دولت و کنگره آمریکا علیه ایران هماهنگ می‌شوند

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایرنا، حدود دو هفته پیش «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا رویکرد مورد نظر خود در مورد توافق هسته ای با ایران را آشکار کرد. وی پس از دو بار تمدید برجام، از تایید دوباره پایبندی ایران به توافق خودداری کرد و تعیین تکلیف در مورد آینده این توافق و تعلیق تحریم ها را بر عهده کنگره آمریکا نهاد تا در دوره ای 60 روزه سیاست آمریکا را به اطلاع رئیس جمهوری برساند.

چند روز پس از این اقدام کاخ سفید، مجلس آمریکا هم با اکثریت قاطع طرح تحریمی جدیدی را علیه ایران تصویب کرد. به طور عمده تحریم های تازه بر برنامه موشکی و نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه تمرکز یافته اند.

به اعتقاد تحلیلگران دولتمردان و قانونگذاران آمریکایی در یک تقسیم کار برنامه ریزی نشده، تلاش دارند تا بدون لغو یا آسیب رساندن به توافق هسته ای از مسیری دیگر و با بهانه هایی متفاوت، رویکرد تحریم و فشار بر تهران را پیگیری کنند.

**تلاش مجلس آمریکا برای تکمیل برنامه های ترامپ

نمایندگان هر دو حزب حاضر در مجلس جمهوریخواه آمریکا با طرح تحریم های تازه علیه ایران موافقت کردند. این قانون جدید بدون دخالت در توافق هسته ای سال 2015 موشک های بالستیک دور برد ایران را مورد هدف قرار می دهد.

روزنامه «واشنگتن پست» آمریکا در گزارشی در مورد آخرین رای گیری ضدایرانی در مجلس آمریکا نوشت: دو سناتور جمهوریخواه «اد رویس» و «الیوت انجل» این طرح را به پیشنهاد داده بودند براساس این طرح اکنون دولت ایالات متحده باید اعلام کند چه شرکت ها و افرادی در داخل و خارج ایران در فعالیت ها مربوط به موشک های دوربرد دخالت داشته اند. در واقع این قانون ادامه همان طرحی است که روسیه و کره شمالی را نیز مورد تحریم قرار می داد.

به گزارش رسانه های آمریکایی، کمیته آمریکایی امور سیاسی اسرائیل موسوم به «ایپک» از این طرح استقبال کرد زیرا در بخشی از این قانون به موضوع کمک های ایران به حزب الله لبنان نیز اشاره شده و تحریم هایی علیه آن در نظر گرفته است.

گزارش واشنگتن پست رای گیری این طرح در مجلس را که با 2 رای مخالف و 423 رای موافق انجام شد برای ایالات متحده و متحدان آن دارای دو جنبه مهم ارزیابی کرد و نوشت: این امر برای بهبود روابط واشنگتن و تل آویو که در دوره باراک اوباما آسیب دیده بود مفید است. ضمن اینکه جمهوریخواهان را نسبت به حمایت های بعدی نمایندگان دموکرات امیدوار می کند. در واقع اکنون مساله حمایت از اسرائیل به موضوع مورد توجه هر دو حزب آمریکا تبدیل شده است.

نکته دوم مورد توجه رسانه های غربی این است که به باور مقام های آمریکایی رای گیری نشان داد که تلاش دونالد ترامپ برای تایید نکردن توافق هسته ای با ایران بی ارزش و غیرسازنده بوده است.

واشنگتن پست افزود: این اقدام ترامپ موجب تفرقه میان واشنگتن و متحدان شد و آمریکا را در انزوا قرار داد. نتیجه این رای گیری نشان داد ایالات متحده می تواند توافق هسته ای را حفظ کند و در کنار آن به مسائلی که در برجام به آن اشاره نشده بپردازد. در این صورت آمریکا قادر می شود جبهه ای منسجم را به همراه دیگر متحدان در مقابل ایران تشکیل دهد.

آسوشیتدپرس نیز در این زمینه نوشت: اد رویس از پیشنهاد دهندگان طرح جدید تحریم ها علیه ایران در گذشته مخالفت خود را با توافق هسته ای برجام و اقدام های تند اخیر ترامپ نشان داده بود.

اکنون قانونگذاران آمریکایی فعالیت های ایران در مورد رفتارهای بی ثبات ساز هدف گرفته اند و تلاش می کنند تا درخواست اخیر رئیس جمهوری آمریکا را در مورد ایران به اجرا در آورند.

رویس می گوید: با وجود کاستی های که در توافق هسته ای وجود دارد، او می خواهد ایالات متحده و دیگر کشورهای جهان که در توافق نقش داشته اند شرایط سختی را در بیرون از آن برای ایران ایجاد کنند.

نکته مشخص این است که ترامپ برای تایید نکردن برجام راه حل جایگزینی نداشت و تنها برخی سناتورهای متحد وی همچون «تام کاتن» بر گزینه جنگ تمرکز کرده بودند. به نوشته واشنگتن پست اگر سنا عاقل باشد اقدام ترامپ را نادیده می گیرد و لایحه تحریم موشکی ایران را به عنوان راهبرد درخشانی که از کنگره سرچشمه گرفته است، مورد تایید قرار می دهد. پیام مهمی که با این کار ارسال می شود این است که برجام دربرگیرنده کل سیاست های آمریکا در مورد ایران نیست.

**کاخ سفید و تشدید بندهای برجام

یکی از پیشنهاددهندگان طرح جدید تحریم ها علیه ایران این طرح اعتقاد دارد بی اعتبار کردن توافق هسته ای پیام خطرناکی را برای دوستان و دشمنان آمریکا ارسال می کند. الیوت انجل اعتقاد دارد باید سیاست تهاجمی و سخت گیرانه ای را در مورد توافق به اجرا در آورد تا ایران مفاد برجام را نقض نکند.

پرسشی را که روزنامه «واشنگتن پست» مطرح کرد، این است که چرا دولت ترامپ از ابتدا همین مسیر را طی نکرده است. زیرا به طور قطع از سوی قانونگذاران و کنگره مورد پذیرش قرار می گرفت. «دنیس راس» از دیپلمات های برجسته آمریکا در امور خاورمیانه اعتقاد دارد: اینکه در برجام در مورد دیگر مسائل سخنی نیامده است به معنی آزادی عمل ایران نیست؛ این به معنی آن نیست که آمریکا نمی تواند اقدامی انجام دهد و به مفهوم آن نیست که همان تحریم های هسته ای به اجرا در می آیند.

به نظر می رسد در چارچوب همکاری مجلس و کاخ سفید، موضوع برجام و فعالیت هسته ای به کاخ سفید سپرده می شود. تارنمای نشریه «ویکلی استاندارد» در گزارشی خطاب به «نیکی هیلی» نماینده آمریکا در سازمان ملل نوشت قانونگذاران به وی پیام داده اند که فشار برای افزایش نظارت ها بر فعالیت هسته ای ایران را حفظ کند.

نمایندگان جمهوریخواه در مجلس آمریکا اعتقاد دارند دولت ترامپ باید توافق هسته ای سال 2015 «باراک اوباما» با ایران را رعایت کند؛ به ویژه آنکه در زمینه دسترسی بازرسان هر اقدامی را باید انجام دهد.

به نوشته این گزارش، گرچه رئیس جمهوری آمریکا از تایید برجام خودداری کرده اما همزمان تهدید می کند اگر کنگره، مقام های دولتی و متحدان اروپایی کاخ سفید نتوانند توافق با ایران را محکم تر کنند، ترامپ ایالات متحده را از برجام خارج می کند. در همین راستا 13 تن از سناتورهای جمهوریخواه در نامه ای به نیکی هیلی، از وی خواستند تا رژیم بازرسی از فعالیت های هسته ای ایران را مورد توجه قرار دهد. آن ها خواستار اجرای بندی شده اند که در آن از هر مکانی در ایران که در مورد آن تردیدهایی وجود دارد بازرسی انجام شود. کارشناسان آمریکا دسترسی به تاسیسات نظامی ایران و اجرای بند «تی» (T) توافق هسته ای را بخشی از خواسته کاخ سفید می دانند.

با این حال کارشناسان اعتقاد دارند نگرش کشورهای امضاکننده برجام نسبت به دیدگاه آژانس بین المللی انرژی اتمی به بند تی متفاوت است؛ حتی در متن توافق هم به صورت صریح در این مورد اظهار نظر نشده است. روسیه می گوید آژانس صلاحیتی را در اجرای بخش تی توافق ندارد اما آمریکا در پاسخ می گوید درک مشترکی در زمینه مواد توافق هسته ای وجود ندارد و برخی کشورها مانع بازرسی های بیشتر از ایران می شوند.