اوپک ، سد راه افت بهای طلای سیاه
در خصوص علل افزایش قیمت نفت در روزهای اخیر بانک ای ان زد اعلام کرد: «با توجه به پایبندی بالا در کاهش تولید اعضای اوپک که قیمتها را حمایت میکند و اظهارات ولیعهد عربستان مبنی بر اینکه توافق کاهش تولید ادامه مییابد، بر افزایش قیمتها افزود.
چند روزی است که قیمت نفت خام در بازارهای جهانی به کانال اعجاب انگیز 60 دلار برای هر بشکه وارد شده است. رقمی که در 2 سال گذشته بیسابقه بوده. شاید این اتفاق را بتوان مهمترین دستاورد سازمان اوپک در سالهای اخیر قلمداد کرد. حتی طی چند روز اخیر با ثبات قیمت نفت در محدوده 60 دلار برای هر بشکه، احتمال افزایش قیمتها در سال 2018 نسبت به سالجاری افزایش یافته است.
تجربه نفت 60 دلاری در اواسط سال 2015
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، آخرین بار سال 2015 بود که نفت خام در کانال 60 دلار برای هر بشکه معامله میشد. پس از آن با یک افت چشمگیر به بشکهای 27 دلار در اویل سال گذشته میلادی رسید. اما توافق اوپک و کشورهای غیر عضو در این سازمان نظیر روسیه باعث شد تا مجدداً قیمت نفت خام روند صعودی در پیش بگیرد و به کانال 50 دلار برای هر بشکه بازگردد. توافقی که منجر به کاهش روزانه یک میلیون و 800 هزار بشکهای عرضه نفت خام به بازار شد. این توافق 6 ماه بعد یعنی در خرداد ماه امسال مجدداً تمدید شد و اکنون کشورهای تولیدکننده بزرگ نفت خام میگویند آمادهاند که این توافق را در مارس 2018 باز هم تمدید کنند. نتیجه این تصمیم ورود قیمت نفت به کانال 60 دلار در روزهای اخیر است. البته افزایش صادرات از سوی عراق مانع رشد بیشتر قیمت شد. روز گذشته قیمت هر بشکه نفت خام برنت به 60 دلار و 83 سنت در زمان تنظیم این گزارش رسید و هر بشکه نفت خام WTI (سبک امریکا) بشکهای 53 دلار و 93 سنت معامله شد.
از اظهارات وزیر نفت عربستان تا پایبندی اعضا
اخیراً وزیر نفت عربستان اعلام کرده که به تعهد کاهش تولید خود پایبند است. عربستان بزرگترین تولیدکننده نفت خام اوپک به شمار میرود که پایبندی او به توافق کاهش تولید اهمیت زیادی برای بازار دارد. عربستان میگوید بیش از 10 میلیون و 500 هزار بشکه توان تولید نفت خام در هر روز دارد و بر اساس توافق اوپک و غیر اوپک روزانه نزدیک به 500 هزار بشکه از تولید خود کم کرده است. خالد فالح اخیراً گفته که آماده تمدید این توافق نیز هست. این موضوع بازار را به کاهش مازاد عرضه نفت خام خوشبین کرده و تأثیر آن را بر قیمتها نیز میتوان دید. البته اظهار نظر مقامات کشورهای دیگر نظیر روسیه نیز بر این رشد قیمت بیتأثیر نبوده است. روسیه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت خام دنیا است که حاضر به همکاری با سازمان اوپک برای کاهش تولید شده است. این کشور توان تولید بیش از 11 میلیون و 200 هزار بشکه نفت خام در هر روز را دارد. الکساندر نوواک وزیر انرژی روسیه اخیراً در دیدار خالد فالح وزیر انرژی عربستان سعودی در مسکو گفته بود که ابزارهایی وجود دارد که برای تحقق ثبات در بازار نفت میتوان با کمک عربستان سعودی از آنها استفاده کرد. در این باره وزیر نفت امارات متحده عربی و وزیران نفت و انرژی دیگر کشورهای عضو اوپک نیز اعلام کردهاند که با ادامه کاهش تولید نفت موافق هستند.
بیژن زنگنه وزیر نفت ایران نیز در این باره میگوید: ما به تعهد خود در توافق کاهش تولید پایبند بودهایم و از هر اقدامی که به ثبات بازار کمک کند حمایت میکنیم. البته به شرط آنکه منافع ایران به خطر نیفتد. در خصوص علل افزایش قیمت نفت در روزهای اخیر بانک ای ان زد اعلام کرد: «با توجه به پایبندی بالا در کاهش تولید اعضای اوپک که قیمتها را حمایت میکند و اظهارات ولیعهد عربستان مبنی بر اینکه توافق کاهش تولید ادامه مییابد، بر افزایش قیمتها افزود.» اوپک در نشست رسمی 30 نوامبر 2016 (دهم آذرماه) 1395 خود در وین، برای نخستین بار از سال 2008 میلادی با کاهش تولید موافقت کرد تا با کاهش مازاد عرضه نفت در بازارها، به بالا رفتن سطح قیمتها کمک کند.
براساس این توافق، مقرر شد اوپک یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز از سطح تولید خود بکاهد.
14 کشور الجزایر، آنگولا، اکوادور، گینه استوایی، گابن، ایران، عراق، کویت، لیبی، نیجریه، قطر، عربستان، امارات متحده عربی و ونزوئلا عضو اوپک هستند. ایران، نیجریه و لیبی تا رسیدن به سطح تولید پیش از بحران خود از برنامه کاهش تولید اوپک مستثنی شدند. قرار است اعضای اوپک 30 نوامبر در وین، اتریش گرد هم جمع شوند. این نشست تأثیر ویژهای بر وضع بازار خواهد گذاشت.
به گفته تاجران، افزایش روزانه 900 هزار بشکهای ظرفیت نفت عراق از بنادر جنوبی این کشور و رسیدن به روزانه 4.6 میلیون بشکه، مانع از افزایش بیشتر قیمت نفت برنت شده است.
نفت در سال 2018
بانک جهانی در تازهترین پیشبینی خود از قیمت نفت، بهای طلای سیاه را در سال آینده میلادی به ۵۶ دلار در هر بشکه افزایش داد؛ این در حالی است که پیشبینی قیمت نفت از سوی بانک جهانی در سالجاری میلادی، ۵۳ دلار در هر بشکه اعلام شده بود. علت افزایش پیشبینی قیمت نفت در سال ۲۰۱۸ میلادی، به بالا رفتن تقاضای جهانی و تداوم کاهش تولید از سوی کشورهای تولیدکننده و تثبیت تولید نفت شیل امریکا نسبت داده میشود. تحلیلگران در بانک سرمایهگذاری جفریز نیز هشدار دادند که بازار تا سال ۲۰۱۹ با کمبود عرضه اندکی مواجه خواهد بود. شرکت «آلیانز گلوبال اینوسترز» مانند بسیاری از تحلیلگران و شرکتهای نفتی هشدار داده پایین ماندن قیمتهای پایین نفت برای یک مدت طولانی مانع از سرمایهگذاری در اکتشاف و پروژههای جدید شده که ممکن است بزودی به کمبود عرضه منجر شود. بانک امریکایی مریل لینچ کمبود عرضه ۲۳۰ هزار بشکه در روز در سالجاری را انتظار دارد. این بانک همچنین قیمت مورد پیشبینی برای وست تگزاس اینترمدیت و برنت را بالا برده و انتظار دارد قیمت برنت در سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۷ به ۵۴ دلار و در نیمه اول سال ۲۰۱۸ به ۵۲.۵۰ دلار بالغ شود که بالاتر از برآوردهای قبلی ۵۰ دلار و ۴۹.۵۰ دلار است. بانک امریکایی مریل لینچ همچنین قیمت مورد پیشبینی برای نفت وست تگزاس اینترمدیت برای سه ماهه جاری را از ۴۷ به ۴۹ دلار افزایش داده است. شرکت «آر بیسی کپیتال مارکتس» نیز قیمت مورد پیشبینی برای نفت در سال آینده را به میزان یک یا دو دلار افزایش داد و اکنون انتظار دارد نفت وست تگزاس اینترمدیت در سال آینده به ۵۱ دلار برسد که بالاتر از پیشبینی قبلی ۵۰ دلار است. برآورد این شرکت از قیمت برنت نیز از ۵۳.۱۹ دلار پیشبینی قبلی به ۵۵ دلار افزایش داده شده است.
قیمت نفت در بودجه ایران
وقتی جدول قیمت نفت خام صادراتی ایران را در سال 1396تاکنون (2017) نگاه میکنیم متوسط قیمت نفت در 7 ماه اخیر حدود 51 دلار برای هر بشکه بوده است. در حالی که در بودجه سال 96 قیمت هر بشکه نفت 55 دلار پیشبینی شده. به این ترتیب متوسط تاکنون قیمت نفت خام صادراتی ایران حدود 4 دلار از قیمت پیشبینی شده در قانون بودجه سالجاری کمتر بوده اما با رسیدن قیمت نفت خام به 60 دلار این امید ایجاد شده که طی 3 ماه آینده این کسری تا اندازهای جبران شود.