واکنش ضد یورویی در بازار جهانی
بی‌میلی بانک مرکزی اروپا به افزایش نرخ بهره، یورو را تضعیف کرد.
نشست روز پنج‌شنبه اعضای بانک مرکزی اروپا دو سیگنال متفاوت به بازار جهانی انتقال داد. این دو سیگنال ارز اروپایی را تحت‌فشار قرار دادند. سیگنال اول، باقی‌ماندن نرخ بهره در عدد صفر بود که به معنای زمینه‌سازی برای افزایش تورم است. به گزارش دنیای اقتصاد، پایین ماندن نرخ بهره و به تبع آن رشد تورم، منجر به تضعیف یورو خواهد شد و بازار جهانی نیز به این موضوع واکنش ضدیورویی نشان داد. سیگنال دوم جلسه روز پنج‌شنبه، معرفی طرح کاهش حجم خرید اوراق بهادار توسط بانک مرکزی از سال آینده میلادی بود. طبق این طرح، خرید ماهانه ۶۰ میلیارد یورویی اوراق، با آغاز سال جدید میلادی نصف خواهد شد. سخنگوی بانک مرکزی اروپا این طرح را منعطف خطاب کرد تا تنها موج انقباضی این بانک در بازار جهانی بی‌اثر شود. شاخص دلار در پی رشد ۳ درصدی تولید ناخالص داخلی آمریکا در تابستان اخیر نسبت به تابستان سال گذشته، از مرز ۹۵ واحدی عبور کرد تا فشار مضاعفی بر طلا وارد کند.
«ماریو دراگی» زیر منگنه
نشست روز پنج‌شنبه بانک مرکزی اروپا بازارهای جهانی را به‌شدت تحت‌تاثیر قرار داد. بازارهای جهانی با کاهش حجم معاملات، به پیشواز این نشست رفته بودند، اما واکنش بازار ارز به انتشار سیاست‌های آتی بانک مرکزی اروپا، با افت شدید نرخ برابری یورو به دلار همراه شد. نرخ تغییر روزانه ارزش یورو به دلار ۴۸/۱ درصد افت کرد که از تابستان سال ۲۰۱۶ میلادی بی‌سابقه بود. سیاست بانک مرکزی اروپا برای آینده پولی این اتحادیه، دو سیگنال مهم برای بازارهای جهانی دربر داشت.
نرخ بهره صفر: سیگنال اول، عدم تغییر نرخ بهره، به‌رغم فشار‌های انقباضی برخی اعضای تاثیر‌گذار هیات سیاست‌گذاری این بانک بود. نرخ بهره اعلام شده توسط بانک مرکزی اروپا از سال ۲۰۱۶ میلادی تاکنون صفر بوده است. ینس وینمان، عضو آلمانی بانک مرکزی و ایوس مرش، عضو ارشد هیات سیاست‌گذاری، از جمله منتقدان تداوم طرح نا‌متعارف تسهیل مقداری هستند. ماریو دراگی، رئیس بانک مرکزی اروپا، ضمن پافشاری بر ادامه این طرح انبساطی، مایل به پایین ماندن نرخ بهره است. پایین ماندن نرخ بهره، تورم را در کشور‌های عضو اتحادیه اروپا افزایش می‌دهد و در نتیجه یورو را تضعیف خواهد کرد. بانک مرکزی اروپا با وجود استفاده از ابزار تسهیل مقداری نتوانست نرخ تورم را به میزان دلخواهش افزایش دهد. نرخ تورم در سال ۲۰۱۶ میلادی حدود ۲۴/۰ درصد ثبت شده بود. پایین بودن تورم که مانعی بر سر راه رشد اقتصادی است، انتقادات فراوانی به این بانک اروپایی وارد کرد تا اینکه ماریو دراگی هدف افزایش نرخ تورم تا ۲ درصد را به‌طور جدی در دستور کار این بانک قرار دهد. میانگین هندسی تورم ۹ ماه ابتدای سال‌جاری میلادی در اتحادیه اروپا ۵۶/۱ درصد ثبت شده است؛ در حالی که هنوز حدود ۵/۰ درصد از تورم هدف پایین‌تر است. عقب‌ماندگی نرخ تورم از هدف، منجر به افزایش فشار از سوی گروه‌های انبساطی بر ماریو دراگی و هیات سیاست‌گذاران بانک مرکزی اروپا شد. نیروی فشار‌های تورمی در دو جهت متضاد بر سیاست‌های آینده بانک اروپایی اثر می‌گذارد. برخی از منتقدان بر افزایش نرخ بهره که تورم را پایین نگه می‌دارد، تاکید دارند و برخی انبساط بیشتر برای نیل به نرخ تورم ۲ درصدی و رشد اقتصادی بیشتر را خواهان هستند.
کاهش حجم خرید اوراق بهادار: سیگنال دومی که نشست روز پنج‌شنبه برای بازار به همراه داشت، کاهش حجم خرید ماهانه اوراق بهادار در سال آینده میلادی بود. برنامه این بانک درخصوص حجم خرید ماهانه اوراق بهادار در سال آینده، از نصف شدن خرید ۶۰ میلیارد یورویی کنونی حکایت داشت. طرح خرید اوراق قرضه در چند سال اخیر به منظور مقابله با خطرات کلی افت نرخ تورم انجام شده است. اجرای این طرح ضمن تزریق نقدینگی به سمت جامعه اقتصادی، هزینه‌های تامین مالی را کاهش داده، سطح وام‌گیری را افزایش می‌دهد و همزمان توان رشد اقتصادی را نیز بالا می‌برد. اجرای این طرح در این چند سال نتوانسته نرخ تورم هدف را به ارمغان بیاورد، به همین دلیل به اهرم فشاری برای مخالفان این طرح تبدیل شده است. سخنگوی بانک مرکزی اروپا از تداوم خرید ۶۰ میلیارد دلاری اوراق تا پایان ماه دسامبر سال‌جاری میلادی خبر داد و بازه زمانی اجرای طرح کاهش ۳۰ میلیارد دلاری خرید اوراق را از ابتدای سال ۲۰۱۸ تا ماه سپتامبر همین سال مشخص کرد. البته گزارش این نشست به منعطف بودن این بازه زمانی و حجم خرید نیز اشاره داشته است.
کارشناسان ضمن اشاره به شرایط مطلوب اقتصادی اروپا نسبت به آمریکا در چند سال اخیر، مسیر طی‌شده توسط بانک مرکزی اروپا را قابل‌قبول می‌دانند. با این حال جناح‌های مختلف انتقادات دوسویه و شدیدی به سیاست‌های پولی این بانک وارد می‌کنند. نشست روز پنج‌شنبه بانک مرکزی اروپا نتوانست پاسخ مناسبی به انتقادات وارد شده بدهد، چراکه رویکرد آتی این بانک نه به سود انبساط‌طلبان و نه به سود انقباض‌طلبان تمام شد. بازار جهانی به احتیاط مفرط بانک مرکزی اروپا جواب دندان‌شکنی داد و یورو را به‌شدت تضعیف کرد.
سقوط مشترک طلا و یورو
اونس طلا در پی تقویت محسوس دلار و افت شدید یورو، کاهشی‌ترین روز خود را در ماه اخیر ثبت کرد. اونس طلا روز پنج‌شنبه ۱۳/ ۱ درصد افت کرد و نهایتا در قیمت ۱۲۶۷ دلاری بسته شد. روز جمعه اونس فلز زرد در قیمت ۱۲۶۷ دلاری باز شد و تا ساعت ۲۰ به ۱۲۷۰ دلار رسید.تضعیف فلز براق بیشتر به افت نرخ برابری یورو به دلار مربوط بود. شاخص یورو (اینوور) روز پنج‌شنبه ۱۰/ ۱ درصد کاهش داشت، در حالی که شاخص دلار در همان روز ۱۳/ ۱ درصد تقویت شده بود. کاهش ۲۰۰۰ نفر از متقاضیان بیمه بیکاری نسبت به هفته گذشته نیز به‌عنوان مکمل، دلار را روبه اوج نگه داشت.
رشد اقتصادی به سود دلار
گزارش عصر دیروز تولید ناخالص داخلی آمریکا در تابستان ۲۰۱۷ نسبت به تابستان سال قبل، از رشد ۳ درصدی حکایت دارد. پیش‌بینی‌ها از ثبت نرخ ۶/ ۲ درصدی خبر می‌دادند اما این نرخ بیشتر از این گمانه‌زنی‌ها ثبت شد تا به عامل مهم تقویتی برای شاخص دلار تبدیل شود. شاخص دلار در واکنش به رشد مثبتی که منتشر شد، پس از ۳ ماه از مرز ۹۵ واحدی نیز عبور کرد. برخی از کارشناسان بروز سکته در بازار اونس طلا را در پی این گزارش محتمل می‌دانند، اما برخی دیگر معتقدند طلا نهایت ظرفیت کاهشی خود را در این هفته بازارهای جهانی بروز داده است و مستعد مقاومت روبه افزایش است.
