چرا نرخ دلار آمریکا در بازار جهانی عقب‌نشینی کرد

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، ارزش شاخص دلار که ارز آمریکا را در برابر سبدی از شش ارز بزرگ دنبال می‌کند، حدود ۱۰ درصد از ژانویه به این طرف کاهش پیدا کرده است.

این ارز حتی روز جمعه که در بحبوحه تشدید تنش‌ها میان آمریکا و کره شمالی، تقاضا برای دارایی‌های مطمئن افزایش یافت با کاهش روبرو شد، در حالی که معمولا در رده دارایی‌های مطمئن قرار می‌گیرد.

دلار که در سال ۲۰۱۴ با بهبود اقتصاد آمریکا افزایش یافت، در محدوده خطر قرار ندارد و شاخص دلار نسبت به سال گذشته تنها اندکی کاهش پیدا کرده است. اما آمار اقتصادی آمریکا در سال گذشته ضعیف‌تر بود، بنابراین باید دید عامل کاهش دلار در سال میلادی جاری چه بوده است.

اخبار اقتصادی مثبت اروپا

بخشی از علت اُفت ارزش دلار، اخبار خوب از بهبود وضعیت اقتصادی اروپاست. یورو در سال ۲۰۱۴ زمانی که بانک‌های مرکزی اروپا برنامه محرک مالی را به کار گرفتند و آمریکا شروع به فاصله گرفتن از سیاست‌های محرک مالی کرد، در برابر دلار کاهش یافت.

اکنون که اقتصاد منطقه یورو رو به بهبود بوده و بانک مرکزی اروپا به دنبال پایان بخشیدن به تدابیر محرک مالی است، ارزش دلار و یورو به یکدیگر نزدیک شده است.

پیروزی امانوئل ماکرون در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه که طرفدار اتحادیه اروپا است، به اعتماد به یورو کمک کرد. رشد یورو به ضرر دلار انجام می‌گیرد. یک یورو اکنون بیش از ۱.۱۷ دلار ارزش دارد که بیش از ۱۰ سنت از پایان سال میلادی گذشته افزایش نشان می‌دهد.

واکنش سرمایه‌گذاران به آشفتگی سیاسی در آمریکا

اما اُفت ارزش دلار تماما تحت تاثیر اروپا قرار نداشته است. دلار در برابر بسیاری از ارزهای دیگر از جمله ین ژاپن، پزوی مکزیک و کرون سوئد کاهش پیدا کرده است حتی پوند انگلیس که پس از رای مردم این کشور به خروج از اتحادیه اروپا ریزش پیدا کرد، بخشی از ارزش خود در برابر دلار را در ماه‌های اخیر بازیافته و اکنون حدود ۱.۳۰ دلار در مقایسه با ۱.۲۲ دلار در ماه مارس ارزش دارد.

به گفته سمیر سامانا، استراتژیست فنی در ولز فارگو، این نوع کاهش گسترده دلار نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران به جای روی آوردن به ارزهای دیگر از دلار فاصله می‌گیرند، اما دلیل این اقدام چیست؟ دونالد ترامپ.

تحلیلگران رشد دلار در ماه‌های پایانی سال ۲۰۱۶ را به پیروزی ترامپ ردیابی کردند که انتظارات را برای کاهش مالیات‌ها یا سرمایه‌ گذاری‌های زیرساخت بالا برد. اما اکنون عقب‌نشینی دلار نشان می‌دهد که با توقف برنامه اقتصادی ترامپ، معامله‌گران سرگرم محاسبه مجدد هستند.

ادامه تحقیقات درباره روابط میان روسیه و کمپین انتخاباتی ترامپ، سایه‌ای بر دولت وی افکنده است و هشدار نسبت به بیانیه‌های جنجالی ترامپ و برخوردهای سیاست خارجی وی از جمله تنش هفته گذشته با کره شمالی این امر را تشدید کرده است.

انتظارات برای افزایش نرخ‌های بهره آمریکا

افزایش نرخ‌های بهره همواره با ارزهای قوی‌تر مرتبط بوده، زیرا نرخ‌های بهره بالاتر سرمایه‌ گذاری در ارزها را جذب می‌کند. بانک مرکزی آمریکا از دسامبر سال ۲۰۱۵ نرخ‌های بهره را چهار بار افزایش داده و پیش‌بینی می‌شود که نرخ‌های بهره یک دور دیگر در دسامبر افزایش پیدا کند. اما جانت یلن، رییس بانک مرکزی آمریکا، اخیرا اظهار کرده است که حتی با فرض افزایش‌های آتی، نرخ‌های بهره احتمالا از نظر تاریخی برای مدتی پایین می‌ماند.

احتیاط وی تا حدودی منعکس‌کننده رشد اقتصادی آمریکاست که همچنان ضعیف است و رشد تورم و دستمزد پایین‌تر از سطح هدف‌گذاری شده مانده‌اند.

به گفته جفری فریدن، استاد دولت در دانشگاه هاروارد و نویسنده سیاست ارزی، آنچه که در حال حاضر وجود دارد این انتظار است که بانک مرکزی آمریکا به سیاست پولی نسبتا تسهیلی خود ادامه می‌دهد، در حالی که بانک مرکزی اروپا درصدد تحکیم سیاست پولی خود است.

ابهام درباره دورنمای دلار

به گفته جفری فرانکل، استاد اقتصاد در دانشگاه هاروارد کندی، برآورد این که حرکت بعدی قیمت دلار در چه جهتی خواهد بود، دشوار است، زیرا در حال حاضر این نه آنقدر قوی و نه خیلی ضعیف است.

ریچارد مارستون، استاد فاینانس در دانشگاه پنسیلوانیا می‌گوید: وی از این کاهش نمی‌تواند ارزیابی داشته باشد زیرا بازار سهام آمریکا در همین مدت به رکورد بالایی صعود کرده است. پس مساله، اعتماد به آمریکا و دولت آمریکا نیست زیرا اگر چنین بود بر بازارهای سهام نیز تاثیر می‌گذاشت.

اما وی می‌گوید ریسک ریزش چشمگیر با توجه به جنجال سیاسی در واشنگتن و ابهام نسبت به بانک مرکزی آمریکا وجود دارد. دوره ریاست خانم یلن در فوریه به پایان می‌رسد و مشخص نیست ترامپ چه کسی را جایگزین وی خواهد کرد .

اگر دلار واقعا به شکل مستمر کاهش پیدا کند و به نظر برسد که این کاهش تصادفی یا نوسان اندک نیست، نشان خواهد داد که اعتماد به اقتصاد و  دولت آمریکا از بین رفتن که مساله خیلی بدی خواهد بود.

ضعیف شدن دلار برای آمریکا بد است؟

جفری فرانکل می‌گوید وی سابق بر این پیش بینی می‌کرد که دلار جایگاه خود به عنوان ارز بین‌المللی را به دلیل بدهی ملی رو به رشد و سایر عوامل از دست می‌دهد، اما این پیش بینی زمانی که سرمایه‌ گذاران در دوران آشفتگی اقتصادی سال ۲۰۰۸ با وجود این که آمریکا منبع بسیاری از مشکلات بود، به سوی دلار هجوم بردند پیچیده شد.

بر اساس گزارش شبکه خبری بی بی سی، رییس جمهور آمریکا نیز نگران نیست، وی در مصاحبه اخیر با وال استریت ژورنال گفته است از این که دلار خیلی قوی نیست راضی است اما به عنوان رییس جمهور که اظهاراتش یک موضع رسمی به شمار می‌رود، چنین حرفی یک بیانیه رادیکال است، زیرا دلار ضعیف‌تر برای مصرف‌کنندگان آمریکایی که خرید زیادی از خارج انجام می‌دهند به معنای کاهش قدرت خرید است. همین مساله برای تولیدکنندگان آمریکایی که به قطعات تولید خارج متکی هستند صدق می‌کند.

به گفته فریدن، هرچه دلار ضعیف‌تر باشد شهروندان معمولی آمریکایی‌ فقیرتر می‌شوند، اما دولت ترامپ به احیای تولید و صادرات متمرکز شده که در صورت ضعیف شدن دلار کالاهای آمریکایی را رقابتی‌تر می‌کند. شرکت‌های آمریکایی که فعالیت‌های جهانی دارند نیز از این مساله سود می‌برند، زیرا فعالیت‌های خارجی آنها ارزشمندتر می‌شود.