نامه نمایندگان مجلس درباره فیلترشکن‌فروش‌ها؛ مخالفت با رفع فیلترینگ یا شفافیت؟

به گزارش اقتصادآنلاین، پس از رفع فیلتر برخی سکو‌های خارجی مانند واتس‌اپ و گوگل‌پلی، بحث‌ها درباره مدیریت فضای مجازی و نقش فیلترشکن‌ها به اوج رسید. نمایندگان مجلس با ارسال نامه‌ای به شورای عالی فضای مجازی، درخواست شفاف‌سازی در خصوص فیلترشکن‌فروش‌ها و تقویت حکمرانی فضای مجازی را مطرح کردند. این نامه که به امضای ۱۳۶ نماینده رسیده است، به‌رغم گذشت ۲۰ روز، همچنان محل ابهام و بحث است.

ابهام در اسامی امضاکنندگان

انتشار نیافتن اسامی امضاکنندگان نامه، پرسش‌هایی را برانگیخته است. برخی نمایندگان عدم شفاف‌سازی را به محرمانه بودن اسامی مرتبط می‌دانند. بهروز محبی نجم‌آبادی، نماینده سبزوار، گفت: «امضاکنندگان این نامه نخواستند اسامی آنها منتشر شود.» از سوی دیگر، مرتضی محمودی، نماینده تهران، تأکید کرد که تعداد امضاکنندگان بیش از ۱۵۰ نفر است و برخی از نمایندگان از افتخار خود به امضای این نامه سخن گفتند.

محتوای نامه؛ درخواست شفافیت یا مخالفت با رفع فیلترینگ؟

نامه نمایندگان بر شفاف‌سازی فعالیت‌های فیلترشکن‌فروش‌ها تأکید دارد، اما برخی رسانه‌ها آن را به مخالفت با رفع فیلترینگ تعبیر کرده‌اند. در این نامه، سکو‌های خارجی به‌عنوان عامل نقض حریم خصوصی، جاسوسی و بی‌ثباتی اجتماعی معرفی شده‌اند. امضاکنندگان بر این باورند که فیلترشکن‌های موجود در کشور عمدتاً با حمایت مالی خارجی‌ها به‌صورت رایگان در اختیار کاربران ایرانی قرار می‌گیرند.

نمایندگان در این نامه پیشنهاد کرده‌اند که فعالیت سکو‌های خارجی تنها در صورتی مجاز باشد که این پلتفرم‌ها نمایندگی رسمی در ایران داشته باشند و قوانین جامعه اسلامی را رعایت کنند.

دغدغه نمایندگان؛ حکمرانی فضای مجازی یا مسائل اقتصادی؟

بهروز محبی در واکنش به موضوع فیلترشکن‌ها گفت: «در شرایطی که اکثر کاربران با فیلترشکن وارد فضای مجازی می‌شوند، فیلترینگ موضوعیت خود را از دست داده است. آنچه اهمیت دارد، مدیریت جدی فضای مجازی و مقابله با سوءاستفاده‌ها است.» وی همچنین به سود‌های کلان حاصل از فروش فیلترشکن‌ها اشاره کرد و گفت: «این بازار سیاه باید شفاف شود.»

از سوی دیگر، برخی نمایندگان تأکید کردند که در شرایط فعلی، مسائل مهم‌تری مانند گرانی ارز و تورم باید در اولویت قرار گیرند. مرتضی محمودی گفت: «ما خواهان حکمرانی جدی‌تر بر فضای مجازی هستیم، اما نباید از بحران‌های اقتصادی کشور غافل شویم.»

نمونه‌های بین‌المللی در مدیریت فضای مجازی

در نامه نمایندگان، به الگو‌های بین‌المللی مانند ترکیه و آمریکا اشاره شده است. ترکیه، با اعمال فشار بر پلتفرم‌هایی مانند تیک‌تاک، آنها را مجبور به تأسیس دفاتر نمایندگی در کشور کرده است. نمایندگان پیشنهاد دادند که ایران نیز با اتخاذ رویکرد مشابه، فعالیت سکو‌های خارجی را شفاف و ضابطه‌مند کند.

واکنش‌ها به نامه؛ حمایت یا انتقاد؟

این نامه واکنش‌های مختلفی را در مجلس و رسانه‌ها برانگیخته است. جبار کوچکی‌نژاد، نماینده صومعه‌سرا، با تأکید بر لزوم تقویت حکمرانی فضای مجازی، گفت: «در صورت نبود نظارت کافی، فیلترینگ نمی‌تواند اثرگذار باشد.» در مقابل، برخی نمایندگان از ابهام در اهداف این نامه انتقاد کردند و آن را صرفاً اقدامی نمادین دانستند.

گام بعدی چیست؟

با وجود گذشت بیش از ۲۰ روز از انتشار این نامه، هنوز اسامی امضاکنندگان به‌صورت رسمی منتشر نشده است. نمایندگان خواستار حکمرانی جدی‌تر بر فضای مجازی و مقابله با سوءاستفاده‌ها در این حوزه هستند، اما نبود شفافیت در ارائه اطلاعات، به برداشت‌های مختلف از اهداف این نامه دامن زده است.

شورای عالی فضای مجازی اکنون وظیفه دارد که پاسخی شفاف به درخواست نمایندگان ارائه دهد. در عین حال، لازم است رویکردی جامع برای مدیریت فضای مجازی تدوین شود که هم دغدغه‌های امنیتی و اجتماعی را برطرف کند و هم پاسخگوی نیاز‌های کاربران باشد.