
ناتو در مسیر آینده جنگ، قرارداد میلیاردی برای هوش مصنوعی نظامی

پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) با خرید نرمافزار هوش مصنوعی از شرکت Palantir، گام بلندی در مسیر نوسازی قابلیتهای جنگی خود برداشت؛ اقدامی که میتواند نحوه مواجهه ارتشهای مدرن با تهدیدات نوین را بهکلی تغییر دهد. این همکاری بین ناتو و شرکت آمریکایی، نشانهای از افزایش نفوذ هوش مصنوعی در ساختارهای دفاعی جهان و اولویتیافتن فناوری بر قدرت سنتی نظامی است.
به گزارش اقتصادآنلاین، ناتو حالا پس از ارتش ایالات متحده، دومین نهاد نظامی مهمی است که به صورت رسمی از سیستم Maven ساخت شرکت Palantir برای تقویت عملیات نظامی بهره میگیرد. بر اساس گزارش مجله Barron، این قرارداد که در پایان مارس نهایی شده، با هدف تسریع در پذیرش فناوریهای نوین در میان ۳۲ کشور عضو ناتو امضا شده است.
سامانه هوش مصنوعی Maven، که پیشتر در ارتش آمریکا بهکار گرفته شده، قادر است حجم عظیمی از دادههای میدانی را جمعآوری، تحلیل و اولویتبندی کند و بهطور خاص در شناسایی اهداف و تصمیمگیری در میدان نبرد نقش مؤثری ایفا میکند.
ناتو و هوش مصنوعی، تقاطع تکنولوژی و قدرت نظامی
براساس اعلام «آژانس ارتباطات و اطلاعات ناتو»، هدف از خرید سامانه Maven ایجاد زیرساختی مشترک میان اعضای ناتو برای بهکارگیری هوش مصنوعی در عملیات نظامی است. این تحول، نهفقط از نظر تکنولوژیک بلکه از منظر ژئوپولیتیکی نیز حائز اهمیت است. تحلیلگر مؤسسه ویلیام بلر، لوئی دیپالما، این قرارداد را فراتر از یک معامله معمول دانسته و آن را نشانهای از اعتماد استراتژیک اروپا به فناوری دفاعی آمریکا میداند.
به گفته دیپالما، ناتو با این اقدام نهتنها توانایی خود را در مواجهه با تهدیدات پیچیده تقویت کرده، بلکه به بازارهای بینالمللی نیز سیگنالی واضح فرستاده مبنیبر اینکه هوش مصنوعی حالا یکی از اصلیترین مؤلفههای آینده امنیت جهانی است. همکاری ناتو با شرکت Palantir، بهخصوص در بحبوحه فشارهای سیاسی و نظامی روسیه، میتواند توازن قدرت در اروپا را نیز تحتتأثیر قرار دهد.
Palantir؛ پیشتاز در نظامیسازی هوش مصنوعی
شرکت Palantir که پیشتر با پروژههای مختلف دفاعی شناخته شده بود، طی سال گذشته قراردادهای سنگینی حول محور سامانه Maven امضا کرده است. از جمله این توافقات میتوان به قرارداد پنجساله ۴۸۰ میلیون دلاری با فرماندهی رزمی ارتش ایالات متحده و همچنین قرارداد ۱۰۰ میلیون دلاری با شاخههای زمینی، هوایی و دریایی این کشور اشاره کرد.
اکنون Palantir بهعنوان یکی از گزینههای اصلی پروژه «فرماندهی و کنترل نسل بعدی» ارتش آمریکا نیز مطرح است؛ طرحی که در صورت اجراییشدن، جایگاه این شرکت در معماری نظامی آینده ایالات متحده را تثبیت میکند. چنین جایگاهی نهتنها ارزش برند شرکت را بالا میبرد، بلکه سهام آن را نیز در بازارهای مالی تقویت کرده است. بهطوریکه پس از انتشار خبر قرارداد جدید با ناتو، ارزش سهام Palantir بیش از ۴ درصد افزایش یافت.
ابزار صرفهجویی و بازدارندگی
از منظر اقتصادی، قرارداد ناتو با Palantir پیامدهای چندلایه دارد. تحلیلگران شرکت سرمایهگذاری Wedbush باور دارند که فناوریهای هوش مصنوعی این شرکت میتوانند هزینههای نظامی را در میانمدت کاهش دهند. در شرایطی که دولت ایالات متحده بهدلیل فشارهای مالی بهدنبال کاهش بودجههای فدرال است، بهرهگیری از سیستمهای هوشمند برای افزایش بهرهوری و کاهش هزینهها به یک الزام استراتژیک تبدیل شده است.
در این میان، ناتو نیز با چالشهای مشابهی روبهروست. افزایش تنشها در مرزهای شرقی اروپا، جنگ در اوکراین، و نیاز به تقویت بازدارندگی دیجیتال، همگی ناتو را وادار کرده تا به سمت نوآوریهای فناورانه مانند هوش مصنوعی حرکت کند. قرارداد با Palantir بخشی از این استراتژی مدرنسازی است؛ مدلی که بهزودی ممکن است در دیگر سازمانهای نظامی دنیا نیز تکرار شود.
ریسکهای مالی و وابستگی به شاخصها
با وجود چشمانداز مثبت برای رشد، دیپالما هشدار داده که وابستگی سهام Palantir به شاخص نزدک ۱۰۰ بسیار بالاست. به همین دلیل، نوسانات منفی در بازار میتواند ضربات سنگینی به سهام این شرکت وارد کند. بهگفته او، اگر نزدک افت کند، Palantir ممکن است تا سه برابر بیشتر دچار نوسان نزولی شود. این هشدار میتواند برای سرمایهگذاران فعال در حوزه فناوریهای نظامی، زنگ خطر باشد؛ هرچند روند کلی فعلاً صعودی ارزیابی میشود.