جنس فروخته شده پسگرفته میشود یا خیر؟!
جنس فروخته شده پس گرفته نمیشود" شعاری است که به گفته رئیس سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان باید از ادبیات کسب و کار بازار ایران حذف شود اما باید دید که حذف در چه بستری صورت میگیرد و چه طور میتوان شعارهای مشتری محورانه تری را جایگزین آن کرد.
یکی از حقوق اصلی مصرف کننده حذف شعاری است که سالیان سال به صورت سنتی در بازار ایران به وجود آمده است؛ یعنی حذف شعار «جنس فروخته شده پس گرفته نمیشود».
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، این شعار عملا نه تنها با منافع مصرفکننده در تضاد است بلکه با مدل های روز جهانی کسب و کار که این روزها بر محور مشتری مداری می چرخد نیز متناقض است.
گرچه در سالهای اخیر که کالاهای نوینتر وارد ایران شدند و نمایندگی های شرکت های خارجی نیز به فضای اقتصادی کشور ورود کردند، موضوع تعویض، پس گرفتن و خدمات پس از فروش کالا و خدمات به شکل بهتر مطرح و ایجاد شد اما مشاهدات بازار نشان میدهد هنوز که هنوز است راه طولانی تا رسیدن به مشتری مداری در بازار داخلی وجود دارد.
این در حالی است که محمود نوابی - ریس سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان - در این باره معتقد است که باید از شعار «جنس فروخته شده پس گرفته نمی شود» به شعار «جنس فروخته شده پس گرفته میشود» برسیم و میگوید "در ایران باید از موضوع فرهنگ سازی پذیرش جنس فروخته شده گذشته باشیم و عملا شرکت ها را در حال رقابت برای جذب مشتری ببینیم".
موضوعی که باید در گفته های نوابی در نظر داشت این است که سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان بیشتر نگاهی معطوف به شرکت های بزرگ تولید و خدماتی دارد و شاید به صورت ریز چندان ورودی بر عملکرد اصناف نداشته باشد. اما حقیقت این است که پذیرش جنس فروخته شده جزو حقوق مصرف کننده در واحدهای صنفی به شمار میرود.
اما نکته مهم این است که نمیتوان موضوع برگشت کالا را از جانب مشتری به عنوان مطالبه مطرح کرد، چرا که این مسئله یک استراتژی بازار است که در همه جای دنیا به عنوان مزیت رقابتی هر روز از جانب تولیدکنندگان و عرضه کننده گان تسهیل میشود.
شرایط بازار در ایران در حال رقابتی شدن است و موضوع پذیرش کالای مرجوعی از سوی خریدار را میتوان عمدتا در کالا و خدمات شرکتی مشاهده کرد که در این باره رییس سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان اعلام کرده که تاکنون تعدادی از واحدهای تولیدی و خدماتی مراجعه کردند که در کاتالوگهای خود با افتخار شعار جنس فروخته شده پس گرفته میشود را درج کرده اند و خدمات لازم را ارائه میکنند.
به گفته معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، گاهی از سازمان حمایت پرسیده می شود که چه کالاهایی را می توان پس داد و پس گرفت و مواردی مثل دارو را مثال می زنند. این در حالی است که ما معتقدیم کاری را که شروع می کنیم نباید سخت پیش برود. شرایط دقیقی در این باره تدوین و تنظیم نشده است بلکه شرایط آن باید به صورت رقابتی از سوی عرضه کنندگان کالا و شرکتهای خدماتی مشخص شود، چراکه این مفهومی مشتری محورانه برای استراتژی های بازار واحدهای ارائه دهنده کالا و خدمات است و آنها باید درک کنند که دیگر مصرف کنندگان یک مصرف کننده تنها و بدون انتخاب نیستند و نه تنها گزینه زیادی دارد بلکه اگر خدمات مناسب را دریافت کند بازار خود را تغییر میدهد.
با توجه به این گفته ها، شرایط پس گرفتن کالاها اغلب برای کالاهای نوین مانند لوازم الکترونیکی و محصولات لوازم خانگی به شکل بهتری انجام میشود و خدمات مناسب تری تحت عنوان خدمات پس از فروش ارائه می شود که در آنها حقوق مصرف کننده دیده شده است اما موضوعی که قابل توجه است و باید روی آن کار شود فرهنگ سازی رعایت حقوق مصرف کننده از سوی تولید کنندگان و ارائه کنندگان خدمات است. از سوی دیگر فرهنگ مطالبه حقوق مصرف کننده نیز باید برای مصرف کنندگان داخلی جا بیفتد و آنها نباید در این زمینه منفعلانه عمل کنند.