حذف استارلینک از یارانه دولتی کانادا/ وقتی اینترنت ماهواره‌ای به نبرد ژئوپلیتیک تبدیل می‌شود

به گزارش اقتصادآنلاین، استارلینک، پروژه جاه‌طلبانه اینترنت ماهواره‌ای شرکت اسپیس‌ایکس، که به رهبری ایلان ماسک طی سال‌های اخیر نفوذ چشمگیری در مناطق دورافتاده کانادا پیدا کرده، اکنون به‌جای گسترش دسترسی به اینترنت پرسرعت، درگیر رقابت‌های سیاسی و اقتصادی شده است. شرکت‌های مخابراتی کانادا، به‌ویژه Bell و زیرمجموعه‌اش Northwestel، تلاش می‌کنند استارلینک را از دسترسی به یارانه‌های دولتی خارج کنند؛ یارانه‌هایی که برای پوشش اینترنت در مناطق شمالی اختصاص یافته‌اند.

کمیسیون رادیو-تلویزیون و مخابرات کانادا (CRTC) در حال بررسی این درخواست است و تحت فشار‌های شدید رسانه‌ای و سیاسی باید درباره ادامه یا قطع حمایت مالی از استارلینک تصمیم‌گیری کند. ادعای اصلی مخالفان این است که استارلینک در سراسر کشور قیمت یکسانی را ارائه می‌دهد و بنابراین نباید از منابع عمومی برای فعالیت در مناطق خاص بهره‌مند شود. اما اسپیس‌ایکس پاسخ داده که چنین اقدامی ضد رقابت و مخل حق انتخاب کاربران خواهد بود.

بین رقابت مخابراتی و رقابت سیاسی

برخلاف ادعای منتقدان، واقعیت این است که استارلینک تاکنون نقش مهمی در رساندن اینترنت به مناطق صعب‌العبور و فاقد فیبر نوری داشته است. از سال ۲۰۲۲ که مجوز رسمی فعالیت در کانادا را دریافت کرد، این شرکت موفق شده در مناطقی مثل یوکان، نوناووت و مناطق شمال‌غربی، کاربران زیادی جذب کند. طبق آمار، بیش از ۴۰۰ هزار کاربر کانادایی اکنون از خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک استفاده می‌کنند. هزینه ماهانه بین ۱۴۰ تا ۱۸۹ دلار کانادا تعیین شده است؛ رقمی که گرچه بالا به‌نظر می‌رسد، اما برای مناطقی که هیچ گزینه‌ی دیگری ندارند، مقرون‌به‌صرفه تلقی می‌شود.

با این حال، مسائل فراتر از رقابت در بازار اینترنت هستند. نزدیکی ایلان ماسک به دولت ترامپ و مواضع سیاسی اخیر ایالات متحده، باعث شده تا شرکت‌های کانادایی به ویژه در انتاریو و کبک، قرارداد‌های خود با استارلینک را لغو یا تمدید نکنند. استان کبک پس از هزینه‌کرد ۱۳۰ میلیون دلاری در قرارداد با استارلینک، اکنون اعلام کرده یارانه‌ای برای ادامه همکاری اختصاص نخواهد داد. استان انتاریو نیز قرارداد ۱۰۰ میلیون دلاری خود را فسخ کرده است.

در کنار شرکت‌های مخابراتی، برخی نهاد‌های مدنی و مدافع حقوق مصرف‌کننده نیز به انتقاد از حمایت دولت کانادا از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک پرداخته‌اند. جف وایت، مدیر مرکز حمایت از مصرف‌کننده، صراحتاً گفته که نباید حتی یک سنت از پول مردم به «امپریالیست‌هایی مثل ایلان ماسک» برسد. این لحن تند، بازتاب نوعی فضای سیاسی و اجتماعی در کاناداست که به‌شدت نسبت به شرکت‌های وابسته به ساختار اقتصادی آمریکا حساس شده‌اند.

این در حالی است که دولت کانادا از یک‌سو حمایت‌های مالی خود از استارلینک را کاهش می‌دهد و از سوی دیگر، بیش از ۲ میلیارد دلار به شرکت کانادایی تلست وام داده تا رقیب داخلی برای استارلینک در بازار اینترنت ماهواره‌ای بسازد. با این حال، همین دولت در سال گذشته دو قرارداد رسمی با اسپیس‌ایکس به ارزش بیش از ۲.۶ میلیون دلار امضا کرده بود؛ نشانه‌ای از تناقض آشکار در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی.

در چنین فضایی، استارلینک برای ادامه حضور در بازار اینترنت کانادا، نه‌تنها باید با رقبای سنتی مانند راجرز و بل رقابت کند، بلکه باید از طوفان سیاسی ناشی از ارتباط مدیرعاملش با جریان‌های جنجالی آمریکایی هم عبور کند. تصمیم نهایی CRTC می‌تواند تعیین‌کننده ادامه یا توقف رشد این پروژه در شمال آمریکا باشد. اما آنچه واضح است، اینکه تکنولوژی نوین اینترنتی دیگر فقط یک موضوع فنی نیست، بلکه به‌طور کامل با سیاست و اقتصاد گره خورده است.