گل، شیشه را گرفت
«امروز گل مصرف دوم جامعه معتادان ما را به خود اختصاص داده است. قبلا شیشه بود، اما اکنون جایگزینی گل با شیشه اتفاق افتاده است. از مرحله شیوع شیشه بین معتادان عبور کردیم و مردم متوجه خطرات شیشه شدند و همکاری اجتماعی خوبی در جهت کاهش مصرف شیشه در جامعه اتفاق افتاده است».
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، اینها بخشی از سخنان قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر است که می‌گوید قبلا معتادان بیشتر شیشه مصرف می‌کردند، اما اکنون گل جایگزین شیشه شده است. انتشار فراوانی مصرف مواد مخدر از سوی سازمان بهزیستی، سخنان سردار علی مؤیدی را تأیید می‌کند که اعلام کرده بود در مصرف‌کنندگان مستمر، پس از تریاک، مصرف خانواده حشیش و گل با فراوانی ٤,٤ درصد رتبه دوم را دارد و اغلب مصرف‌کنندگان گل را مردان، افراد دارای تحصیلات دیپلم، زیردیپلم و مجردها تشکیل می‌دهند.
کارتن‌خواب‌ها هنوز شیشه می‌کشند
هومان نارنجیها، درمانگر و متخصص اعتیاد شیوع مصرف مواد مخدر در کشور را در گروه‌های سنی مختلف متفاوت دانسته و می‌گوید: «مصرف مواد در کشور ما بعضی مواقع در مقاطع سنی مختلف در یک گروه پیشی می‌گیرد و یک جمعیت جدید به خیل مصرف‌کنندگان کشور اضافه می‌شود و این جای نگرانی دارد، چون تحقیقات ما در حوزه اقتصاد ستاد مواد مخدر حوزه نشان می‌دهد که آینده ایران اگر مورد غفلت واقع شود، احتمال شیوع مصرف گل وجود دارد، چون این ماده جرم کمتری در مقابل سایر مواد مخدر دارد، روش کاشت و داشت خانگی‌اش میسر است و از سوی گروه نوجوان و جوان متأسفانه به‌عنوان یک ماده بی‌خطر شناسایی شده است». وی افزود: «چون گل این شهرت را دارد ممکن است احتمال شیوع مصرفش هم بالا برود، بنابراین نگاه بر این است که این ماده نسبت به سایر مواد خطرناک نیست، چون شکل مصرفش شبیه سیگار است، از نظر عده‌ای خطراتش شبیه سیگار است و دسترسی به آن آسان‌تر و جرائم مترتب بر آن کاهش‌یافته‌تر است و بنابراین این خطر وجود دارد که در یک به‌اصطلاح طبقه اجتماعی گرایش به این ماده را داشته باشیم». نارنجیها در ادامه تصریح کرد: «اینجا صحبت کارتن‌خواب نیست و ما از جوان و نوجوان حرف می‌زنیم. کارتن‌خواب مصرفش مشخص است، آنها یک تا دو درصد جمعیت معتادان کشور هستند، آنها معتادان آخرخطی هستند؛ با قرص، با شربت، داروی گیاهی، قرص خواب‌آور، حشیش، شیره، تریاک، شیشه، سوخته و هرچه به دستشان برسد سعی می‌کنند خودشان را نشئه نگه دارند یا خمار نشوند. اینکه بین آنها هم الگوی حشیش الگوی غالب شود این اتفاق نخواهد افتاد. این احتمال وجود دارد که نسل جدیدی در قشر جوان جامعه یک‌مرتبه این ماده را به‌عنوان یک ماده ایمن انتخاب و مصرف کند». نارنجیها در پاسخ به اینکه آیا این درست است که از مرحله شیوع شیشه بین معتادان عبور کردیم و مردم متوجه خطرات شیشه شده‌اند؟ گفت: «تصوری که جامعه ما درباره شیشه داشت تغییر کرد به‌خاطر اینکه معتادان شیشه را تست کردند و عواقب بد آن را دیدند و سایر مصرف‌کننده‌ها شاهد این آسیب بودند، بنابراین واهمه مصرف شیشه در بین معتادان وجود دارد و اینکه می‌گفتند شیشه اعتیاد ندارد و برای شستن مورفین خوب است، باوری پوسیده است و مصرف‌کنندگان فهمیدند این ماده وفا ندارد و ماده‌ای است پرخطر و همین باعث شد از این مصرف دست بکشند. اینکه ما از شیشه گذر کردیم و دیگر فصل شیشه تمام شده، قطعی نیست، اما مصرفش کنترل شده، این به معنای تمام‌شدنش نیست».
تریاک اول، گل دوم
همچنین بابک دیلمی‌زاده، مدیر مؤسسه تولد دوباره می‌گوید: «ما در مورد یک موضوع حداقل می‌توانم بگویم با مدیر مرکز تحقیقات ستاد مبارزه با مواد مخدر به تفاهم رسیده‌ایم و آن تفاهمی است که در میزگردی که در یکی از رسانه‌ها داشتیم و راجع به آن صحبت کردیم و براساس جست‌وجوهای علمی بود به دست آمد و این بود که ما نمی‌توانیم شیوع‌شناسی سال ١٣٩٤ را با شیوع‌شناسی‌های قبلی قیاس کنیم و مبنای قیاس ما تحلیل‌هایی را به ما خواهد داد که ما را به اشتباه خواهد انداخت. در شیوع‌شناسی سال ١٣٩٤ که داده‌های آن اخیرا از سوی سپاه در حال انتشار است، اعلام شده اولین ماده مخدر مصرفی، معتادان تریاک است و دومین ماده مخدر مصرفی گل و حشیش است، این داده‌ها براساس شیوع‌شناسی سال ٩٤ است اما اگر به شیوع‌شناسی سال‌های قبل نگاه کنیم می‌بینیم که شیشه در رده دوم قرار داشته. اگر قرار باشد مجددا این مقایسه را انجام بدهیم و بگوییم جابه‌جایی صورت گرفته، آن‌وقت است که ممکن است من کارشناس هم بگویم تعداد معتادان دوبرابر شده است؛ یعنی در شیوع‌شناسی‌های قبلی گفته‌ایم یک میلیون و ٦٥٠ هزار نفر معتاد داریم و حالا بگوییم دو میلیون و ٥٠٠ هزار نفر». دیلمی‌زاده افزود: «بنابراین اساسا متادولوژی‌هایی که الان و در گذشته به کار می‌بریم با یکدیگر تفاوت چشمگیری دارد و این تفاوت‌ها باعث می‌شود در تحلیل‌ها به اشتباه بیفتیم. همان‌طور که در مورد دوبرابرشدن مصرف زنان معتاد در گذشته مصاحبه‌هایی می‌شد و اعلام می‌شد مصرف‌کنندگان مواد مخدر در یک دوره چندساله دوبرابر شدند و به آن نقد داشتیم و گفتیم که مدل‌های شیوع‌شناسی انجام‌شده نمی‌تواند مبنای این باشد که بگوییم نرخ بروز در زنان بالا بوده است. در مورد جابه‌جایی مصرف شیشه و گل هم نمی‌شود تحلیل علمی داشت». این کارشناس اعتیاد خاطرنشان کرد: «بنابراین من به‌هیچ‌عنوان نمی‌توانم در مورد اینکه این موضوع را طرح کنم که آیا مصرف شیشه و گل با یکدیگر جابه‌جا شده‌اند یا نشدند، این موضوع را تأیید یا رد کنم، چون ما کارشناسان حوزه اعتیاد موظفیم براساس داده‌ها و یافته‌های علمی صحبت کنیم. داده‌ها و یافته‌های علمی زمانی قابل تحلیل است که هر تحقیقاتی بتواند گذشته و آینده خود را تحلیل کند، درحالی‌که شیوع‌شناسی سال ١٣٩٤ توانایی این را ندارد که در مورد گذشته یا آینده صحبت کند. تنها جمله‌ای که در این مورد می‌توان گفت این است که ما می‌پذیریم گل درحال‌حاضر در رده دوم است، اما اینکه آیا قبلا هم در رده دوم بوده یا نبوده، من به‌هیچ‌عنوان نمی‌توانم اظهارنظر دقیق و علمی کنم».مطابق پیمایش ملی اعتیاد، ٥١,٩ درصد مصرف‌کنندگان گل در گروه سنی ١٥ تا ٢٩ سال قرار دارند. همچنین براساس آمار ستاد مبارزه با مواد مخدر، در زمان حاضر حدود یک‌میلیون و
٣٢٥ هزار معتاد در کشور به‌سر می‌برند. مطابق آمار این پیمایش نمی‌توان تصور کرد که معتادان متجاهر نیز مصرف خود را از شیشه به گل تغییر داده‌اند، چراکه گل همچنان جزء ماده مخدر دانشجویی محسوب می‌شود. صحبت‌های اکبر رجبی، مدیر مؤسسه طلوع بی‌نام‌ونشان‌ها نیز این مطلب را تأیید می‌کند و تأکید می‌کند که این فراوانی طبیعتا کارتن‌خواب‌ها را دربر نمی‌گیرد.
