درهای بسته درگاه‌های پرداخت رمزارزی باز می‌شود؟ چالش‌های جدید بانک مرکزی و شاپرک برای صرافی‌های رمزارزی و پرداخت‌یارها

به گزارش اقتصادآنلاین، طبق گزارش‌های اخیر، بانک مرکزی ایران و شاپرک (شرکت خدمات پرداخت الکترونیک ایران) شرایط جدیدی را برای بازگشایی درگاه‌های پرداخت صرافی‌های رمزارزی اعلام کرده‌اند. این اقدام پس از مسدود شدن درگاه‌های پرداخت رمزارزی در تاریخ ۶ دی‌ماه، به نظر می‌رسد که زمینه‌ساز تحولی بزرگ در صنعت ارز‌های دیجیتال و خدمات مالی آنلاین در ایران باشد. اما آنچه که بیشتر از همه توجه‌ها را به خود جلب کرده، جزئیات و الزامات جدیدی است که صرافی‌ها و کارگزاری‌های رمزارزی باید برای ادامه فعالیت خود در ایران رعایت کنند.

شرایط جدید برای صرافی‌ها و کارگزاری‌های رمزارزی

طبق نامه‌ای که از سوی شاپرک به سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور ارسال شده است، صرافی‌های رمزارزی موظف هستند تا ۱۰ ردیف اطلاعات خاص را در اختیار شاپرک قرار دهند. این اطلاعات شامل مواردی همچون اطلاعات ثبتی شرکت، اطلاعات مدیرعامل، هیات مدیره، سهامداران و همچنین اطلاعات کارکنان با دسترسی به اطلاعات محرمانه سامانه معاملاتی است. علاوه بر این، طبق این نامه، هر صرافی باید مشخصات حساب واحد خود را که برای دریافت وجوه ریالی و واریز مبالغ کاربران به کار می‌رود، به شاپرک معرفی کند.

این شرایط، که از سوی دوازدهمین جلسه کمیته تنظیم سیاست‌های بانک مرکزی در حوزه رمزارز‌ها تصویب شده است، نشان‌دهنده ساماندهی و نظارت بیشتر بر بازار ارز‌های دیجیتال در ایران است. بانک مرکزی تأکید دارد که این تدابیر از اهمیت بالایی برخوردار بوده و به تقویت شفافیت و جلوگیری از فساد در این بازار کمک می‌کند.

چالش‌ها و نگرانی‌های موجود

یکی از اصلی‌ترین چالش‌ها برای صرافی‌های رمزارزی و پرداخت‌یارها، ممنوعیت ارائه خدمات پرداخت از سوی پرداخت‌یار‌ها به صرافی‌های رمزارزی است که از ابتدای دی‌ماه اعمال شده است. طبق گزارش‌ها، پرداخت‌یار‌ها اجازه سرویس‌دهی به صرافی‌ها را نداشته و این در حالی است که آنها در تلاش بوده‌اند تا شرایط را برای ادامه همکاری با صرافی‌ها از سر بگیرند. در حال حاضر، صرافی‌های رمزارزی مجبور شده‌اند که برای دریافت سرویس‌های مورد نیاز خود به بانک‌ها یا شرکت‌های پرداخت الکترونیکی مراجعه کنند.

این وضعیت به‌ویژه برای کسب‌وکار‌های کوچک‌تر و نوپا در این حوزه که به شبکه‌های پرداخت آسان نیاز دارند، چالش‌برانگیز بوده است. مسأله زمانی پیچیده‌تر می‌شود که به مشکلاتی، چون عدم وجود زیرساخت‌های فناوری در کشور، موانع موجود در سیستم‌های مالی و محدودیت‌های سیاسی و اقتصادی توجه کنیم که موجب کاهش سرعت توسعه این بخش می‌شود.

الزامات جدید بانک مرکزی و شاپرک

شاپرک و بانک مرکزی برای بازگشایی درگاه‌های پرداخت رمزارزی مجموعه‌ای از الزامات جدید را در نظر گرفته‌اند که از جمله آنها می‌توان به ارائه صورت‌های مالی حسابرسی‌شده سه سال اخیر، ارائه ریز تراکنش‌ها و همچنین گزارش وضعیت کیف‌پول‌های دیجیتال اشاره کرد. همچنین، صرافی‌ها ملزم به ارائه میزان ذخایر رمزارزی در حال مبادله در سکوی خود و اطلاعات مربوط به معاملات نهایی شده کاربران (Order Book) به‌صورت برخط از طریق رابط API هستند. شاپرک همچنین خواستار دریافت اطلاعات تجمعی سه ماهه در قالب لوح فشرده از صرافی‌ها است.

این الزامات باعث شده‌اند که بسیاری از صرافی‌ها و کارگزاری‌های رمزارزی از سوی مقامات نظارتی تحت فشار قرار گیرند و همچنان با مشکلاتی همچون تأخیر در روند پردازش اطلاعات و تنظیم گزارشات رو‌به‌رو باشند.

تاثیر احتمالی تغییرات بر بازار رمزارز ایران

از آنجا که بسیاری از کسب‌وکار‌های رمزارزی و پرداخت‌یار‌ها در حال مذاکره برای بازگشایی درگاه‌های خود هستند، احتمال دارد که این تغییرات منجر به تحولات جدی در بازار رمزارز ایران شود. هرچند در حال حاضر پرداخت‌یار‌ها قادر به سرویس‌دهی به صرافی‌های رمزارزی نیستند، اما به نظر می‌رسد که با فراهم شدن شرایط جدید، در آینده نزدیک امکان بازگشایی درگاه‌ها برای این کسب‌وکار‌ها فراهم خواهد شد.

در عین حال، با توجه به روند‌های جهانی در صنعت ارز‌های دیجیتال، ممکن است این الزامات جدید به تغییرات عمیق‌تری در ساختار اقتصادی و مالی کشور منجر شود. افزایش شفافیت و نظارت دقیق‌تر، می‌تواند باعث جذب سرمایه‌گذاران خارجی و افزایش اعتبار صنعت رمزارز ایران در سطح بین‌المللی شود. از سوی دیگر، این اقدامات می‌تواند به نفع صرافی‌های بزرگ‌تر و کارگزاری‌های معتبر باشد که توانایی تطبیق سریع‌تر با این الزامات را دارند.

آیا بازگشایی درگاه‌ها به کاهش مشکلات منجر خواهد شد؟

امیرحسین شبیری، مدیرعامل شاپرک، اخیراً در پاسخ به برخی سوالات درباره وضعیت درگاه‌های پرداخت برای صرافی‌های رمزارزی اعلام کرده است که بر اساس شرایط جدید، بازگشایی درگاه‌ها فقط از طریق درگاه‌های پرداخت PSP‌ها (شرکت‌های خدمات پرداخت) خواهد بود. این به آن معناست که صرافی‌ها و کارگزاری‌ها باید برای دریافت خدمات پرداخت به این شرکت‌ها مراجعه کنند.

از سوی دیگر، برخی تحلیلگران بر این باورند که این شرایط جدید می‌تواند به کاهش فساد و استفاده‌های غیرقانونی از رمزارز‌ها کمک کند. در حالی که برخی دیگر معتقدند که این اقدامات ممکن است به کندی روند توسعه بازار رمزارز در ایران منجر شود. با این حال، در مجموع، نظر بسیاری از کارشناسان این است که اعمال مقررات دقیق‌تر و شفافیت بیشتر می‌تواند به نفع بازار رمزارز ایران باشد و در درازمدت موجب رشد و شکوفایی این صنعت در کشور شود.

بازگشایی درگاه‌های پرداخت برای صرافی‌های رمزارزی و کارگزاری‌ها، که در حال حاضر تحت محدودیت‌های شدید قرار دارند، در صورتی که به درستی مدیریت شود، می‌تواند به فرصتی بزرگ برای صنعت ارز‌های دیجیتال در ایران تبدیل شود. این امر می‌تواند در نهایت منجر به رشد بازار رمزارز و بهبود شرایط اقتصادی کشور شود. اما در عین حال، نگرانی‌هایی نیز در خصوص نحوه اجرایی شدن این شرایط جدید و اثرات آن بر کسب‌وکار‌های کوچک‌تر وجود دارد.

در نهایت، آینده صنعت رمزارز ایران به میزان زیادی به توانایی کسب‌وکار‌ها در انطباق با الزامات جدید و همکاری مؤثر با شاپرک و بانک مرکزی بستگی دارد. با توجه به اهمیت این صنعت در آینده اقتصاد دیجیتال ایران، نظارت دقیق‌تر و شفافیت بیشتر می‌تواند گامی مهم در راستای توسعه پایدار این بخش باشد.