افزایش سرسام‌آور قیمت برنج در آستانه ماه رمضان/ دلیل نوسانات بازار چیست؟

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان ، با توجه به آنکه کمتر از ۳۵ روز به ایام ماه رمضان زمان باقی است، نوسانات بازار برنج نگرانی‌هایی ایجاد کرده است که استمرار این روند می‌تواند بسیاری از خریداران برای تامین مایحتاج سبد خانوار را دچار چالش کند. این درحالی است که وزارت جهاد کشاورزی با شرایط مطلوب تولید ۲ میلیون و ۷۰۰ هزارتن، ضریب خوداتکایی تولید برنج را ۸۴ درصد اعلام کرده است.

براساس اعلام مرکز آمار سرانه کنونی مصرف برنج ۳۵ کیلوگرم است که با احتساب جمعیت کشور سالانه ۳ میلیون تا ۳ میلیون و ۲۰۰ هزارتن برنج مورد نیاز است که با احتساب تولید ۲ میلیون و ۷۰۰ هزارتن، ۵۰۰ هزارتن کسری نیاز داخل است که این میزان باید از طریق واردات جبران شود، اما بسیاری از فعالان بازار در پی نوسانات قیمت برنج اذعان می‌کنند که با توجه به افزایش ۳۰ تا ۴۰ درصدی قیمت برنج ایرانی ظرف کمتر از یک ماه به نظر می‌رسد یا آمار تولید درست نیست یا در صورت صحت آمار تولید، سرانه مصرف بالاتر است یا ممکن است که بازار در اختیار دلالان باشد.

بنابر آمار گمرک در ۱۰ ماهه امسال ۶۶۰ هزارتن برنج وارد شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۶درصد کاهش داشته است که براین اساس دبیرانجمن تولیدکنندگان و تامین کنندگان برنج بدلیل نیاز ایام پایانی سال و تنظیم بازار ماه رمضان و ایام نوروز خواستار واردات ۴۰۰ هزارتن برنج شده است.

کمبودی در عرضه برنج نداریم

قاسم پیشه ور رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: ظرفیت تولید ۳ استان شمالی ۲ میلیون و ۴۰۰ تا ۲ میلیون و ۵۰۰ هزارتن است، ضمن آنکه ۱۵ استان دیگر برنج می‌کارند، اما بدلیل آنکه در الگوی کشت تعریف نشدند، اعلام نمی‌کنند و به نوعی استان‌های اصفهان، خوزستان و ... بصورت سنتی برنج کشت می‌کنند.

او سرانه مصرف برنج کشور را طبق اعلام مرکز آمار ۲۷ کیلو اعلام کرد و افزود: بنابر آمار سرانه مصرف برنج در زمان واردات ۴۳ کیلو عنوان می‌شود، ضمن آنکه از ۸۵ میلیون نفر جمعیت ۲۰ تا ۲۵ میلیون نفر بدلیل آنکه افراد خردسال و بیماری‌های قندی و ... را شامل می‌شود، مصرف برنج کمتر است، درحالیکه سرانه برنج برای کل کشور لحاظ می‌شود. براین اساس تولید برنج در سه استان شمالی و دیگر استان‌ها جوابگوی نیاز داخل است و نیازی به واردات نداریم.

پیشه ور با اشاره به ضرورت واردات برنج برای ذخایر استراتژیک بیان کرد: در شرایط کنونی برنج از دست تولیدکننده خارج شده و دلالان با مدیریت بازار و کاهش عرضه، بازار را مدیریت می‌کنند. این درحالی است که تنها برای ذخایر استراتژیک در ابتدای سال باید ۵۰۰ هزارتن برنج با ارز آزاد وارد شود چراکه تولیدکننده با ارز آزاد تولید می‌کند، در غیراین صورت امکان رقابت وجود ندارد.

رئیس اتاق اصناف کشاورزی ادامه داد: براساس برآورد‌های صورت گرفته امسال تولید برنج ۲ میلیون و ۷۰۰ هزارتن تا ۳ میلیون تن بوده است که براین اساس کمبودی در عرضه نداریم و برنج در انبار‌ها موجود است و دلالان با اجتناب از عرضه بدنبال واردات و افزایش قیمت‌ها هستند. گفتنی است با اقلیم چندسال اخیر ضریب کشت ۱.۸ تا ۲ بوده است.

 او با اشاره به ضرورت ورود دولت برای تنظیم بازار برنج بیان کرد: سال گذشته دلالان ارقام محلی هرکیلو ۶۵ تا ۶۷ هزارتومان از کشاورزان خریداری کردند، درحالیکه در میادین تهران با نرخ ۱۸۰ هزارتومان عرضه می‌شد.

پیشه ور با بیان اینکه مشکلی در تولید برنج نداریم، افزود: اگر حمایت‌های لازم از کشاورزان برنج کار انجام شود، امکان دستیابی به خودکفایی تولید برنج وجود دارد، در غیراین صورت با استمرار قطع برق و عدم حمایت از بذر و مکانیزاسیون امکان دستیابی به این امر وجود ندارد.

ضرورت واردات حداقل ۴۰۰ هزارتن برنج تا پایان سال

مجیدرضا خاکی سخنگو انجمن واردکنندگان برنج گفت: ناترازی و تلاطم در بازار برنج داخلی و خارجی و افزایش قیمت‌ها یکی از دغدغه‌های بازار داخل است که مهمترین علت این نوسانات ناشی از تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی نادرست و رویکرد غیرکارشناسی بوده است.

به گفته او، با توجه به میزان واردات و محموله های در حال ترخیص، حداقل ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزارتن برنج نیاز داریم که وارد کشور شود تا پیک تقاضای ایام نوروز و ماه رمضان را پشت سر بگذرانیم و نکته مهم این است که این اتفاق باید زودتر رخ دهد تا قبل از شروع فصل پرمصرف برنج در داخل داشته باشیم و آرامش در بازار برنج خارجی و ایرانی برگردانیم.

خاکی ادامه داد: براساس اعلام مرکز آمار مبنی بر سرانه مصرف ۳۶ کیلوگرم برنج به ازای هرنفر و شرایط خشکسالی و تولید داخل، سالانه بدون احتساب واردات بازرگانی دولتی به منظور ذخایر استراتژیک یک میلیون و ۲۰۰ هزارتن نیاز به واردات برنج داریم.

سخنگو انجمن واردکنندگان برنج گفت: برخی از دلال‌های این بازار تمایلی به فروش ندارند، از این رو ضروری است در این خصوص هر چه زودتر تصمیم‌گیری و شفاف سازی شود تا بازار از این بلاتکلیفی مهلک نجات یابد.

با توجه به آنکه زمان زیادی تا ایام پایانی سال باقی نمانده است، از این رو مسئولان تنظیم بازار هرچه سریع تر باید اوضاع بازار برنج را ساماندهی کنند تا نگرانی ها برای تامین برنج به حداقل برسد تا با آرامش این دوران سپری شود.