رکوردشکنی تقاضای زغال‌سنگ تا ۲۰۲۷ / آیا چالش‌های محیط زیستی شدیدتر خواهند شد؟

به گزارش اقتصادآنلاین؛ داده‌های جدید آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد که تقاضای جهانی برای زغال‌سنگ تا سال ۲۰۲۷، همچنان به رشد خود ادامه خواهد داد و هر سال رکوردهای جدیدی به ثبت خواهد رساند. این پیش‌بینی، برخلاف برآوردهای پیشین است که انتظار داشتند تقاضا تا سال گذشته به اوج خود رسیده و روند کاهشی در پیش گیرد. این یافته‌ها چالش‌های زیادی را در راه مقابله با گرمایش جهانی و دستیابی به اهداف اقلیمی برجسته می‌کنند و با توجه به اینکه تقاضای زغال‌سنگ در سال‌های اخیر همواره بیشتر از پیش‌بینی‌های آژانس بوده است، این احتمال وجود دارد که رقم واقعی در سال‌های آینده حتی بیشتر از برآوردهای فعلی باشد.

این پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که تقاضای جهانی برای زغال‌سنگ تا سال ۲۰۲۷ به حدود ۸.۹ میلیارد تن خواهد رسید که این افزایش به معنای رشدی یک درصدی در مقایسه با سطوح سال ۲۰۲۴ است. این در حالی است که سال گذشته، آژانس پیش‌بینی کرده بود تقاضا به زودی به اوج خود خواهد رسید و پس از آن کاهش پیدا خواهد کرد. این پیش‌بینی‌ها همچنین در تضاد با نظرات رهبران جهانی در نشست‌های اقلیمی گلاسکو هستند که سه سال پیش پایان مصرف زغال‌سنگ را نزدیک می‌دانستند اما با این حال، در حالی که کشورهای توسعه‌یافته مصرف این سوخت فسیلی را کاهش داده‌اند، افزایش تقاضا در چین و هند و سایر کشورها همچنان ادامه دارد.

یکی از دلایل اصلی رشد تقاضا در چین و هند، نیاز به انرژی ارزان است. این در حالی است که زغال‌سنگ به عنوان یک منبع سوختی ارزان‌قیمت همچنان جذاب‌ترین گزینه برای تولید انرژی در این کشورها باقی مانده است. به علاوه، افزایش تقاضا در این کشورها به دلیل رشد اقتصادی، صنعتی شدن و جمعیت بزرگ آن‌ها نیز باعث شده است که میزان استفاده از زغال‌سنگ افزایش یابد.

با این وجود، این افزایش تقاضا برای زغال‌سنگ در تضاد با تلاش‌های جهانی برای محدود کردن تغییرات اقلیمی است. به عنوان مثال، در توافق پاریس که هدف آن کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و دستیابی به انتشار صفر خالص کربن تا سال ۲۰۵۰ است، کاهش چشمگیر مصرف زغال‌سنگ تا سال ۲۰۳۰ ضروری است. به گفته بسیاری از کارشناسان، حتی در حال حاضر، گرمای زمین حدود ۱.۵ درجه سانتی‌گراد بالاتر از دوران پیش از انقلاب صنعتی است که خود گواهی بر ناکامی تلاش‌ها برای مقابله با تغییرات اقلیمی است.

از طرفی، افزایش تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر نظیر توربین‌های بادی و پنل‌های خورشیدی نمی‌تواند به سرعت تقاضای زغال‌سنگ را کاهش دهد.

علی‌رغم اینکه این فناوری‌ها به سرعت در حال توسعه و رشد هستند، هنوز هم نمی‌توانند در مقیاس کافی برای جایگزینی کامل زغال‌سنگ در بسیاری از کشورها عمل کنند. این مسئله نشان می‌دهد که زغال‌سنگ همچنان به عنوان یک منبع اصلی انرژی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه باقی خواهد ماند.

کیسوکه ساداموری، مدیر بازارهای انرژی و امنیت آژانس بین‌المللی انرژی، در بیانیه‌ای اظهار داشت که یافته‌های جدید نشان می‌دهند تقاضای جهانی زغال‌سنگ حتی با افزایش شدید مصرف برق، تا سال ۲۰۲۷ تقریباً ثابت خواهد ماند. وی تأکید کرد که شرایط جوی و فصول مختلف، به ویژه در چین به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده زغال‌سنگ جهان، می‌تواند تأثیر زیادی بر پیش‌بینی‌ها و تقاضای کوتاه‌مدت زغال‌سنگ بگذارد.

یکی از نکات جالب توجه در پیش‌بینی آژانس این است که به‌رغم کاهش مصرف زغال‌سنگ در اروپا و ایالات متحده، افزایش تقاضا در چین و هند باعث می‌شود که در مجموع تقاضا برای این سوخت فسیلی افزایش یابد. در واقع، طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، تا سال ۲۰۲۷، میزان تقاضای زغال‌سنگ در چین و هند از مجموع تقاضای اتحادیه اروپا بیشتر خواهد شد. این نکته نشان می‌دهد که کشورهای در حال توسعه با رشد روزافزون تقاضای انرژی خود، نقشی تعیین‌کننده در روند جهانی مصرف زغال‌سنگ ایفا خواهند کرد.

آژانس بین‌المللی انرژی همچنین اشاره کرده که در صورت تغییرات آب‌وهوایی در برخی مناطق جهان، به ویژه در چین، تقاضا برای زغال‌سنگ می‌تواند تغییرات قابل‌توجهی را تجربه کند. به گفته این آژانس، تغییرات اقلیمی می‌توانند تقاضا برای زغال‌سنگ را در چین به اندازه ۱۴۰ میلیون تن افزایش یا کاهش دهند، که خود تأثیر زیادی بر روند جهانی مصرف این سوخت خواهد گذاشت.

در نهایت، این یافته‌ها نشان‌دهنده چالش‌های جدی در تلاش برای کاهش گازهای گلخانه‌ای و جلوگیری از گرمایش بیشتر زمین است. اگرچه انتقال به منابع انرژی پاک و تجدیدپذیر یک راهکار بلندمدت برای مقابله با تغییرات اقلیمی است، اما در کوتاه‌مدت، واقعیت افزایش تقاضای زغال‌سنگ در برخی کشورهای بزرگ مصرف‌کننده انرژی همچنان تهدیدی برای محیط زیست و اهداف اقلیمی باقی می‌ماند.