اسکناس ۱۰۰ دلاری سه برابر قطر سکه بهار آزادی و طولش ۷ برابر قطر سکه بهار آزادیه. ضخامت یک سکه را هم با ضخامت یک دسته ۱۰۰تایی مقایسه کنید و مشخص میشه که طلا کمتر جا میگیره.

✔️اما از طرف دیگه، وزن طلا هم بیشتره. وزن ۳۰ سکه طلا تقریبا ۲/۵ برابر یک دسته ۱۰۰تایی دلاره.

  جمعبندی کنیم:

1- فهمیدن اینکه چرا بازار طلا و بازار ارز اختلاف نظر دارند سخته.

2-  اگر امروز از بازار ایران دلار بخرید، دلار رو از کشور خارج کنید، با اون دلار طلا بخرید، طلا رو بطور رسمی و با پرداخت عوارض وارد کشور کنید و بفروشید، تقریبا ۹٪ سود داره.

3-  این اختلاف عادی نیست، و این اختلاف برای اقتصاد خوب نیست.