طوفان‌ ۳۰۰ روزه‌ای که این استان را ‌می‌بلعد/‌آسمان خاکستری شد

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تسنیم، طوفان‌های گرد و خاک معروف 120 روزه یا به عبارت فرماندار ویژه زابل 300 روزه سیستان بار دیگر در پنج شهرستان منطقه آغاز شده است. طوفان‌های گرد و خاکی که آسمان آبی را خاکی رنگ، مدارس و ادارات را تعطیل و نفس کشیدن را مختل کرده است.

مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اعلام کرد: وزش باد شدید امروز با بیشینه سرعت 101 کیلومتر بر ساعت زابل را درنوردید و گردوخاک حاصل از آن، شعاع دید افقی را به 800 متر کاهش داد.

براساس تصمیم ستاد مدیریت بحران شهرستان هیرمند، به دلیل شدت وزش باد و بروز پدیده گرد و غبار و ریزگرد، همه دستگاه‌های اجرایی به استثنای دستگاه‌های امدادی امروز تعطیل شدند.

همچنین، مدیریت بحران استان سیستان و بلوچستان به پیروی از هشدار هواشناسی و به دلیل شدت وزش باد و بروز پدیده گرد و غبار و ریزگرد، فعالیت مدارس پنج شهرستان منطقه سیستان شامل زابل، زهک، هیرمند، هامون و نیمروز را تعطیل اعلام کرد.

این طوفان گردوخاک و شرایط نامساعد، تنها یک روز عادی از «بادهای 120 روزه سیستان» بود، پدیده‌ای که هر ساله زندگی در این منطقه مرزی را به کام بحران می‌کشد.  

بادهای 120 روزه سیستان، ریشه در جغرافیای خاص این منطقه دارد. وزش این بادها معمولاً از اواخر بهار آغاز شده و تا پایان تابستان ادامه می‌یابد.

کارشناسان هواشناسی معتقدند این بادها در اثر تفاوت فشار هوایی بین رشته‌کوه‌های هندوکش در افغانستان و دشت‌های پست سیستان شکل می‌گیرند. اما تغییرات اقلیمی و خشکیدن تالاب بین‌المللی هامون، این پدیده را به یک بحران زیست‌محیطی تبدیل کرده است.  

صدای مردم در حال زیست در غبار

مریم، مادر سیستانی دو کودک مبتلا به آسم، به خبرنگار تسنیم می‌گوید : هر سال همین موقع مجبوریم به شهرهای دیگر پناه ببریم. سالهاست مسئولان به این منطقه سفر می‌کنند و برای حل مشکلات وعده می‌دهند اما پس از زمان زیادی چشم انتظاری مردم, تغییری حاصل نمی‌شود.

تعطیلی مکرر مدارس، موجب نارضایتی دانش‌آموزان و والدین می‌شود و از طرف دیگر اگر مدارس تعطیل نشود، آلودگی هوا ناشی از پراکندگی ریزگردها سلامت دانش‌آموزان را تهدید می‌کند.

کسبه سیستان هم از این شرایط گلایه جدی دارند. یکی از لباس فروشان به خبرنگار تسنیم می‌گوید: پس از هر بار طوفان لباس‌های نو پر از گرد و خاک می‌شود که باید به خشک شویی برود و اینگونه عملاً لباس نو محسوب نمی‌شود!

یکی دیگر از کسبه فروشنده لوازم الکتریکی نیز می‌گوید: عمده مشتریان من مردم روستاهای منطقه هستند چرا که بیشتر جمعیت سیستان روستانشین هستند و در ایام بادهای 120 روزه عملاً مشتری از روستا به شهر نمی‌آید و کسب ما مختل می‌شود‌.

«هامون» قلب تپنده‌ای که از کار افتاده است 

کارشناسان محیط زیست تاکید می‌کنند خشکیدن هامون که زمانی سومین دریاچه بزرگ ایران بود، عامل تشدید طوفان و ریزگرد است. محمدحسین کشته‌گر، فعال محیط زیست، می‌گوید: تالاب بین‌المللی هامون روزی مثل سد طبیعی در برابر بادها عمل می‌کرد. حالا خودش به منشأ ریزگردها تبدیل شده است.

ساکنان قدیمی به خاطر می‌آورند که بادها همیشه بوده، اما هرگز این قدر ویرانگر نبوده‌اند. پیرمرد حسینی که بیش از 80 بهار را در سیستان دیده است به خبرنگار تسنیم می‌گوید: قدیم بادها آب هامون را می‌آوردند. حالا فقط خاک و ندای ناامیدی می‌آورند.

آمارها نشان می‌دهند سالانه جمعیت قابل توجهی از مردم سیستان به دلیل شرایط سخت زیست‌محیطی کوچ می‌کنند.

منطقه‌ای که روزگاری نماد سرسبزی و حاصلخیزی بود، اکنون در غبار فراموشی فرو رفته است. طوفان‌های گرد و خاک نه تنها آسمان را تیره کرده‌اند، بلکه امیدی را که در دل مردمان این دیار زنده بود، به خاموشی می‌کشانند. این شرایط نیازمند تدبیر اورژانسی مسئولان ملی و استانی است.