روابط تجاری ایران و چین در فاز جدید
کار به جایی رسیده که حالا وزیر اقتصاد خبر از اعزام هیئتی از سوی بانک مرکزی به چین داده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق ، ماجرا چند روزی است در رسانه‌ها و دهان به دهان می‌چرخد؛ قصه بسته‌شدن برخی حساب‌های ایرانیان در سه بانک چین است. حال، علی طیب‌نیا خبر داده که هیئتی از بانک مرکزی برای رایزنی با مقامات این کشور راهی پایتخت چین می‌شود.
تغییر نوع روابط تجاری ایران با چین
او گفته است که البته، حساب فعالان اقتصادی در چین مسدود نشده است، بلکه سامانه‌ای در چین مستقر شده تا روابط تجارت خارجی بین سیستم بانکی، گمرک و مقام ناظر ارزی چین را تنظیم کند که این موضوع نوع روابط تجاری ایران با چین را دچار تغییر و تحول می‌کند.
وزیر امور اقتصادی و دارایی ادامه داده است: در روزهای گذشته، رایزنی‌های بسیاری با مقامات بانکی چین انجام شده است تا این مشکل برطرف شود و قرار است هیئتی هم از بانک مرکزی ایران برای پیگیری حل این موضوع به چین سفر کند. به گفته وزیر اقتصاد، برخی از شرکت‌های صادرکننده ایرانی از نظر انتقال منابع ناشی از صادرات خود با مشکلاتی مواجه شده بودند که در سفر تازه او به چین درباره رفع آن با مقامات عالی این کشور از جمله مقام ناظر سیستم بانکی و وزیر مالیه چین انجام شده است. او ادامه می‌دهد: ضمن اینکه روز گذشته، با رئیس کمیسیون توسعه و اصلاحات هم صحبت‌هایی شد، اما مسلم آن است که نظر دولت این کشور حل مشکلات پیش روی روابط تجاری دو کشور است.
او تصریح کرد: لازمه اینکه تجارت به شکلی ساده و راحت انجام شود و صادرکننده بتواند منابع مالی ناشی از تجارت خود را به کشور وارد کند، آن است که بین بانک‌های ایرانی و چینی روابط کارگزاری برقرار شود و این در شرایطی است که در گذشته و به‌ویژه در دوران تحریم بیشتر نقل‌وانتقال منابع مالی با مشکلاتی انجام می‌شد، اما با رفع تحریم‌ها انتظار این است که مبادلات به شکلی کاملا طبیعی و عادی از مجرای سیستم بانکی انجام شود. این عضو کابینه یازدهم، ادامه می‌دهد: مجموعه مقامات دولت چین قول داده‌اند که مشکلات را برطرف کنند و قرار است یک هیئت هم از چین به ایران سفر کرده و از بانک مرکزی ایران هم مقاماتی به این کشور اعزام شوند تا به‌زودی محدودیت‌هایی که وجود دارد برطرف شود. طیب‌نیا گفت: هم‌اکنون، محدودیت جدیدی در چین ایجاد نشده، بلکه شرایط قبل حاکم است که باید با مذاکره برطرف شود. وزیر امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به این پرسش که آیا با سایر کشورهای اروپایی و بانک‌های دنیا هم مشکلات بانکی به چشم می‌خورد، تصریح کرد: روابط بانکی و گشایش اعتبار میان ایران با بانک‌های دنیا انجام می‌شود؛ گرچه سر مراودات با بانک‌های بزرگ اروپایی مشکلاتی به نظر می‌رسد که آن هم دلایل مختلفی دارد؛ به این معنا که یکی از عوامل مسلط در بروز مشکل در روابط بانکی ایران با دنیا تحریم بود که با حل‌وفصل آن بسیاری از مسائل حل شد. طیب‌نیا درباره برطرف‌شدن مشکلات با FATF گفت: مشکل این بود که ایران در فهرست کشورهای غیرهمکار قرار گرفته بود که در یک سال گذشته تلاش شد با فعالیت جدی وزارت اقتصاد این مشکل برطرف شود؛ ضمن اینکه در زمینه مبارزه با پول‌شویی هم اقدامات خوبی انجام شده و وضعیت ایران از بسیاری کشورها بهتر است.
او گفت: اعتقاد داریم ایران در مبارزه با تروریسم و تأمین مالی آن یکی از کشورهای پیشرو به شمار رود.
او در حالی اینها را گفته که در همین یک ماه گذشته بسیاری از کشورها از جمله امارات متحده عربی، عمان، کویت، قطر، جمهوری آذربایجان، تایوان و کره هم به بهانه تحریم‌های دو ماه پیش ایران به دلیل فعالیت‌های موشکی، بازی جدیدی آغاز کرده و حساب‌های شرکت‌های ایرانی را که چندان مواضع روشنی ندارند، بلوکه می‌کنند. این میان، گرچه برخی حرف‌وحدیث‌ها حکایت از بهانه‌گیری این کشورها به دلیل تحریم‌های جدید آمریکا دارد، همان‌طور که روز گذشته رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین خبر داده بود و امروز هم وزیر اقتصاد عنوان کرده است، موضوع اصلی این ماجرا اصلاح قوانین بانکی مبتنی بر قوانین پول‌شویی و مبارزه با تروریسم، چندی است به جد، از سوی نظام بانکی چین پیگیری می‌شود.
مشکلی برای فاینانس چینی‌ها نیست
در چنین شرایطی، قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی در امور بین‌الملل گفته است در پی بستن حساب ایرانی‌ها از سوی بانک‌های چینی، مشکلی برای فاینانس چینی‌ها بابت قطار سریع‌السیر و سایر پروژه‌ها به وجود نیامده است.
اصغر فخریه کاشان، در پاسخ به پرسشی درباره آثار مسدودشدن حساب ایرانی‌ها و شرکت‌های ایرانی در بانک‌های چین بر فاینانس پروژه قطار سریع‌السیر تهران ـ قم ـ اصفهان، گفت: این اقدام چینی‌ها اثری بر این قرارداد و سایر پروژه‌های عمرانی که چینی‌ها در ایران فاینانس کرده‌اند، نداشته است و این فاینانس همچنان در جای خود باقی است.
به گفته او، از آنجا که مدت اثرگذاری هر فاینانس از زمان آغاز پروژه چهار سال است، در این چهار سال قطار سریع‌السیر تهران ـ قم ـ اصفهان را تمام می‌کنیم. درحال‌حاضر هم، ساخت پروژه آغاز شده و چینی‌ها در ۱۳ سایت فعال شده‌اند؛ بخشی از پروژه هم برعهده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاست که آنها هم کار خود را آغاز کرده‌اند.
مقاومت در برابر شفافیت ما را دچار مشکل کرده است
یک مقام مطلع با بیان اینکه اجرای قوانین FATF در چین به مراحل پایانی نزدیک شده است، می‌گوید: از اول ماه می، باید مبدأ و مقصد پول در حساب‌ها مشخص شود.
او گفته: اولین واکنش به اجرای این قوانین، آنجایی بود که گمرک چین و سیستم بانکی آن به هم متصل شدند و این پنجره واحد، موجب شد تا پتروشیمی‌های ایرانی دچار مشکل شوند و نتوانند پول‌های خود را به کشور بازگردانند.این منبع آگاه به پیشینه این ماجرا اشاره کرده و می‌گوید: یک‌سری پتروشیمی‌های ایرانی با استفاده از سوئیچ بارنامه، کالاهای خود را نقل و انتقال می‌دادند. به تعبیر دیگر، بارنامه آنها از جبل‌علی یا عمان، سوئیچ می‌شد و بار در بنادر گمرک به‌عنوان کالایی که از عمان یا جبل‌علی یا دوبی آمده ترخیص می‌شد؛ اما فرم‌ها برای ایران است و پول باید به حساب شرکت ایرانی بیاید. قانون FATF چنین اجازه‌ای نمی‌دهد. به‌همین‌دلیل آن بخش از پتروشیمی‌ها که چنین عمل می‌کردند، پولشان بلوکه شد.
این مقام آگاه به اتفاق دیگری که چند وقت اخیر، برخی ایرانی‌ها را دچار مشکل کرده، اشاره کرد و گفت: بخشی از ایرانیانی که در چین حضور دارند، فرضا دانشجو هستند یا توریست‌هایی که سه ماه، سه ماه ویزای خود را تمدید می‌کنند. حساب شرکتی یا حسابی که تحت کنترل دفتر مالیاتی چین باشد، ندارند؛ زیرا دفتر باز نکر‌ده‌اند؛ اما آنها آغاز به معامله و ارسال کالا به ایران می‌کنند یا از ایران به حساب آنها پول می‌رود. این اتفاق مشکوک است و دو ظن در بین چینی‌ها ایجاد می‌کند؛ یک، پول‌شویی می‌کند و دو اینکه فعالیت تجاری غیرقانونی انجام می‌دهد که بنا بر این دو ظن، این حساب‌ها بسته می‌شود.
او با تأکید بر اینکه این ماجرا ارتباطی به تحریم‌های جدید آمریکا و... ندارد، ادامه می‌دهد: بخش عمده‌ای از روش‌های تجاری ما با دنیا هنوز روش‌های دورزدن تحریم است که این یعنی دورزدن قوانین جهانی در‌حالی‌که باید روش را تغییر دهیم؛ زیرا مقاومت در برابر شفافیت ما را دچار مشکل کرده است.
