نافرمانی بانک‌ها از پذیرش وثیقه معادن

ظاهرا یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که در بخش زغال سنگ کشور وجود دارد، قدیمی‌بودن فناوری‌های استخراج است. به اعتقاد شما برای رفع این مشکل به چه سمت‌وسویی باید حرکت شود؟

در حال حاضر وضعیت معادن کشور وضعیت بدی نیست و رو به بهتر‌شدن دارد. اخیرا به‌ویژه شرایط در حوزه سنگ معدن به نسبت گذشته بهتر شده است. زنجیره اررزشی معادن هم در داخل کشور در حال تکمیل‌شدن است و کارخانجات و واحدهای فراوری زیادی به‌ویژه در بخش SMEها (معادن کوچک و متوسط) در حال احداث هستند. من آینده خوبی را برای معادن کشور ترسیم می‌کنم. به‌ویژه اینکه خود آقای رئیس‌جمهور و هیات دولت ایشان و شخص وزیر صنعت، معدن و تجارت هم در مورد اینکه بخش معدن و صنایع معدنی کشور دارای ظرفیت خوبی‌اند، به باور مشترک رسیده‌اند. ضمن اینکه ما هم اثبات کرده‌ایم که 60‌درصد از درآمدهای نفتی را همین بخش معدن و صنایع معدنی در افق 1404 می‌تواند محقق کند. بنابراین باید اذعان کنم که معادن کشور در شرایط خوبی به سر می‌برد. اینکه گفته شده در معادن زغال‌سنگ از ماشین‌آلات قدیمی استفاده می‌شود، گفته درستی است، چون متاسفانه طراحی معادن زغال‌سنگ بیشتر بر مبنای تامین نیاز ذوب‌آهن اصفهان بود و زمانی که ذوب‌آهن اصفهان با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود، طبیعی است که بر بخش زغال‌سنگ تاثیر بگذارد و صاحبان سرمایه نیز تمایلی به سرمایه‌گذاری در این بخش نداشته باشند. ما باید به سمت‌وسویی برویم که معادنی را که به‌واقع امکان مکانیزه‌شدن دارند، مکانیزه کنیم و آنهایی را که این قابلیت را ندارند، یا تجهیزاتشان را به‌روز و نو کنیم یا نهایتا تعطیل کنیم، در غیراین‌صورت ممکن است آسیب‌های جانی برای کارگران در پی داشته باشد. البته ناگفته نماند بعد از برجام، امکان ارتباط با دنیا فراهم شده و مراودات بین‌المللی پا گرفته است و نهایتا در بخش‌های مختلف معدن و صنایع معدنی اتفاقاتی رخ داده و ما از فناوری‌های روز هم استفاده می‌کنیم. بسیاری از این فناوری‌ها هم بومی شده و ما در داخل کشور هم به‌نوعی از آنها بهره می‌گیریم.

به‌گفته فعالان معدنی یکی از مشکلات حال‌حاضر معادن، عدم‌همکاری بانک‌هاست و اینکه آنها برای پرداخت تسهیلات، پروانه معدن را به‌عنوان وثیقه قبول نمی‌کنند. نظر شما در این‌باره چیست؟

متاسفانه این مشکل وجود دارد. به‌رغم اینکه قانون بانک‌ها را موظف کرده پروانه بهره‌برداری معادن را به‌عنوان وثیقه قبول کنند، اما آنها تبعیت نمی‌کنند. مشکلاتی درباره بانک‌ها وجود دارد؛ اینکه منابع لازم برای تامین نیازهای واحدهای معدنی در بانک‌ها موجود نیست یا اینکه حمایت‌های لازم از سوی بانک‌ها از معادن صورت نمی‌گیرد. همان‌طور که اشاره کردم بعد از برجام گشایش‌هایی حاصل شده، اما متاسفانه ارتباطات بانکی هنوز به‌صورت کامل برقرار نشده و در نتیجه ما کمتر از فاینانس‌های خارجی بهره می‌بریم. به هر حال هم دولت و هم بخش خصوصی در این زمینه تلاش می‌کنند و نهایتا اگر دولت بتواند روابط بانکی را برقرار کند، فکر می‌کنم می‌توان بخش معدن و سایر بخش‌های اقتصادی را متحول کرد.

درحال‌حاضر چه تعداد نیروی انسانی در معادن کشور مشغول به فعالیت هستند؟

یکی از بحث‌هایی که به‌ویژه در حوزه معادن وجود دارد، بحث SME‌هاست. بالای 98‌درصد معادن ما کوچک و متوسط هستند که 85‌درصد اشتغال و 65‌درصد تولید مربوط به همین معادن است. فقط در حوزه معدن، حدود 100‌هزار نفر مشغول به کار هستند، ولی با احتساب صنایع معدنی بیش از 300‌هزار نفر در این بخش فعالند. منتها اینها جزو مشاغل پایدار هستند، نه اینکه تنها دو سه روز کار کرده باشند.