مذاکره جنجالی رم و استارلینک متوقف شد

به گزارش اقتصادآنلاین، مذاکرات میان دولت ایتالیا و شرکت اسپیس‌ایکس برای استفاده از خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک متوقف شده؛ توقفی که به گفته وزیر دفاع ایتالیا، بیش از آنکه فنی باشد، ریشه در اظهارات جنجالی ایلان ماسک دارد. این ماجرا، نمادی است از تنش‌های عمیق‌تر ژئوپلیتیکی در بستر فناوری‌های راهبردی و شکاف در مواضع اروپا و آمریکا.

دولت ایتالیا پیش‌تر استارلینک را به عنوان یکی از گزینه‌های کلیدی برای ایجاد شبکه ارتباطی رمزگذاری‌شده در اختیار مقامات، دیپلمات‌ها و نیرو‌های دفاعی معرفی کرده بود. طبق گزارش اختصاصی رویترز، رم در حال بررسی قرارداد پنج‌ساله‌ای به ارزش حدود ۱.۵ میلیارد یورو با استارلینک بود. این قرارداد، گامی بزرگ در راه بومی‌سازی ارتباطات ایمن و مقابله با تهدید‌های سایبری و ژئوپلیتیکی تلقی می‌شد.

اما با افزایش اظهارنظر‌های سیاسی جنجالی از سوی ایلان ماسک، از جمله مواضعش درباره جنگ اوکراین و حمایت ضمنی‌اش از حزب راست افراطی آلمان، فضای گفت‌و‌گو از ابعاد فنی فاصله گرفت. گویدو کروزتو، وزیر دفاع ایتالیا، در مصاحبه‌ای با روزنامه لا رپوبلیکا تأکید کرد دلیل اصلی توقف مذاکرات، ورود مباحث غیر فنی به مذاکرات بوده است؛ هرچند از ذکر جزئیات بیشتر خودداری کرد.

درحالی‌که دولت راست‌گرای جورجا ملونی تلاش دارد هم روابط استراتژیک خود با آمریکا را حفظ کند و هم همسو با اتحادیه اروپا باقی بماند، اظهارات و موضع‌گیری‌های ماسک، این تعادل شکننده را به چالش کشیده است. پیروزی احتمالی دونالد ترامپ در انتخابات آینده آمریکا نیز به نگرانی‌ها دامن زده است؛ چرا که بسیاری از سیاستمداران ایتالیایی، نزدیکی ماسک به ترامپ را عاملی برای تهدید منافع ملی کشور می‌دانند.

با وجود این تردیدها، ماتئو سالوینی، رهبر حزب شریک دولت ملونی و معاون نخست‌وزیر، آشکارا از همکاری با آمریکا و شرکت‌هایی مانند اسپیس‌ایکس دفاع کرده و در تماس تلفنی با جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، توانایی‌های این کشور در زمینه ارتباطات ماهواره‌ای را «چشمگیر» خوانده است.

در همین حال، آندریا استروپا، نماینده اسپیس‌ایکس در ایتالیا، در گفت‌وگویی زنده در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که در کوتاه‌مدت، استارلینک همچنان بهترین گزینه برای تأمین ارتباطات ماهواره‌ای است. او ضمن تأکید بر ضرورت توسعه زیرساخت مستقل اروپایی، یادآور شد که برآورده شدن برخی نیاز‌های عملیاتی دست‌کم به سه تا پنج سال زمان نیاز دارد.

به گفته کروزتو، بازگشت مذاکرات به مسیر فنی منوط به کاهش تنش‌های سیاسی است. او در عین حال از ماسک به عنوان «یک نابغه پیشگام» یاد کرد و تلویحاً تأکید کرد که اختلافات سیاسی، مانع از درک ارزش‌های فناورانه نمی‌شود.

در حال حاضر، اسپیس‌ایکس با حدود ۷۰۰۰ ماهواره فعال در مدار پایین زمین، قدرت اول در این صنعت محسوب می‌شود. با این‌حال، شرکت‌های اروپایی و برخی رقبای آمریکایی نیز به‌سرعت در حال توسعه ظرفیت‌های خود هستند. اگرچه دولت ایتالیا به دنبال برقراری ارتباطات امن در مناطق حساس است، فشار‌های سیاسی داخلی و تحولات جهانی ممکن است رم را به‌سوی گزینه‌های جایگزین سوق دهد.

آنچه مشخص است، این است که آینده همکاری میان استارلینک و ایتالیا، نه‌تنها به فناوری، بلکه به سیاست جهانی گره خورده است. بازیگرانی، چون ماسک، دیگر صرفاً کارآفرین نیستند، بلکه تبدیل به مهره‌های مهم ژئوپلیتیک شده‌اند.