جنجال تعرفه جدید واردات خودرو/ خودرو بازیچه بالا و پایین شدن تعرفه‌ها شد

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فارس ، محسن زنگنه، نماینده مجلس شورای اسلامی، دو روز پیش اعلام کرد که با مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام و با حضور رئیس‌جمهور، سقف ارزی واردات خودرو از ۳.۳ میلیارد یورو به ۲ میلیارد یورو کاهش یافته و همچنین تعرفه واردات خودرو نیز از ۶۰ درصد به ۱۰۰ درصد افزایش یافته است (مطابق لایحه دولت).

این تغییرات به معنای تعیین تکلیف سقف ارزی و تعرفه واردات خودرو در بودجه سال آینده است. 

در ابتدا، در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴، دولت سقف ارزی واردات خودرو را ۲ میلیارد یورو و تعرفه واردات را ۱۰۰ درصد تعیین کرده بود، اما مجلس شورای اسلامی در لایحه بودجه ۱۴۰۴، سقف ارزی واردات خودروهای نو و کارکرده را به ۳.۳ میلیارد یورو افزایش داده و تعرفه واردات را به ۶۰ درصد کاهش داده بود.

هدف از واردات خودرو تنظیم بازار خودرو و ارتقای کیفیت تولیدات خودروسازان داخلی با رقابتی کردن بازار بوده است لذا باوجود مشکلاتی که دولت برای تأمین ارز در بخش‌های مختلف داشته در بودجه سال های اخیر رقمی به واردات خودرو اختصاص یافته است.

 با توجه به محدودیت‌های ارزی و نیاز به درآمدزایی از محل تعرفه واردات، احتمالا دولت امیدوار بود که نمایندگان مجلس با سقف ارزی و تعرفه پیشنهادی در لایحه بودجه موافقت کنند. با این حال، به دلیل افزایش حدود ۳۰ درصدی قیمت خودرو در آغاز به کار دولت چهاردهم و شوک قیمتی به بازار خودرو، نمایندگان مجلس شورای اسلامی پیشنهاد دولت در لایحه بودجه سال آینده را رد کرده و سقف ارزی واردات خودرو را افزایش و تعرفه واردات را کاهش دادند.

غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی، در این خصوص گفت: "پیش از این تعرفه واردات خودرو ۱۰۰ درصد بود که ما در مجلس به ۸۰ درصد کاهش دادیم، اما دولت واکنشی به افزایش قیمت خودروهای داخلی نشان داد و ما نیز مجدداً تعرفه واردات را به ۶۰ درصد رساندیم."

وی افزود: "ارز واردات خودرو ابتدا ۲ میلیارد دلار پیش‌بینی شده بود که به ۳.۳ میلیارد دلار افزایش یافت، البته این تغییرات با در نظر گرفتن حفظ تعادل در بودجه دولت صورت گرفت."

تاجگردون ادامه داد: "در صورتی که مجدداً قیمت خودروهای داخلی افزایش یابد، ما در مجلس تعرفه واردات خودرو را دوباره کاهش خواهیم داد و این روند ادامه خواهد داشت تا زمانی که خودروسازان داخلی متوجه شوند که باید در بازار رقابتی فعالیت کنند."

این تغییرات در لایحه بودجه مجلس، مورد تایید و به عبارتی با رای مثبت نمایندگان مجلس در صحن علنی روبرو شد، اما شورای نگهبان آن را تأیید نکرد.

 شورای نگهبان به دلیل ایرادات هیئت عالی نظارت در خصوص سقف ارزی و تعرفه واردات، مصوبه مجلس را جهت اصلاح به مجلس عودت داد. با این حال، به دلیل تأکید نمایندگان مجلس بر مصوبه خود، این موضوع به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد.

در نهایت، بر اساس رأی مجمع تشخیص مصلحت نظام، پیشنهاد دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۴ پذیرفته شد و سقف ارزی واردات خودروهای نو و کارکرده در بودجه سال آینده ۲ میلیارد یورو و تعرفه واردات ۱۰۰ درصد تعیین شد.

افزایش تعرفه واردات خودرو معمولاً تأثیرات مختلفی بر بازار واردات خودرو در ایران دارد. برخی از مهم‌ترین اثرات آن شامل کاهش واردات خودرو، افزایش قیمت خودروهای وارداتی و تأثیر بر رقابت داخلی است.

محمد حسن صبوری دیلمی، کارشناس اقتصادی، در خصوص تعرفه واردات خودرو گفت: "تعرفه‌های سنگین واردات خودرو و محدودیت‌های دیگری که در خصوص نحوه واردات خودرو وجود دارد، نه تنها مشکلات بازار داخلی را کاهش نداده بلکه به رقابت‌پذیری بازار آسیب زده است."

وی افزود: "مباحثی مانند لزوم وجود نمایندگی خودرو وارداتی در کشور، اسقاط خودرو فرسوده در قبال واردات خودرو و ... به عنوان موانع غیرتعرفه‌ای، منجر به افزایش قیمت خودروهای وارداتی شده است. به همین ترتیب، همان‌طور که اشاره شد، معادل ریالی قیمت خودروهای وارداتی به مراتب بیشتر از قیمت این خودروها در سایر کشورها خواهد بود."

صبوری در ادامه افزود: "مسلماً اگر موانع تعرفه‌ای و غیرتعرفه‌ای کاهش یابند، واردات خودروهای خارجی تسهیل خواهد شد و با افزایش عرضه خودروهای خارجی، خودروسازان داخلی مجبور به رقابت در قیمت و کیفیت خواهند شد.

بدیهی است زمانی که خودرو به میزان کافی عرضه شود و بازار با مازاد تقاضا روبرو نباشد، مصرف‌کنندگان می‌توانند خودرو را به راحتی از خودروساز یا نمایندگی‌های هر خودروساز دریافت کنند، مشابه شرایطی که پیش روی خریداران و متقاضیان خودرو در سایر کشورها قرار دارد."

در مجموع واردات خودرو در سال‌های گذشته یکی از عوامل تنظیم بازار خودرو بوده اگرچه تعداد خودروهای وارداتی به کشور تاکنون قابل توجه نبوده است اما همین موضوع تا حدودی بازار را تحت کنترل قرار داده و اعلام خبرهایی از سوی مسئولان مبنی بر کاهش قیمت خودروهای وارداتی در آینده نزدیک نیز بازار خودرو را تا حدی کنترل کرده است.

بنابراین دولت در بررسی لایحه بودجه سال‌های آینده لازم است توجه بیشتری به میزان ارز واردات خودرو تعرفه خودروهای وارداتی داشته باشد و تعرفه را فقط از بعد درآمدزایی آن بررسی نکند و به متعادل سازی آن توجه داشته باشد تا تاثیر واردات خودرو بر تنظیم بازار خودرو اثرات مثبت‌تری داشته باشد.