
دیپسیک، استارتاپی که قواعد بازی را تغییر داد

لیانگ ونفنگ، بنیانگذار استارتاپ چینی دیپسیک، علیرغم پیشنهادهای متعدد سرمایهگذاری از سوی شرکتهای بینالمللی و دولت چین، همچنان بر استقلال این شرکت تأکید دارد. او معتقد است که پذیرش سرمایهگذاران خارجی و دولتی میتواند مسیر تحقیقاتی این شرکت را مختل کند. درحالیکه دیپسیک به یکی از بازیگران اصلی هوش مصنوعی متنباز تبدیل شده، چالشهای فنی، فشارهای خارجی و مشکلات زیرساختی، مسیر این استارتاپ را پیچیدهتر کرده است.
به گزارش اقتصادآنلاین، گزارش والاستریت ژورنال نشان میدهد که لیانگ ونفنگ هیچ عجلهای برای جذب سرمایه ندارد و همچنان مسیر دیپسیک را یک پروژه علمی میداند نه یک کسبوکار تجاری. این در حالی است که بسیاری از استارتاپهای مشابه، پس از دستیابی به موفقیت اولیه، با جذب سرمایههای کلان رشد سریعی را تجربه میکنند.
با اینکه میلیونها کاربر به سمت مدلهای رایگان دیپسیک هجوم آوردهاند و بسیاری از شرکتهای غربی از کدهای متنباز این شرکت برای توسعه مدلهای خود استفاده میکنند، بنیانگذار این استارتاپ همچنان تأکید دارد که استقلال در تصمیمگیریهای علمی مهمتر از ارزشگذاریهای نجومی است.
در این میان، دولت چین نیز پیشنهاد حمایت از دیپسیک را داده است. منابع خبری میگویند که حتی بانک دولتی چین یک وام کمبهره برای این استارتاپ پیشنهاد کرده بود، اما لیانگ آن را رد کرد. دلیل این تصمیم، نگرانی از ارتباط احتمالی دیپسیک با دولت چین و تأثیر آن بر پذیرش جهانی مدلهای هوش مصنوعی این شرکت عنوان شده است.
پدیدهای که بازار هوش مصنوعی را تکان داد، اما هنوز با چالشهای جدی روبهرو است
دیپسیک در اوایل سال ۲۰۲۴ با عرضه مدلهای متنباز و رایگان به شهرتی جهانی دست یافت. این مدلها که از لحاظ توان پردازشی با نمونههای برتر غربی رقابت میکنند، باعث شدند بسیاری از شرکتهای بزرگ هوش مصنوعی استراتژیهای خود را تغییر دهند. ریزش ارزش سهام برخی شرکتهای فناوری آمریکا پس از انتشار مدلهای دیپسیک، نشاندهنده تأثیر عمیق این استارتاپ بر صنعت هوش مصنوعی است.
اما این موفقیت، بدون چالش نبوده است. افزایش شدید کاربران، فشار سنگینی را بر زیرساختهای فنی دیپسیک وارد کرده و موجب اختلالات گسترده در سرویسدهی این پلتفرم شده است. برخی کاربران گزارش دادهاند که در ساعات شلوغ روز، فقط چند بار میتوانند به چتبات این شرکت دسترسی پیدا کنند.
دیپسیک برای کنترل این شرایط، به کاربران پولی تخفیفهای ویژهای ارائه داده است تا مصرف سرورها را مدیریت کند. اما همچنان مشکلات زیرساختی یکی از معضلات اصلی این استارتاپ باقی مانده است.
آیا دیپسیک میتواند در برابر فشارهای خارجی دوام بیاورد؟
درحالیکه دولت آمریکا و برخی کشورهای دیگر به دنبال محدودسازی یا حتی ممنوعیت استفاده از مدلهای دیپسیک هستند، شرکتهای بزرگ چینی مانند تنسنت و علیبابا در حال بررسی همکاری با این استارتاپ هستند. تنسنت اخیراً مدل هوش مصنوعی دیپسیک را در موتور جستجوی پیامرسان ویچت ادغام کرده است، اما بدون اینکه هزینهای به این استارتاپ پرداخت کند.
در این میان، برخی سرمایهگذاران خارجی که قبلاً علاقهمند به سرمایهگذاری در دیپسیک بودند، اکنون عقبنشینی کردهاند. دلیل این موضوع، نبود مدل درآمدی مشخص و استراتژیهای بلندمدت برای سودآوری این شرکت عنوان شده است. اما از طرفی، انتشار روشهای آموزشی دیپسیک برای توسعه مدلهای هوش مصنوعی روی تراشههای ضعیفتر انویدیا (مختص بازار چین) باعث شده تا توجه سرمایهگذاران دیگری به این شرکت جلب شود.
دیپسیک قصد دارد در ماه آوریل از مدل جدید خود با قابلیتهای پیشرفته در حل مسائل پیچیده رونمایی کند. اما همچنان پرسش اصلی این است که آیا لیانگ و تیمش میتوانند استقلال خود را حفظ کنند یا در نهایت مجبور به پذیرش سرمایهگذاریهای کلان خواهند شد؟
بسیاری از تحلیلگران معتقدند که ادامه مسیر تحقیقاتی بدون یک پشتوانه مالی قوی در صنعت هوش مصنوعی، آن هم در برابر غولهایی مثل OpenAI و گوگل، دشوار خواهد بود. اما لیانگ تاکنون نشان داده که برخلاف دیگر کارآفرینان حوزه فناوری، مسیر خود را متفاوت طی میکند.
درحالیکه رقبای غربی به دنبال جذب سرمایههای میلیاردی و ارزشگذاریهای نجومی هستند، دیپسیک همچنان بر شعار خود پایبند مانده است: «دیوانهوار بلندپرواز باش و دیوانهوار صادق!»