از کجا بفهمیم قارچ سمی است؟

به گزاررش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، جهانبخش یوسفی با اشاره به خطرات بالقوه مصرف قارچ‌های خودرو، اظهار کرد: هرساله با شروع فصل بهار، شاهد رویش انواع قارچ‌ها در طبیعت زیبای استان هستیم. تشخیص قارچ‌های خوراکی از انواع سمی از روی ظاهر قارچ (شکل، رنگ، بو، قوام) بسیار دشوار است.

وی با بیان اینکه هنوز گزارش رسمی مبنی بر وقوع مسمومیت با قارچ‌های خودرو در سال جاری دریافت نشده است، افزود: هدف ما پیشگیری از وقوع چنین حوادثی است، تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که‌عدم توجه به هشدارهای بهداشتی در این زمینه می‌تواند منجر به بروز مسمومیت‌های شدید و حتی مرگ‌ومیر شود. 

مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های دانشگاه علوم پزشکی کردستان در ادامه با اشاره به اینکه بهترین و ایمن‌ترین راه، اجتناب از مصرف هرگونه قارچ کوهی خودرو است که گاهی به صورت فله‌ای هم عرضه می‌شوند، تصریح کرد: در صورت تمایل به مصرف قارچ توصیه اکید می‌شود از فروشگاه‌ها و مراکز معتبر تحت نظارت سازمان‌های نظارتی تهیه شود که در بسته بندی‌های دارای مجوز عرضه می‌شوند. 

وی قارچ‌های سمی را دو نوع عنوان کرد و گفت: گروهی سریع الاثر هستند که در عرض نیم تا دو ساعت پس از مصرف سبب شروع علایم مسمومیت می‌شوند و گروهی دیر اثر هستند که در عرض ۶ تا ۲۴ ساعت پس از مصرف موجب شروع علایم مسمومیت می‌شوند. 

باورهای غلط در مورد تشخیص قارچ‌های غیرسمی

مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های دانشگاه علوم پزشکی کردستان ادامه داد: علایم مسمومیت با قارچ‌های خودرو گوارشی و به صورت تهوع، استفراغ، اسهال و درد شکم هستند. البته در موارد شدید تب، افزایش ضربان قلب، خشکی دهان، سرگیجه، تاری دید و تشنج هم ممکن است ایجاد شود. 

یوسفی گفت: در صورت مسمومیت باید فرد فورا به بیمارستان ارجاع شود و تا زمان رسیدن به بیمارستان اگر فرد هوشیار است می‌توان با وادار کردن او به استفراغ قارچ‌های مصرف شده را از معده او تخلیه کرد، اما در هر صورت مراجعه فوری به بیمارستان ضرورت دارد و در صورت در دسترس بودن مقداری از قارچ مصرف شده برای بررسی نوع آن به بیمارستان تحویل داده شود. 

وی با اشاره به باورهای غلط در مورد تشخیص قارچ‌های غیرسمی، یادآور شد: تغییر رنگ ندادن قاشق در تماس با قارچ (خام یا پخته شده)، وجود حشرات روی قارچ، استفاده پرندگان یا حیوانات از قارچ، محل رویش قارچ (کنارسنگ، …) وعدم تغییر قوام شیر جوشیده شده با قارچ هیچکدام بر غیر سمی بودن قارچ نیست و این باورها فاقد اعتبار بوده و خطرناک هستند. 

تنها راه تشخیص قطعی سمی بودن یا نبودن قارچ

دکتر فریبرز ایمانی، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، تنها راه تشخیص قطعی سمی بودن یا نبودن قارچ را استفاده از روش‌های آزمایشگاهی دانست. 

وی با بیان اینکه به هیچ عنوان از ظاهر قارچ، طعم، بو و رنگ آن نمی‌توان سمی و یا غیرسمی بودن قارچ را تشخیص داد، خاطرنشان کرد: روش‌های سنتی مانند استفاده از سرکه، تغییر رنگ قاشق نقره هنگام برخورد با قارچ، مکان رویش، وجود حشره اطراف قارچ و… به هیچ عنوان ملاک تشخیص سمی بودن یا نبودن قارچ نیست. 

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه افزود: حتی اگر حیوانات و پرندگان اهلی و وحشی قارچ را بخورند و مسموم نشوند، دلیلی بر مسموم نشدن انسان نیست. 

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه یادآور شد: در برخی موارد دو تا شش روز بعد از مصرف قارچ سمی، علائمی نظیر نارسایی شدید کبد، نارسایی کلیه و کاهش ادرار، ضعف، گیجی، علائم عصبی، افت قند، افزایش بیلی‌روبین، کاهش هوشیاری و… در فرد بروز می‌کند که ممکن است در نهایت مرگ‌آور باشد. 

ایمانی مهمترین نکته برای درمان افرادی که با قارچ مسموم شدند را مراجعه سریع به مراکز درمانی دانست و ادامه داد: انتقال سریع شانس درمان موفق را افزایش داده و خطر مرگ را کاهش می‌دهد. به علاوه توصیه می‌شود افراد هنگام مراجعه به مراکز درمانی یک تکه از قارچ مصرف شده را نیز همراه داشته باشند، زیرا این کار به شیوه درمان فرد کمک خواهد کرد.