مخمصه مودی/ فشار حداکثری ترامپ علیه ایران موجب سردرگمی هند شده است

به گزارش اقتصاد آنلاین، نشریه "دیپلمات" که مسائل آسیا را پوشش می‌دهد، در گزارش تازه‌ای به مصائب سیاست دولت ترامپ در قبال ایران برای هندوستان پرداخته و می‌نویسد:"یکی از معدود زمینه‌های توافق بین دولت ترامپ و بایدن، به اصطلاح کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا (IMEC) بود که هر دو دولت آن را تایید کرده‌اند. چنین تاییدیه‌هایی در زمانی صورت گرفت که هند، یکی از شرکای اصلی آن پروژه، به طور فزاینده‌ای از سوی کشور‌هایی مانند فرانسه، یونان و امارات برای تجدید تلاش‌های خود به منظور به ثمر رساندن آن پروژه مورد توجه قرار می‌گرفت. اگرچه پایان آتش‌بس غزه قطعا برنامه‌های مرتبط با آن کریدور تجاری را پیچیده‌تر می‌سازد، زیرا به شدت بر استفاده از بنادر اسرائیل متکی می‌باشد، اما این امر در گذشته مانع از تلاش‌ها نشده بود. به راحتی می‌توان نتیجه گرفت که تعهد مجدد کاخ سفید به آن پروژه نشان دهنده تجارت معمول برای دهلی نو خواهد بود".

کارزار فشار حداکثری ترامپ علیه ایران دردسری برای هند

این نشریه در ادامه با اشاره به این که متفاوت بودن سیاست ترامپ در قبال ایران در مقایسه با رویکرد بایدن در قبال آن کشور باعث ایجاد چالش‌هایی برای هندوستان خواهد شد، می‌نویسد:"طرح کاخ سفید برای اعمال "فشار حداکثری" بر ایران به شدت با رویکرد دولت بایدن در تضاد است. چنین استراتژی‌ای باعث شده تا دولت ترامپ دستور حملات هوایی علیه انصارالله در یمن را علیرغم حصول آتش بس میان اسرائیل و حماس در غزه صادر کند. هم چنین، ترامپ تهدید لغو معافیت‌های تحریمی از جمله معافیت‌های پیش‌تر قائل شده از سوی آمریکا در قبال فعالیت هند در بندر چابهار ایران را مطرح کرده است. این تغییر در سیاستگذاری آمریکا جاه طلبی‌های تجاری منطقه‌ای دهلی نو را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار خواهد داد. به نظر می‌رسد سیاست فعلی واشنگتن چه به صورت عمدی و یا ناخواسته، آزادی عمل هندوستان در اجرای پروژه هایش را به میزان قابل توجهی محدود خواهد کرد. چنین محدودیتی ممکن است مانعی برای روابط خوب بین دهلی نو و واشنگتن باشد، آن هم در زمانی که هند برای استراتژی ایالات متحده به منظور مقابله با چین بسیار حائز اهمیت است".

پیامد‌های کاهش دسترسی هند به دریای سرخ 

این نشریه با اشاره به تاثیری که حملات آمریکا علیه انصارالله بر امنیت دریای سرخ می‌گذارد و پیامد‌هایی که برای هند به همراه دارد، می‌نویسد:"دریای سرخ و خلیج عدن برای دستیابی هند به بازار‌های اروپا حیاتی هستند، اولویتی که در سیاستگذاری دفاعی هند نیز بازتاب یافته است. کشتی‌های نیروی دریایی هند در فاصله سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۱۴ میلادی بیش از هر کشور دیگری از عمان بازدید بعمل آوردند، زیرا کشتی‌های تجاری در خلیج عدن و دریای سرخ در حال حرکت به بنادر آنجا بودند. هرگونه اختلال در این دسترسی، توانایی هند برای دسترسی به مسیر‌های دریایی به سمت غرب را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد و آزادی عمل کمتری را در انتخاب ارتباطات تجاری به آن کشور خواهد داد. این دقیقا همان وضعیتی بود که سال گذشته رخ داد، زمانی که هند مجبور شد به دلیل اختلالات در دریای سرخ، منابع نفت خام روسیه را جایگزین کند، شوکی که به کاهش صادرات نفت نیز دامن زد. دسترسی روسیه به بازار هند به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت خام به آن کشور که معمولا از طریق دریای سرخ صورت می‌گیرد، برای سلامت اقتصاد هند حائز اهمیت است. محدودیت این دسترسی می‌تواند پیامد‌های جدی برای دهلی نو به همراه داشته باشد. با این وجود، به نظر می‌رسد چنین محدودیتی نتیجه سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه ایران و متحدانش باشد. اقدامات ترامپ باعث تشدید تنش آمریکا با انصارالله یمن شده است. ترامپ تنها چند روز پس از ورود به کاخ سفید انصارالله را به عنوان سازمانی تروریستی معرفی کرد و وزارت خزانه داری آمریکا شبکه‌های کسب درآمد انصارالله را هدف قرار داد. واشنگتن کارزار حملات هوایی علیه انصارالله را اخیرا آغاز کرده که نشان دهنده افزایش تنش‌هایی بود که از ماه ژانویه آغاز شده بود".

دو تاثیر تشدید درگیری‌های منطقه‌ای برای هند

این نشریه با اشاره به پیامد‌های تشدید درگیری‌های منطقه‌ای برای هندوستان می‌نویسد:"این تحولات دو پیامد برای هند به همراه خواهند داشت. نخست محدودیت دسترسی تجاری هند از طریق دریای سرخ به ویژه به نفت خام روسیه خواهد بود که مسکو ترجیح می‌دهد از طریق باب المندب انتقال یابد، وضعیتی که دهلی نو را بیش از پیش به سوی نزدیکی به اعضای شورای همکاری خلیج فارس سوق خواهد داد، درست همانند سال گذشته که آن کشور به دنبال یافتن منابع جدیدی برای جایگزین کردن با نفت وارداتی از روسیه بود. تاثیر دوم به کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا مربوط می‌شود. پیش از این به طور متناقضی تشدید تنش در دریای سرخ و هم چنین جنگ در غزه استفاده از مسیر‌های کشتیرانی فراعربی مانند کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا را افزایش داده بود. ممکن است بار دیگر شاهد تکرار این رخداد باشیم. دست کم فضای عدم قطعیت فعلی احتمالا هند را تشویق خواهد کرد تا از آن کریدور به عنوان یک جایگزین مناسب استفاده کند و سایر بازیگران را تشویق به استفاده از آن نماید. بنابراین، نتیجه نهایی هر دو اثر یکسان باقی می‌ماند: هند تشویق می‌شود تا با کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس به ویژه در رابطه با تجارت نزدیک‌تر شود. تا زمانی که هند در امنیت دریای سرخ نقشی ایفا نکند، توانایی دهلی نو برای دفاع از منافع تجاری خود در مقابل درگیری انصارالله محدود باقی خواهد ماند. یک راه حل واضح آن است که هند ممکن است نقش فعال تری در امنیت دریای سرخ ایفا کند. این ایده خیلی دور از ذهن نیست. فرانسه و یونان به عنوان شرکای کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا تجهیزات نظامی خود را روانه دریای سرخ کرده‌اند. آنان با هند در زمینه امنیت دریای سرخ همکاری کرده و حضور هند در دریای سرخ را مورد تایید قرار داده‌اند. روابط مثبت هند با نیروی دریایی ایران که اغلب در آن منطقه فعال است باعث شده تا دهلی نو ضامن صلح در میانه مناقشات باشد. با این وجود، تشدید اقدامات آمریکا علیه ایران ممکن است این نتیجه را داشته باشد که هند را تشویق به پیگیری منافع امنیتی خود در دریای سرخ و تقویت یک مسیر تجاری جایگزین برای کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا سازد".

دسترسی به ایران؛ دغدغه همیشگی هند

این نشریه با اشاره به این که دسترسی به فلات ایران در دو دهه گذشته یکی از دغدغه‌های اصلی هند در رابطه با برنامه‌های آن کشور در قبال کریدور حمل و نقل بین المللی شمال – جنوب بوده است، می‌نویسد:"دهلی نو سال گذشته با امضای قرارداد اجاره ده ساله با تهران برای بندر چابهار در جنوب شرقی ایران، گامی اساسی در جهت تحقق این پروژه برداشت. اگرچه این پروژه بسیار نوپاتر از اتکای تاریخی هند به دریای سرخ است، اما کریدور شمال – جنوب وعده‌هایی به ویژه در رابطه با روسیه دارد. تجارت میان هند و روسیه در امتداد آن کریدور در سال ۲۰۲۴ میلادی افزایشی تقریبا ۵۰ درصدی داشت و نشان داد که کریدور شمال – جنوب می‌تواند به مثابه یک خط ارتباطی پایدار و ضد تحریم به روسیه کمک کند. هند و روسیه با استفاده از آن مسیر به عنوان یک کریدور انرژی اتکای شان به دریای سرخ را کاهش داده‌اند. با این وجود، اکنون به نظر می‌رسد محدود شدن دسترسی هند به کریدور شمال – جنوب نتیجه سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه ایران خواهد بود. حذف معافیت‌های پیش‌تر در نظر گرفته شده آمریکا برای فعالیت هند در بندر چابهار به ضرر هندوستان خواهد بود. حتی اگر این معافیت دوباره برقرار شود، سیاست واشنگتن در سایر بخش‌ها تهدیدی علیه منافع هند خواهد بود. برای مثال، مسیر آستارا – رشت را در نظر بگیرید که بخش مهمی از کریدور شمال - جنوب در ایران است که طرح تکمیل آن با جمهوری آذربایجان و روسیه در حال نهایی شدن است. در غیاب معافیت از تحریم‌ها، بازیگران خارجی مانند هند نقش محدودی در توسعه این خط خواهند داشت. هم چنین، وضعیت برای روسیه و جمهوری آذربایجان نیز مشخص نیست، زیرا ممکن وزارت خزانه آمریکا در صورت ادامه تامین مالی آن پروژه تحریم‌هایی را علیه مسکو و باکو نیز اعمال کند. در نتیجه، سرمایه گذاری و تامین مالی برای تکمیل پروژه‌هایی از قبیل کریدور شمال – جنوب تحت کارزار فشار حداکثری ترامپ دشوارتر خواهد شد". 

طی کردن مسیری خطرناک توسط ترامپ با محدود کردن منافع تجاری دهلی نو

"دیپلمات" در بخش پایانی این گزارش با اشاره به این که واشنگتن با محدود کردن توانایی دهلی نو برای پیگیری و حفاظت از منافع تجاری خود، مسیری پرخطر را طی می‌کند، می‌نویسد:"این محدودیت‌ها در حالی اعمال می‌شوند که آمریکا قصد دارد در بسیاری از مسائل با دهلی نو همکاری کند. مهم‌ترین این همکاری‌ها لزوم نزدیکی بیش‌تر واشنگتن به دهلی نو در میانه رقابت فزاینده با چین است. این در حالیست که طرح‌های تعرفه‌ای ترامپ تنها باعث افزایش فشار بر دهلی نو می‌شوند. این رویکرد ممکن است باعث شود هندوستان در آینده رویکرد یکجانبه گرایانه تری را اتخاذ کند. رویکرد آمریکا در قبال منافع هند فراتر از مسئله رقابت با چین می‌تواند تاثیر منفی بر مذاکرات صلح آمریکا با روسیه نیز داشته باشد. اگر هدف دولت ترامپ دور کردن روسیه از مدار چین باشد، به نظر می‌رسد که مسکو از هند، یک شریک بزرگ اقتصادی، در جهت اهداف متقابل استفاده خواهد کرد. اگرچه روابط بین دولت ترامپ و دهلی نو هنوز به طور کامل از بین نرفته، به نظر نمی‌رسد وضعیت فعلی پایدار باشد. هند کمابیش معامله‌ای که با دولت بایدن را داشت با دولت فعلی آمریکا منتهی با هزینه‌ای بسیار بیش‌تر انجام می‌دهد. دولت ترامپ به نوبه خود ممکن است زمانی که هند به این وضعیت واکنش نشان دهد خواسته‌های بیش تری را مطرح سازد. در نتیجه، به نظر می‌رسد تنظیم مجدد رابطه کاملا اجتناب ناپذیر است".