خطر افزایش دوباره ایدز از طریق اعتیاد تزریقی
آخرین آمار مبتلایان ایدز در ایران اعلام شد.
پروین افسر کازرونی؛ رییس اداره ایدز وزارت بهداشت در اعلام این آمار خبر داد تا ابتدای فروردین ۹۶، از مجموع ٦٦ هزار و ٣٥٩ فرد مشکوک به آلودگی ویروس اچآیوی، ٣٤ هزار و ٩٤٩ بیمار، شناسایی شده که از این تعداد، ۸۴ درصد (٢٩ هزار و ٣٥٧ نفر) مرد و ۱۶ درصد (٥ هزار و ٥٩٢ نفر) زن هستند و ۵۳ درصد از کل بیماران شناسایی شده (١٨ هزار و ٥٢٣ نفر) در گروه سنی ۲۱ تا ۳۵ سال قرار دارند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد ، در حالی که تعداد مبتلایان، مربوط به کل بیمارانی است که از سال ١٣٦٥ تاکنون در کشور شناسایی شدهاند، افسر کازرونی اعلام کرد که از مجموع مبتلایان، تا امروز و ظرف ٣١ سال گذشته، ٩ هزار و ٤٧٧ نفر فوت کردهاند. بنابر اعلام رییس اداره ایدز وزارت بهداشت، تاکنون راه انتقال ویروس در 3/66 درصد از بیماران، استفاده از سرنگ مشترک و از طریق اعتیاد تزریقی،۳/۱۹ درصد از طریق رابطه جنسی، ۵/۱ درصد از طریق مادر به کودک و ۷ دهم درصد از طریق دریافت خون و فرآوردههای خونی آلوده بوده اما افسرکازرونی به روال معمول این اداره، در تشریح برخی جزییات درباره مبتلایانی که طی ٥ ماه نخست امسال به عنوان بیماران جدید به فهرست مبتلایان اچآیوی ایدز در ایران اضافه شدهاند، توضیح داد که از این تعداد، ۳۰ درصد مبتلایان، زن و ۷۰ درصد مرد هستند و راه انتقال ویروس در ۳۹ درصد مبتلایان، اعتیاد تزریقی، در ۴۱ درصد موارد ابتلا، رابطه جنسی و در ۳ درصد موارد ابتلا، از طریق مادر به کودک بوده ضمن آنکه به گفته وی، کمتر از ٨٥ درصد مبتلایانی که وارد مرحله ایدز شدهاند، تحت مراقبتهای درمانی و دارویی قرار گرفتهاند.
نگرانیهای جدید در آمارهای جدید
در آمارهای رسمی وزارت بهداشت، دو نگرانی پررنگ است؛ تداوم بالا بودن موارد ابتلا از طریق اعتیاد تزریقی و امتناع بیماران برای دریافت پوشش درمان.
بنا بر آمار مدت مشابه که سال ١٣٩٥ توسط مسعود مردانی؛ عضو کمیته کشوری ایدز اعلام شد، تا ابتدای فروردین سال گذشته، ۳۲ هزار و ۶۷۰ نفر مبتلا به اچآیوی در کشور شناسایی شده بودند که از این تعداد ۸۴ درصد (٢٧ هزار و ٤٤٣ نفر) مرد و ۱۶ درصد (٥ هزار ٢٢٧ نفر) زن بودند و ۵۴ درصد از این تعداد (١٧ هزار و ٦٤٢ نفر) در گروه سنی ۲۱ تا ۳۵ سال قرار داشتند. تعداد موارد فوت از مجموع مبتلایان شناسایی شده از سال ١٣٦٥ تا سال گذشته، ۸هزار و ۳۱۱ نفر بود و مردانی، در توضیح علت انتقال ویروس و ابتلا اعلام کرده بود که 2/86 درصد به دلیل اعتیاد تزریقی، 18/5 درصد به دلیل رابطه جنسی و 1/5 درصد بر اثر انتقال ویروس از مادر به جنین، مبتلا شده بودند. به گفته مردانی، از تعداد مبتلایان ثبت شده از ابتدای فروردین تا مرداد ٩٥، ۳۴ درصد موارد، زن و ۶۶ درصد، مرد بودهاند و راه احتمالی انتقال در ۳۴ درصد موارد، اعتیاد تزریقی و در ٤٢ درصد موارد، رابطه جنسی بوده است.
مقایسه آمار، آن هم صرفا در دو سال پیاپی، نشان میدهد که برخی اعداد، اگرچه جزیی و با تغییرات بسیار اندک، در حال افزایش است. این افزایش که در عدد و رقم نمودار میشود درباره واقعیت پنهان و بسیار نگرانکنندهای هشدار میدهد. موارد شناسایی شده از مبتلایان ایدز که بر اثر اعتیاد تزریقی یا رابطه جنسی مبتلا شدهاند، یا افرادی هستند که رفتارهای پرخطر، بخشی از سبک زندگی آنهاست یا با یک بار لغزش ناشی از ناآگاهی، آلوده به ویروس شدهاند که هر دو گروه هم، باید صرفا به عنوان بیمار و افراد نیازمند درمان و مراقبتهای اجتماعی مورد توجه و حمایت جامعه و دولت قرار بگیرند.
در این آمار، ابتلا به دلیل اعتیاد تزریقی با وجود تلاشهای موفقیتآمیز بیش از یک دهه تیمهای سیار و مراکز گذری کاهش آسیب اعتیاد در تغییر روش مصرف معتادان بیخانمان و خیابانخواب از تزریق به استنشاقی، همچنان سهم بالایی دارد ضمن آنکه از سه سال قبل و با تشدید سختگیریها برای واردات غیرقانونی پیشساز شیشه – سودوافدرین – قیمت این ماده روانگردان طی مدت زمان کوتاهی چنان افزایش یافت که از ید توان اقتصادی معتادان خیابان خواب خارج شد و الگوی مصرف، دوباره به سمت هرویین سوق پیدا کرد که با کاهش قیمتی قابل توجهی، جایگزین شیشه شده بود. گرایش به مصرف هرویین (حتی از نوع استنشاقی) موج نگرانی شدیدتری را در جمع متولیان درمان اعتیاد ایجاد کرد با این توجیه که مصرفکنندگان شیشه، اینبار به دلیل اعتیاد به یک ماده روانگردان که تخریب بالاتری نسبت به مخدرها (حتی از نوع آزمایشگاهی) دارد، بهشدت در معرض خطر گرایش به تزریق هستند چرا که مصرف استنشاقی، پاسخگوی نیاز آنها نخواهد بود بلکه اینبار، فقط ورود مستقیم ماده اعتیادآور به خون میتواند تاثیر مشابهی در رفع خماری مصرفکنندگان داشته باشد. طی سه سال گذشته، این نگرانی از احتمال به یقین رسید و گزارشها از رصد روش و الگوی مصرف در پاتوقهای خیابانی، از رشد کند اما تدریجی تزریق هرویین حکایت دارد. جاافتادن دوباره این روش مصرف، مترادف است با افزایش دوباره ابتلا به ایدز بر اثر اعتیاد تزریقی و در واقع، هدر رفتن زحماتی که مرهون تلاش تیم گستردهای از کارشناسان، فعالان غیر دولتی، همتایان بهبود یافته و حتی آن تعداد از معتادان خیابان خواب است که با آگاهی از خطرات اعتیاد تزریقی، حاضر به تغییر روش مصرف شدند. سوی دیگر این هشدار را باید هموزن نگرانی از بابت پنهان ماندن بخش عظیمی از کوه یخ تعداد مبتلایان سنجید. بیماری که با وجود اطلاع از بیماری، برای درمان مراجعه نمیکند یا به هر دلیل به توصیههای درمانی و رعایت اصول درمان پایبند نیست، هیچ تفاوتی با بیمار شناسایی نشده ندارد. در نگاه خرد و کلان، هر دو، بمب آماده انفجاری هستند برای جامعه سالم و تمام شرکای احتمالی و آتی در روابط جنسی پرخطر با این بیماران و البته، دلیل اول و اصلی برای اوج یافتن شیب ابتلا از طریق روابط جنسی پرخطر. کازرونی البته این هشدار را از منظر یک مدیر دولتی و به شکلی متفاوت تشریح میکند؛ بنا بر تعهد بینالمللی اعضای سازمان ملل برای کنترل همهگیری ایدز تا سال ٢٠٣٠، ایران متعهد شده که سیاست ۹۰۹۰۹۰ را در کشور اجرا کند. شناسایی ٩٠ درصد مبتلایان، ایجاد پوشش درمانی برای ۹۰ درصد بیماران و منفعل کردن ویروس در بدن ٩٠ درصد بیماران با هدف پیشگیری از انتقال به سایر افراد، برنامهای است که جمهوری اسلامی ایران مانند ١٩٢ عضو ملل متعهد، به آن پایبند شده و هر گونه شکست یا انقطاع در مسیر دستیابی به این هدف و تحقق این تعهد، میتواند در دریافت کمکهای بینالمللی برای پروژههای نجات بخشی مبتلایان ایدز و برنامههای پیشگیرانه برای مصونسازی جامعه سالم، تاثیر منفی داشته باشد. فرار مبتلایان از پوشش درمانی که صددرصد به رایگان ایجاد میشود، حتی صرفنظر از اینکه این پوشش درمانی مشتمل بر داروهایی است که کشورهای پیشرفته دنیا، دیگر آنها را در پروتکل درمان ایدز توصیه نمیکنند، همان خط فاصلهای است که روزبهروز، تیرهتر و نگرانکنندهتر میشود.