فعالیت پارکبان غیرقانونی است؛ شهروندان پول ندهند
باوجود غیرقانونی بودن پارکبان‌ها هنوز مراجع قضایی و انتظامی برخوردی را با این شرکت‌ها شروع نکرده‌اند
به گزارش اقتصادآنلاین ، اعتماد نوشت : از حدود یک و نیم سال قبل، با تمدید نشدن قرارداد شرکت‌های تامین‌کننده نیروهای پارکبان عملا عمر پارکبان‌ها به پایان رسید و پرونده این طرح برای همیشه بسته شد؛ طرحی که حدود ١٠ سال قبل به عنوان یکی دیگر از راهکارهای شهرداری تهران برای نظم بخشی به ترافیک و تردد در پایتخت آغاز شد اما پس از فراز و نشیب‌های بسیار و ابهاماتی که در عملکرد آن وجود داشت بالاخره به خاطر شفاف نبودن عملکرد پارکبان‌ها و گردش مالی پیمانکاران و نیروهای پارکبان پایان یافت.
پیش از آن هم این ماجرا تا آنجا بالا گرفت که بارها در صحن شورا در مورد آن به شهرداری تذکر داده شد و حتی سرهنگ حسن عابدی، جانشین رییس پلیس راهور پایتخت نیز با بیان اینکه مردم نباید به‌صورت دستی پولی بابت پارک حاشیه‌ای خودرو پرداخت کنند، رسما اعلام کرد: از نظر پلیس اخذ دستی پول توسط پارکبان‌ها هیچ توجیهی ندارد و ما تاکید ویژه‌ای در اخذ الکترونیکی و مکانیزه پارک‌های حاشیه‌ای داریم.
اما با این وجود شهروندان تهرانی هنوز هم بعد از ماه‌ها از تعطیلی رسمی شرکت‌های پارکبان، در بسیاری از خیابان‌های شهر مردانی را می‌بینند که با همان شکل و شمایل پارکبان‌ها و حتی با قبوضی که آرم شهرداری برآن حک شده، در خیابان‌ها مانند گذشته به بهانه پارک خودرو، پول‌های بی‌حساب و کتابی را می‌گیرند. پارکبان‌هایی که نه هویت خودشان مشخص است و نه هویت شرکت‌هایی که برای آنها کار می‌کنند. گرچه خیلی از آنها به صورت فردی و بدون آنکه زیرمجموعه شرکتی باشند، این کار را انجام می‌دهند، بدون آنکه معلوم باشد پول‌هایی که می‌گیرند به چه حسابی واریز می‌شود و بدون آنکه مالیاتی بدهند، رویه‌ای که حالا به معضلی جدی برای تهران تبدیل شده تا جایی که جانشین فرمانده راهور تهران چندی قبل در مصاحبه‌ای رسمی اعلام کرده بود که مردم به پارکبان‌ها پول ندهند...
وی همچنین با غیرقانونی خواندن فعالیت پارکبان‌ها از برخورد با این پدیده به شیوه‌ای جدید اشاره می‌کند که براساس آن خودروهایی که به هر دلیل از طریق پارکبان‌ها در خیابان‌ها و در نقاط غیرقانونی و سد معبر جا داده می‌شوند، جریمه خواهند شد. بدین‌ترتیب راهور معتقد است که عملا مردم متوجه بی‌اعتبار بودن پارکبان‌ها خواهند شد.
یک معضل در چند پرده
اما به نظر می‌رسد عمر پارکبان‌ها نه تنها به پایان نرسیده که هنوز هم در بسیاری از خیابان‌های تهران، مردان پارکبان‌نما! همچنان با جدیت به کار خود ادامه می‌دهند. شاید به این دلیل که هنوز هیچ سازمان و نهادی وظیفه برخورد برآنها را برعهده نگرفته است؛ مساله‌ای که باعث ایجاد صحنه‌های ناخوشایندی از نارضایتی شهروندان شده است.
نیاوران – پایین‌تر از یاسر – به سمت تجریش
هوای ظهرگاهان یکی از روزهای گرم مردادماه نفس هر پیاده و سواره‌ای را می‌گیرد. نیاوران به مانند همیشه شلوغ است و پرتردد. برای خرید از مغازه‌ای دنبال جای پارک می‌گردم. بالاخره بعد از حدود ١٠ دقیقه، با رفتن یکی از ماشین‌هایی که در کنار خیابان پارک شده، جا برای من باز می‌شود تا ماشینم را پارک کنم. هنوز چند قدمی تا جای پارک خالی فاصله دارم که مرد میانسالی که کاوری مشکی با خط‌های قرمز به تن دارد با عجله و دوان دوان نزدیک می‌شود و یکی از مانع‌های قرمز رنگ پلاستیکی قیف مانند را آنجا می‌گذارد. با عصبانیت پیاده می‌شوم و دلیل این کارش را می‌پرسم ولی در عوض وی با خونسردی تمام جواب می‌دهد: من مسوول پارک در این راسته هستم.
مگر حاشیه خیابان به نام شماست که برای آن پول می‌گیرید؟
نه. ولی ما هم از صبح تا شب اینجا در گرما و سرما سرپا می‌چرخیم تا مردم علاف نشوند.
اما شما با نگه داشتن جا برای افرادی که پول به شما می‌دهند، باعث پایمال شدن حقوق بقیه شهروندان می‌شوید.
چرا؟ ما سال‌هاست که به عنوان پارکبان اینجا کار می‌کنیم.
مگر پارکبان‌ها جمع نشده‌اند؟
لبخند معناداری می‌زند و به طعنه می‌گوید: چرا جمع شوند؟ مگر کار خلافی می‌کنند؟ تقصیر ما است که در این شهر شلوغ و بی‌در و پیکر، وقت‌مان را صرف نظم بخشیدن به شهر می‌کنیم!
مگر شهر پلیس راهنمایی و رانندگی ندارد که شما می‌خواهید نظم را در شهر برقرار کنید؟
چرا. ولی اینقدر ماشین در شهر زیاد است که پلیس‌ها از عهده نظم‌بخشی به آنها برنمی‌آیند.
مقدار حق پارکی که می‌گیرید را چه کسی تعیین می‌کند؟
خودمان... با توجه به پولی که قبلا و وقتی زیرنظر شهرداری بودیم، می‌گرفتیم و با توجه به تورم و گرانی، خودمان قیمتی را در نظر می‌گیریم. مردم هم با رغبت پول می‌دهند تا به کارشان برسند و دغدغه‌ای هم در قبال ماشین‌شان نداشته باشند.
با رغبت؟
آره. چرا که نه؟ برای کسی که ماشین چند صد میلیونی دارد که ٧- ٨– ١٠ هزار تومان چیزی نیست! تازه خیلی وقت‌ها خودشان انعام هم می‌دهند.
خیابان شریعتی - بین طالقانی و پیچ شمیران
زن جوان با زحمت می‌خواهد ماشین شاسی بلند مشکی رنگش را بین دو ماشین پارک کند. مرد جوان قدکوتاهی که پیراهن آبی رنگ پارکبانی پوشیده به سرعت خودش را به زن می‌رساند و با هم چند ثانیه‌ای صحبت می‌کنند. بعد، انگارمجوز صادر شده باشد، با کمک مرد پارکبان به سرعت ماشینش را پارک می‌کند و پس از پیاده شدن اسکناس سبز رنگ ١٠ هزار تومانی را از کیفش در می‌آورد و به مرد می‌دهد. مرد هم روی یکی از برگه‌های قبضی که در دست دارد چیزی می‌نویسد و آن را پشت برف‌پاک‌کن جاساز می‌کند.مرد پارکبان که دور می‌شود. از زن می‌پرسم:
خانم چرا به این آقا پول دادید؟
خب پارکبان است دیگه! برای جای پارک پول می‌گیرند.
مگر خبر ندارید که پارکبان‌ها، جمع شده‌اند و فعالیت‌شان غیر قانونی اعلام شده است؟
نه... جدی؟ خبر نداشتم. پس چطور هر کجا که می‌رویم باز هم از این پارکبان‌ها هستند و از ما پول می‌گیرند؟
خب شما خودتان به آنها پول می‌دهید!
ولی آنها مدعی‌اند که اگر پول ندهیم، جریمه می‌شویم...
اصلا چنین چیزی نیست.
اگر غیر قانونی هستند پس چرا به این راحتی با لباس فرم و دسته قبض مردم را سرکیسه می‌کنند؟! چرا کسی از سطح خیابان‌ها آنها را جمع نمی‌کند؟
خب شما هم می‌توانید به آنها پول ندهید.
وقتی به ما می‌گویند جریمه می‌شوید. وقتی که لباس فرم دارند و از آن مهم‌تر دسته قبض، ما چطور متوجه شویم که غیرقانونی هستند؟! وقتی شما روی سربرگ شرکتی مطلبی یا نامه‌ای را بزنید، بلافاصله محکوم به سوءاستفاده از اسناد دولتی می‌شوید و دادگاهی خواهید شد ولی اینها به همین راحتی قبوض پارکبان‌ها را با مهر و آرم بین مردم پخش می‌کنند؟!
خانم مسنی که خود را مادر دختر معرفی می‌کند و تا آن لحظه شنونده دیالوگ ما بود نیز در اینجا وارد گفت‌وگو می‌شود و در تایید حرف دخترش می‌گوید: چند وقت قبل بچه خواهرم ماشین گرانقیمت خود را بدون اینکه حاضر شود به پارکبان پول بدهد، در یکی از خیابان‌های شمال شهر پارک می‌کند و نیم ساعتی برای کاری ماشینش را ترک می‌کند. بعد که برمی‌گردد، می‌بیند یک خط بزرگ روی ماشینش کشیده‌اند!
آیا از او شکایتی نکرده است؟
لبخند تلخ و معناداری می‌زند و می‌گوید: ای آقا دل‌تان خوش است، چه شکایتی؛ او خیلی راحت جواب می‌دهد: مگر ماشینت را دست من سپردی که آن را از من می‌خواهی!؟ اگر هم می‌خواست شکایت کند باز راه به جایی نمی‌برد! چون مدرکی نداشت. اصلا از کی می‌خواست شکایت کند؟!
مسوولان، در پیچ ناکجاآباد...
اما در این بین مسوولان هنوز هم سرگردان هستند و حیران. هنوز هم برخی از اعضای شورای شهر از فعالیت پارکبان‌ها گلایه دارند و آن را غیرقانونی می‌دانند و در مقابل، شهرداری هم با این استدلال که قرارداد این شرکت‌ها فسخ شده و دیگر مسوولیتی در مقابل آنها ندارد، از زیر بار پاسخگویی در این زمینه شانه خالی می‌کند.
اقبال شاکری، رییس کمیته عمران شورای شهر تهران یکی از همین اعضاست که از چند هفته قبل تا امروز بارها در صحن شورا به فعالیت این شرکت‌ها واکنش نشان داده و آنها را غیرقانونی خوانده است. وی با تاکید مجدد بر اینکه دریافت هر گونه اخذ وجه نقد از شهروندان توسط پارکبان‌ها اقدامی غیرقانونی است، گفت: معتقدم فعالیت پارکبان‌ها هیچ تفاوتی با سوءاستفاده از فضای عمومی ندارد.
وی با ذکر اینکه پارکبان‌هایی که شهروندان را مجبور به پرداخت پول می‌کنند، اقدام‌شان مصداقی از «زورگیری» است، گفت: نمی‌شود که هر کسی دور یک فضای عمومی حصار بکشد و برای ورود به آن از مردم پول مطالبه کند، این اقدام کاملا غیرقانونی است.
شاکری در پاسخ به این سوال که چرا تا امروز شورا و شهرداری اقدامی جدی‌تر در مورد فعالیت پارکبان‌ها و برخورد با آنها نکرده است؟ گفت: تاکنون چند بار این مساله در شورا مطرح شده است، اما معاونت حمل و نقل ترافیک تاکنون به صورت جدی به این مساله ورود پیدا نکرده است. شاید به این دلیل که تصور می‌کرده اگر بخواهد وارد این قضیه شود و جلوی پارکبان‌ها را بگیرد، نمی‌تواند از پس کمبود پارکینگ‌ها برآید.
اما اگر فعالیت این پارکبان‌ها غیرقانونی است، چگونه است که هنوز پارکبان‌ها برگه‌های قبوض آرم‌دار قبلی را به مردم ارایه می‌دهند؟ سوالی که شاکری در پاسخ آن گفت: این مساله برای خود من نیز سوال بوده و هست. اما طبق بررسی‌هایی که کرده‌ام، به نظر می‌رسد این برگه‌ها متعلق به همان قراردادهای اولیه شرکت‌های پیمانکاری است. بعد از تمام شدن آنها نیز از فیش اولیه کپی می‌گیرند و دوباره از آنها استفاده می‌کنند.
به گفته وی سیستم کنترل مکانیزه سال گذشته در شورا به تصویب رسید و مقرر شد از این ١٠٠ هزار جای پارک حاشیه‌ای در تهران، هر ساله تعداد مشخصی تحت کنترل این سیستم درآید. پس از تصویب این طرح، معاونت حمل‌و‌نقل و ترافیک شهرداری تهران به صورت جدی اعلام کرد که پارکبان‌ها وجه قانونی ندارند.
اما این پایان ماجرا نیست. این سناریو همچنان ادامه دارد. به گفته شاکری در تهران برخی از شرکت‌ها افراد را استخدام کرده و در کوچه و فضای عمومی قرار می‌دهند تا اجازه ندهند هیچ کسی جز خود آنها در آن مکان پارک کنند. به گفته وی حتی موردی دیده شده که فردی ماشین صفر خریده و برای مدت طولانی یکجا پارک کرده است.
با تمام این تفاصیل هنوز سوال اصلی بی‌پاسخ مانده است. اینکه وظیفه جمع‌آوری و برخورد با پارکبان‌ها برعهده چه نهاد و سازمانی است ؟ شاکری دراین زمینه معتقد است که ضابط قضایی باید با تخلفات اینچنینی برخورد کنند.
وی گفت: پلیس راهور و معاونت حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران از دو سال پیش اعلام کرده بودند که پرداخت هر گونه وجه نقد به پارکبان‌ها تخلف است، با این حال کماکان شرکت‌ها اقدام به استخدام و به کارگیری پارکبان‌ها می‌کنند.
وی تاکید می‌کند: باید به‌شدت با شرکت‌های مافیایی که پارکبان‌ها را استخدام می‌کنند، برخورد شود. شرکت‌هایی که هویت‌شان معلوم نیست و آنکه از آنجایی‌که دو سال است قرارداد آنها به پایان رسیده هیچ گونه مالیاتی پرداخت نکرده و وجهه قانونی ندارند و کارمندان‌شان هم بیمه نیستند. وی درنهایت به عنوان راه‌حل قانونی این معضل گفت: معتقدم باید نماینده حقوقی شهرداری از این شرکت‌های غیرقانونی که در امور حمل و نقل شهر دخالت می‌کنند، شکایت کند و راه را برای ورود دادستانی و دستگاه قضا باز کنند تا تکلیف آنها مشخص شود.
تکلیف ٥٠٠ خانوار بیکار پارکبان چه می‌شود؟
اما در این بین دوستی و قناعتی دو عضو دیگر شورا هستند که چندان با شیوه حذف یکباره پارکبان‌ها موافق نیستند. ابوالفضل قناعتی، عضو هیات‌رییسه شورای شهر در این خصوص گفت: من به شخصه با این اقدام یعنی حذف یکباره نیروهای پارکبان مخالف بودم چراکه معتقدم برای انجام این کار باید ابتدا همفکری برای این نیروها کرد و هم زیرساخت‌های لازم برای کنترل مکانیزه پارک خودروها فراهم شود.
اسماعیل دوستی، دیگر عضو کمیسیون حمل و نقل شورا نیز با وجود انتقادهایی که به عملکرد پارکبان‌ها و شفاف نبودن گردش مالی‌شان دارد، معتقد است: ما بارها در شورا از شهرداری خواسته بودیم یا فکری برای ساماندهی این پارکبان‌ها بکند یا آنها را جمع کند. ولی این به این معنا نیست که بدون برنامه، ٥٠٠ خانواده را بیکار کنیم. اگر قرار است آنها را حذف کنیم باید فکری هم برای کار و اشتغال پارکبان‌ها بشود.
چمران: فلسفه پارکبان مدیریت پارک حاشیه‌ای بود نه ایجاد شغل
فعالیت پارکبان‌ها حساسیت اعضای شورای شهر را نیز برانگیخت به گونه‌ای که مهدی چمران، رییس شورای شهر نیز به ایسنا در مورد وضعیت پارکبان‌های فعال در سطح شهر با اشاره به مصوبه شورای شهر در مورد وضعیت و نحوه فعالیت پارکبان‌ها گفت: هدف و فلسفه ایجاد پارکبان‌ها نظم‌بخشی و مدیریت پارک حاشیه‌ای و زمان توقف بوده است نه اینکه این مساله به شغل برخی افراد بدل شود و افراد از این راه امرار معاش کنند.
چمران با بیان اینکه حالا پارکبان‌ها به این فعالیت به چشم شغل نگاه و سعی می‌کنند تا از این راه برای خود درآمدی داشته و حتی برای شهروندان جای پارک تعیین می‌کنند، گفت: شورای شهر بارها با این رویه و موضوع مخالفت کرده و در حال بررسی موضوع هستیم تا این موضوع تعیین تکلیف شود.
همچنین معاون حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران نیز با تاکید براینکه از دید ما دیگر چیزی به نام پارکبان وجود خارجی ندارد، گفت: به جای پارکبان‌ها در حال زیاد کردن تعداد پارکومترها هستیم ولی در هر صورت فعالیت پارکبان‌ها غیرقانونی است. مازیار حسینی گفت: خودروهایی را تحویل پلیس داده‌ایم که مجهز به دوربین هستند و ١٨ نوع تخلف را ثبت می‌کنند، بنابراین نیازی به وجود پارکبان‌ها نیست و اگر جایی پارکومتر فعال وجود داشته باشد رانندگان از آن استفاده کنند.
وی گفت: اگر پارکبانی دارای قبض سازمان حمل و نقل و ترافیک باشد غیرقانونی است و با هماهنگی معاون دادستان تهران به زودی در این زمینه برخورد حقوقی می‌شود. مازیار حسینی، معاون حمل و نقل و ترافیک چند ماه قبل در مصاحبه‌ای گفته بود: از سال ٩٤ سازمان حمل و نقل و ترافیک قراردادی با پارکبان ندارد. درحال حاضر ١٥ هزار فضای پارک حاشیه‌ای با پارکومتر کنترل می‌شود و ١٥ هزار مابقی را در حال برگزاری مناقصه هستیم. به گفته او، پول پارک حاشیه‌ای به حساب شهرداری نمی‌رود و پول مستقیما به حساب خزانه واریز می‌شود.
در همین خصوص منصور نویریان، قائم مقام سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران نیز گفت: مشکل خاصی وجود ندارد. به این معنا که در زمینه پارک خودروها مثل سال‌های قبل از آغاز به کار پارکبان‌ها عمل خواهد شد یعنی اگر در خیابانی پارکومتر وجود دارد با پرداخت وجه آن و اگر در معبری پارکبان وجود ندارد با رعایت قانون و توجه به علایم راهنمایی و رانندگی شهروندان خودروی خود را پارک کنند.
وی همچنین در مورد وضعیت شغلی نیروهای پارکبان گفت: اینها در طول این سال‌ها در قالب شرکت‌های پیمانکاری با ما کار کرده‌اند. حالا هم با همان وضعیت به کار خود با شرکتی که در آن کار کرده‌اند، ادامه خواهند داد و قرار نیست بیکار شوند.
مردم به پارکبان‌ها پول ندهند
جانشین رییس پلیس راهور پایتخت هم چندی قبل با بیان اینکه مردم نباید به‌صورت دستی پولی بابت پارک حاشیه خودرو پرداخت کنند، گفته بود: با توجه به اصل بودن اخذ مکانیزه هزینه پارک حاشیه‌ای، پلیس هیچ‌گونه اعمال قانونی در خصوص اماکنی که دستگاه‌های پارکومتر ندارند، نخواهد کرد. سرهنگ حسن عابدی در گفت‌وگو با تسنیم، با اشاره به مشکلات موجود در اخذ هزینه دستی پارک حاشیه‌ای خودرو که توسط پارکبان‌ها انجام می‌شود، اظهار کرد: از نظر پلیس اخذ دستی پول توسط پارکبان‌ها هیچ توجیهی ندارد و ما تاکید ویژه‌ای در اخذ الکترونیکی و مکانیزه پارک‌های حاشیه‌ای داریم.
جانشین رییس پلیس راهور تهران بزرگ گفت: مردم باید بدانند با توجه به اصل بودن اخذ الکترونیکی هزینه پارک حاشیه‌ای خودرو، پلیس هیچ‌گونه اعمال قانونی در خصوص اماکنی که به دستگاه‌های مکانیزه و پارکومتر مجهز نیستند انجام نخواهد داد.
وی با بیان اینکه مردم نباید به صورت دستی پولی بابت پارک حاشیه خودرو پرداخت کنند، خاطرنشان کرد: از نظر ما اخذ دستی پول پارک خودرو در حاشیه معابر توسط پارکبان‌ها هیچ توجیهی ندارد.
به گفته عابدی، پلیس پیگیر اخذ مکانیزه هزینه پارک حاشیه‌ای خودرو و نصب تجهیزات مکانیزه و الکترونیکی در اماکنی که نیاز به نصب این تجهیزات دارند خواهد بود.
وی هنوز هم همان گفته‌ها را تکرار می‌کند و معتقد است که فعالیت پارکبان‌ها غیرقانونی است. سرهنگ عابدی در این خصوص گفت: خود ما، حدود یک‌سال و نیم قبل اعلام کردیم که فعالیت این پارکبان‌ها غیرقانونی است. الان هم با آنها برخورد می‌کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا مستقیما با پارکبان‌ها برخورد می‌کنید یا شیوه دیگری را در پیش می‌گیرید، گفت: ما به جای برخورد با پارکبان‌ها، هر جا که آنها ماشین‌ها را به شکل غیرقانونی پارک کرده باشند، جریمه می‌کنیم. ولی برخی از شهروندان خودشان به این افراد پول می‌دهند تا مواظب ماشین‌های‌شان باشند. در چنین شرایطی ما نمی‌توانیم بگوییم چرا به فلانی پول داده‌اید تا مواظب ماشین‌تان باشد!
عابدی تصریح کرد: ولی اولا باز هم تاکید می‌کنیم که مردم به این افراد پول پرداخت نکنند و دوم اینکه اگر به این افراد پول بدهند، باز هم ما ماشین‌هایی که غیرقانونی پارک کرده باشند را جریمه می‌کنیم. به عنوان مثال چند وقت پیش خبردارشدیم در منطقه٣، خیابان ناهید، اشخاصی در نقش پارکبان، ماشین‌های مردم را به صورت عمودی پارک می‌کنند تا از مردم پول بگیرند که این عمل باعث تنگ شدن معبر و ایجاد ترافیک شده بود. بلافاصله ماموران ما شروع کردند به جریمه کردن خودروها و به تدریج این محل پاکسازی شد.
